Árdís - 01.01.1944, Side 21
sjónarsviðinu, en þeir sem eftir verða munu þrá það að veröldin staðnæm-
ist í friðarhöfninni, þeir munu gera alt sem í þeirra valdi stendur til þess
að svo reynist og til þess að hún skilji aldrei við þá höfn ef mögulegt er
þaðan í frá.
En hverjir eru það sem þessu geta komið til leiðar? Fyrst og fremst
þjóðirnar sjálfar, með aðstoð og fullkominni samvinnu allra stétta, með
aðstoð hvers bygðarlags, hvers heimilis, hvers einstaklangs. Hver þessi
þáttur hefir sitt hlutverk og ef það hlutverk er leyst af hendi eftir beztu
vitund og kunnáttu, í fullu samræmi við heildina, þá er engin hætta á
því að þessi friðarhugsjón rætist ekki.
I þessu stutta erindi gefst ekki tími til þess að íhuga hverja deild
út af fyrir sig í þessu sambandi, tek eg því til umræðu aðeins eina deild
þjóðfélagsins, þá deild er innifelur konur heimsins. Til hliðsjónar hafði
eg bókina “Women’s Partnership in the New World”, by Dr. Maude
Royden.
Engir eru næmari fyrir þörfinni á fullkomnara, fyrirkomulagi heldur
en konurnar. Þeirra hlutverk er því það að aðstoða heildina í því að
stýra veröldinni inn á friðarhöfnina og láta hana staðnæmast þar fyrir
fult og alt ef mögulegt er. Hvaða vald hefir konan til þess að koma
þessu til leiðar? Hún hefir meira vald en nokkru sinni fyr í veraldarsög-
unni, þó að hún sé enn ekki álitin vera jafningi karlmannsins, og hún
hefir mikið frelsi sem hefir farið sívaxandi síðan að hún fékk atkvæðisrétt
árið 1918. Hún getur notað þetta vald og þetta frelsi til þess að beita
áhrifum og hæfileikum sínum á sem beztan hátt í framkvæmd lilut-
verks síns.
Hverjir eru aðalþættirnir í þessu hlutverki, nefnilega í þeim velferðar
málum sem eru áhugamál konunnar? 1. Veraldar friður. 2. Varðveizla
heimilisins. 3. Vellíðan manna hvar sem er í heiminum. Hlutverk kon-
unnar má því álíta jafnháleitt og jafn áríðandi og hlutverk mannsins.
Hvorugt hlutverkið er öðru fremra. Eftir því sem enski rithöfundur-
inn, John Ruskin, skrifar, þá er skylda mannsins á heimilinu og eins í þjóð-
félaginu, sú, að sjá um viðhald, framsókn og vörn, en skylda konunnar
er að sjá um gott fyrirkomulag, vellíðan og fegurð. En hlutverk beggja
er, að græða, endurreisa, leiðbeina og varðveita, en ekki að eyðileggja.
Ef þetta er framkvæmt á réttann hátt þá er heimilið heimili friðar, og
þjóðfélagið höfn friðar. Ruskin segir ennfremur: “Leið góðrar konu er
að sönnu stráð blómum, en þau blóm gróa í sporum hennar en ekki á
undan þeim.” En með þessum blómum meinar hann þær einstaklings
sálir sem konan endurreisir.
Tökum nú fyrir fyrsta og aðalþáttinn í hlutverki konunnar, veraldar
friðinn. Hún verður að beita öllum sínum lífs og sálar kröftum í þágu
19