Saga - 1952, Page 17
275
þá loks sagði hún: „Ef nokkur hefur gert það,
þá er það Tómas Böðvarssorí'.
Að vísu verður því ekki neitað, að ráða-
breytni þeirra Tómasar og Þórdísar var óskyn-
samleg frá öndverðu. Eiðvinningin 1608 var
það í fyllsta lagi, með því að það hlaut að öll-
um líkindum að komast upp, að eiðurinn hefði
verið rangur og eftir allri mannlegri reynslu
vísvitandi rangur. Sumir virðast þá hafa hald-
ið, að Tómas hafi flekað konuna til rangrar eið-
vinningar með það fyrir augum, að barnsfað-
ernislýsing hennar honum á hendur yrði að engu
höfð, er hún væri áður orðin kunn að meinsæri.
En það ráð hefur verið tekið, að konan skyldi
staðhæfa, að enginn karlmaður hefði við hana
komið, enda þótt hún hefði barn fætt, til þess
að reyna að hylja meinsærið. Annars hefði leg-
ið nær að fá einhvern annan, meinalausan
mann, til faðernisviðgöngu, eins og alls ekki
hefur verið ótítt, fyrr og síðar. Og þá, ef það
hefði tekizt, gerðist það eitt, að aðiljar hefðu
orðið að greiða lítils háttar fégjald fyrir lausa-
leiksbrot. Konan varð að vísu óútgengilegri
eftir spjöllin, en allt var það skárra en vand-
ræði þau, sem af ráðlagi þeirra Tómasar og Þór-
dísar stöfuðu. Konan lætur sig ekki, fyrr en al-
varlegri hótun um pyndingar er beitt, en eigi
er sagt, hversu mikið hefði að þeim kveðið. Mátt
hefur hún vita það, að hert mundi því meira að
sem hún drægi lengur að lýsa föður að barni
sínu. Og eigi mundi það hafa stoðað, þó að hún
lýsti annan en Tómas föður að því, því að fó-
geti hefði þá vænt hana lygi. Pyndingum hefði
allt að einu sennilega verið haldið áfram.
Það orkar ekki tvímælis, að aðferð sú, sem