Frjáls verslun - 01.09.2002, Blaðsíða 55

PHARMACO í BÚLGARÍU
Lýðveldið Búlgaría
Stærð landsins: Svipað og ísland.
Mannfjöldi: 8 milljónir Búlgara, Tyrkja og Sígauna.
Meðallaun: 100 dollarar eða um 8 þúsund krónur.
Atvinnuleysi: 17%.
Atvinnuleysi í Sofiu: 4%.
Atvinnugreinar: I.yijaframleiðsla, vínframleiðsla og
blómarækt, ferðamennska, góð skíðasvæði og
sólarströnd við Svartahafið.
Ferðaþjónusta: 2 milljónir ferðamanna á ári.
Gjaldmiðill: Levur.
Gengi: Um 2 levur fyrir 1 dollar/evru.
Stórkostlegar veggmyndir. Kirkjan í Rila-klaustrinu er skreytt íkonum, helgi-
myndum afjesú, Maríu mey ogýmsum dýrlingum.
Sofia, höfuðborg Búlgaríu, er fallega grá borg þar
sem menningarstraumarnir mætast. Hún virðist
niðurnídd og skítug en hefur þó vafalaust gjör-
breyst til batnaðar frá því Islendingar fjölmenntu þang-
að á árum áður til að kaupa sér tennur. Þegar gengið er
eftir aðalverslunargötunni í Sofiu, Bulevard Vitosa, má
sjá hinar hefðbundnu vestrænu lúxusverslanir í röðum
en það segir ekki alla söguna. Þegar gengið er inn í
þessar verslanir kemur í ljós að vöruúrvalið getur ver-
ið takmarkað. Almenningur hefur ekki mikla kaupgetu
og því er ekki víst að lúxusvörur hreyfist mikið.
Etnalegur munur Munurinn milli borgar og landsbyggðar
virðist mikill. Þegar brunað er eftir „hraðbrautinni“ út úr Sofiu
einkennast úthverfin af tilbreytingalitlu landslagi hárra blokka í
anda gamla sovéttímans. Þegar komið er út úr borginni verður
vegurinn frumstæður og umferðin sömuleiðis. A báða vegu má
sjá fjöll og skóga og þegar ekið er í gegnum þéttbýli kemur
fátæktin mjög vel í ljós. Þök eru víða fallin eða við það að falla og
múrsteinar liggja í hrúgum við húsin. Fátækt er mikil, ekkert
síður úti á landi en í miðborg Sofiu. Þó að ungt og tískuklætt fólk
gangi um í borginni má þar líka sjá sígaunakonur með börn á
mjöðminni betlandi peninga og fótalausa fyrrum hermenn, sem
binda svamp undir stubbana og draga sig áfram. Meðallaun í
lýðveldinu Búlgaríu eru 100 dollarar á mánuði, eða aðeins um 8
þúsund krónur, og atvinnuleysi er 17 prósent. I Sofiu er atvinnu-
leysið hinsvegar bara 4 prósent þannig að það er greinilega efna-
legur munur milli landsbyggðar og borgarinnar.
Pelsakaup eru hagstæð Búlgaría er svipuð að stærð og
Island, um 110 þúsund ferkílómetrar, og eru íbúarnir um 8
milljónir talsins, langflestir Búlgarar en einnig Tyrkir og
Rila-klaustrið í Rila-fjöllum, um 70 kílómetra sunnan við Sofiu, er ein dýr-
mætasta menningararfleið Búlgara. Elsti hluti klausturins er frá 14. öld. Kirkja
klaustursins baðar sig ífaðmi fialla í skjóli annarra klausturbygginga. Umvafinn
k Myndir: Geir Olafsson
sígaunar. Landið hefur landamæri að Tyrklandi, Grikklandi,
Rúmeníu (Dóná), Makedóníu og Serbíu auk þess að liggja að
Svartahafi. Búlgaría liggur hátt, ekki síst höfuðborgin Sofia,
og því eru veturnir kaldir og sumrin heit. Búlgaría var eitt
helsta fýlgiríki Sovétríkjanna sálugu fram til 1989 og eru
Rússar í miklum metum í landinu enn þann dag í dag vegna
þess að þeir frelsuðu Búlgara undan Tyrkjum á síðari hluta 19.
aldar. I kalda stríðinu var ákveðin verkaskipting milli ríkjanna
austantjalds og kom í hlut Búlgara að sinna lyfjaframleiðslu. í
Búlgaríu er vínframleiðsla og einhver blómarækt en olía er
unnin úr rósum og seld til snyrtivöruframleiðslu í Frakklandi.
Mikið er af góðum skíðasvæðum í Búlgaríu og hefur verið
vinsælt að sækja þangað heilsulindir eða liggja á ströndinni
við Svartahafið. Ferðamennska er vaxandi atvinnugrein, nú
þegar heimsækja 2 milljónir ferðamanna Búlgaríu á ári. Gjald-
miðillinn heitir levur og er gengið um það bil tvær levur fyrir
einn dollara/evru. Lítið er hægt að nota kreditkort í verslunum
og á litlum veitingastöðum. Odýrt er að lifa ef verslað er og
setið á krám og veitingastöðum sem hinn almenni Búlgari
sækir og pelsakaup eru sérlega hagstæð en æskilegt að prútta.
Ef búið er, drukkið og borðað á flottustu og dýrustu alþjóða-
lúxushótelunum í Sofiu er verðið svipað og hér heima. SS
Búlgaría,
land upp-
risunnar
Efdr Guðrúnu Helgu Sigurðardóttur
55