Frjáls verslun - 01.09.2002, Blaðsíða 56
Delta hf.
/
Atta fyrirtæki hafa verið skráð afmarkaði á
þessu ári. Þetta er einu fyrirtæki fleira en allt
árið ífyrra. Fjöldinn segirþó ekki allt. Megin-
reglan ersú að félögin hafa verið að stækka og
styrkjast og seljanleiki bréfanna hefur aukist.
Eftir Guðrúnu Helgu Sigurðardóttur Myndir Geir Ólafsson
r
Atta fyrirtæki hafa verið skráð af markaði það sem af er
þessu ári. Þórður Friðjónsson, forstjóri Kauphallar íslands,
segir að þróunin sýni að fyrirtækjum hafi fækkað en þau
hafi styrkst og aukning orðið í verðmæti þeirra. I mörgum til-
fellum hafi sameiningin falið í sér sameiningu skráðs fyrirtækis
og óskráðs og starfsemin haldið áfram undir kennitölu hins
skráða fyrirtækis. Eðli viðskiptalífsins sé þannig að fyrirtæki séu
að koma og fara og því skipti mestu máli að geta greint hvort
vægi almenningshlutafélaga sé að minnka eða aukast. Þó
fækkun hafi átt sér stað á þessu ári þá sýni slík greining að vægi
almenningshlutafélaga sé fremur að aukast en minnka í
viðskiptalifinu, meginþróunin sé sú að skráðu fyrirtækin séu að
kaupa upp þau óskráðu. I þessu sambandi má nefna kaup
Islandssíma á Halló og Tali og samruna Skýrr og Teymis.
Skapar tækifæri Tvær ástæður geta verið fyrir afskráningu
stórra félaga af markaði, annarsvegar er það samruni fyrir-
tækja, eins og áður er nefnt, og hinsvegar fyrirtæki sem ekki
uppfylla lengur skilyrði Kauphallarinnar fyrir skráningu, t.d.
með brejhingu úr almenningshlutafélagi í lokað einkafyrirtæki.
Atta félög hafa verið skráð af markaði það sem af er þessu ári
og segir Þórður að þar að baki sé fyrst og fremst sú tilhneiging
að sameina stór fyrirtæki, t.d. Pharmaco og Delta, en með sam-
runanum er fyrirtæki undir nafni Pharmaco nú eitt stærsta
fyrirtækið á markaði. Þá nefnir hann sameiningu íslandsbanka
Þróunarfélag íslands hf.
og FBA fyrir nokkrum árum og svo nýlegt dæmi, Eimskip,
Skagstrending og ÚA „Þegar afskráningar eiga sér stað vegna
samruna þá er það að mínu viti jákvæður samruni sem skapar
tækifæri og eykur seljanleika bréfanna svo að eitthvað sé
nefnt,“ segir Þórður og reiknar með að þessi tilhneiging haldi
áfram og að irekari samruni setji mark sitt enn frekar á
þróunina í atvinnu- og viðskiptalífi landsins á næstunni. „Við
teljum að þetta endurspegli ákveðna þróun í þá átt að færa
viðskiptalifið í nútímalegt og alþjóðlegt horf. Þetta er því að
mörgu leyti hagstæð þróun og í samræmi við kröfur tímans.
Stóru fyrirtækin, almenningshlutafélögin, eru að stækka og
velta og verðmyndun með hlutabréf í þessum félögum eykst,
batnar og styrkist. Þessu fylgir aukinn seljanleiki bréfanna.
Þessar afskráningar styrkja því viðskiptalífið," segir hann.
Hagfelll ferll Fyrirtæki þurfa að uppfylla ákveðin skilyrði fyrir
skráningu á aðallista í Kauphöllinni og er mikilvægast í því efni
að miðað er við að markaðsvirði fyrirtækis nemi minnst 600
milljónum króna og að 300 almennir ljárfestar eigi 25 prósent
hlutafjár eða meira. Þá eru ákveðnar yfirtökureglur í gildi sem
fela í sér yfirtökuskyldu gagnvart öðrum hluthöfum, t.d. ef einn
aðili eignast 50% hlutaijár eða meira, sem getur orðið til þess að
afskráning á sér stað.
- Er það hollt eða óhoUt fyrir KauphöUina að það eigi sér miklar
hreyfingar stað, td. afskráningar?
„Stöðugleiki er eftirsóknarverður að nokkru leyti en þegar
afskráning á sér stað vegna samruna þá er það gott fyrir hluta-
bréfamarkaðinn og styrkir viðskiptin. Þetta fer því eftir því hvort
afskráningin stafar af samruna eða ekki. Ef svo er þá er ekkert
nema gott um afskráninguna að segja. Ef sú þróun hinsvegar
verður almenn að afskráningar stafi af þvi að fyrirtæki eru að
breytast úr almenningshlutafélögum í lokuð einkafyrirtæki
vegna t.d. yfirtökuskyldunnar þá veikir það hlutabréfa-
markaðinn,“ segir hann.
Lítill seljanleiki
Lítil viðskipti hafa verið með bréf sumra félaga í Kauphöllinni. Þórður segir að þar á bæ hafi menn velt fyrir sér hvort
bregðast ætti við því með einhverjum hætti en segir að þó að seljanleikinn sé lítill sé ekki þar með sagt að það séu hags-
munir hins almenna fjárfestis að afskrá félagið. „Okkar markmið er að það sé eðlileg og traust verðmyndun og þá þurfa
að vera viðskipti með bréfin. Þetta er eitthvað sem við höfum áhyggjur af og teljum að þurfi að skoða,“ segir hann.
Afskráningar styi
56