Nýjar kvöldvökur - 01.09.1918, Side 7
KYNJALYFIÐ.
133
hinum göfuga stórhertoga,* mælti Ríkarður,
»og um leið og vér biðjum hann fyrirgefn-
ingar á því, að vér trúðum honum tii slíks
ódæðis, réttum vér honum höndina sem merki
hins endurnýjaða friðar og vináttu . . . . en
hvað sé eg! Neitar nú Austurríki hönd vorri,
eins og það áður vísaði frá sér stríðshanzka
vorum? Er oss þá neitað bæði að vera vinur
hans í friði og óvinur í ófriði? Jæja, það verður
þá svo að vera. Vér viljum taka á móti lítils-
virðingu hans, sem hann sýnir oss sem verð-
skuldað endurgjaldi fyrir eitt eða annað,
sem vér kunnum að 'nafa gert á hluta hans í
reiði, og verðum að álíta að reikningar vorir
séu jafnaðir.«
Hann sneri sér frá stórhertoganum, og yfir-
bragð hans Iýsti fremur tign en fyrirlitning.
Leopold létti auðsjáanlega mjög, þegar hann
varð laus áhrifanna frá augum Ríkarðar.
• Göfugi greifi af Champagne — hágöfugi
greifi af Montserrat — hrausti stórmeistari
templarariddarafélagsins — hér stend eg frammi
fyrir yður eins og iðrandi syndari í skriftastól.
Hafa einhverjir yðar einhverja kæru á hendur
mér eða einhverja rétting mála að krefjast af
mér?«
»Eg veit ekki, á hverju við ættum að byggja
slíka kæru,« mælti hinn mjúkmáli Konráð. »Pað
væri einungis að frægð sú, sem konungur
Engla hlýtur af þessari för, verði svo yfirgnæf-
audi að hún skyggir á þann heiður, sem við hinir
höfðum gert okkur von um að vinna.«
»Fyrst eg er kvattur til þess, mun eg einn-
ig bera fram kæru,« mælti nú stórmeistarinn,
»og hún er veigameiri og alvarlegri en Kon-
ráðs greifa. Ef til vill mun einhverjum virðast
miður viðeigandi fyrir mig, sem er hermunk-
ur, að taka til máls, fyrst allir þeir höfðingjar,
sem hér eru saman komnir, þykjast ekki knúð-
ir til þess. En það er nauðsynlegt, ekki ein-
ungis fyrir þenna stríðsher, heldur einkum fyr-
ir hinn göfuga Englakonung, að einhver verði
til "þess að bera fram opinberlega kvartanir
þær, sem á hann eru lagðar fjarverandi. Við
virðum og lofum hreysti og hugrekki og afrek
Englakonungs, en það særir oss, að hann hrifs-
ar til sín við sérhvert tækifæri yfirmensku og
æðstu tign yfir oss, sem við óháðir þjóðhöfð-
ingjar hljótum að taka oss nærri. Við getum
af heilum hug viðurkent hreysti hans, kost-
gæfni, auð og völd, en þegar hann hrifsar alt
að sér og telur það rétt sinn, en tekur ekki
við þvf sem hylli og kurteisisvotti úr okkar
hendi, þá skipar hann oss úr sæti bandamanna
sinna niður í flokk undirmanna sinna og þegna,
og tekur frá oss virðingu vora í augum allra
þeirra, sem undir oss eru settir. Og fyrst Rík-
arður konungur hefir óskað eftir að heyra
sannleikann sagðan, þá má hann hvorki reið-
ast né undrast, þótt hann heyri mann, sem er
útilokaður frá veraldar glysi og glaumi, en
leggur sig allan eftir að efla ríki guðs á jörðu,
— heyrir mann, eins og mig, segi eg, segja
honum hreinan sannleikann og svara honum
eins og hann spurði, sannleika, sem eg veit
að mun endurhljóma í brjósti sérhvers þess,
sem hér er staddur, þótt þeir leggi bönd á
lungu sína af lotningu við Englakonung,*
Pað hafði stigið roði í andlit Ríkarði, þeg-
ar stórmeistarinn beindi skeyti sínu að honum,
og þegar hann heyrði alla fallast á ræðu hans.
Hann var bæði reiður og auðmýktur, en hann
sá strax, að ef hann léti reiðina hlaupa með
sig, mundi hann gefa enn betra höggfæri á
sér, og hinn slægi stórmeistari ná ætlun sinni.
Hann stilti sig því og þagði, meðan hann Ias
faðir vor lágt, eins og skriftafaðir hans hafði
ráðlagt honum, þegar hann fyndi að reiðin
ætlaði að ná yfirhöndinni. Og þegar faðir vor-
ið var lesið til enda, mælti hann rólega og
stilt, þótt röddin væri í byrjun nokkuð sár:
»Er þessu þá þannig varið? Gæta bræður
vorir með slíkri óttablandinni nákvæmni að
breiskleikasyndum vorum, og kappsmunum,
sem ef til vill hafa nokkrum sinnum kvatt oss
til að gefa skipanir, þegar ekki var tími til að
leggja á sameiginleg ráð? Mig hafði ekki grun-
að, að slíkar óafvitandi smámóðganir gætu fest
jafn-djúpar rætur í hjörtum samherja minna,
að þeir mundu vilja kippa að sér höndinni af