Nýjar kvöldvökur - 01.09.1918, Síða 16
142
NÝJAR KVÖLDVÖKUR.
eins og þið vitið, og hafið oft gert ykkur gam-
an af.
En þó eg fengi þessi líkamslýti og heilsa
mín biði þann hnekkir, að hún hefir aldrei
jafngóð orðið, þá lít eg jafnan til baka með
ánægju á þetta verk mitt. Ekki fyrir þá sök,
að mér finnist að eg hafa unnið eitthvert mikið
þrekvirki með því. Heldur af hinu, að hið
góða í mér fékk yfirhöndina, þegar eg stóð í
dyrunum og gott og ilt börðust um yfirráðin
í sál minni. Og það var byrjunin að þvi lífs-
starfi mínu, sem eg síðan hef reynt til að halda
áfram. Og með því hef eg leitast við að upp-
fylla ásetning minn, að reynast öðrum sól, þótt
á einfaldan hátt væri. En það hefir gefið lífi
mínu gildi og gert það innihaldsríkara og auð-
ugra af ljósi og iífsafli hins góða.«
Nú skildum við ömmu. Eða okkur fanst,
við skilja hana. Okkur virtist sem við gætum
ráðið í, hvernig hún hafði farið að því, að strá
ljósgeislum út frá sér og auðga og verma líf-
ið eins og sólin. Og inst í óþroskuðum barns-
sálum okkar hreyfði sér eitthvað, sem líktist
bæn um það að geta einhverntíma gert eitt-
hvað svipað og amma.
En við höfðum öli þagað um stund, sokk-
in niður í hugsanir um þessa undraveru, sem
okkur virtist nú amma vera, þá spurði hún:
»En hefðuð þið ekki gaman af að heyra
hver hann var, þessi maður, sem hafði svona
mikil áhrif á líf mitt, og hvað bærinn hét, sem
þessi atburðir gerðust á?«
Ójú. Við höfðum ekkert á móti því, þó
við gætum tæplega hugsað okkur, að það út
af fyrir sig hefði neitt gildi fyrir söguna, eða
yki dýrð ömmu í augum okkar.
• Hafið þið nokkurntíma heyrt nefndan
Stað?«
Við rukum upp úr sætunum. Jú, við vorum
heldur á þvf, því við ættum heima á Stað.
»En kannist þið nokkuð við mann, sem
Rorgrímur heitir og er hreppstjóri ?«
Við eins og duttum niður í sætin aftur, og
störðum á ömmu því likast sem hún væri eitt-
hvert dásamlegt furðuverk mannlegrar göfgi
og fyrirmyndar, að hún gat ekki varist þess
að brosa. En við gátum ekki mælt orð frá
jnunni. Rað, að amma hefði átt svona mikinn
og fagran þátt í hamingju föður okkar var
okkur ærið nóg umhugsunarefni.
»Svona er það, börnin mín,« mælti amma
ennfremur, »maðurinn, sem eg unni var faðir,
og stúlkan, sem eg bjargaði var móðir ykkar,
og þið sjálf börnin, setn eg hét mér að breiða
mig út yfir, og gera það gott, sem eg gæti.
En eg býst við, að ykkur hafi stundum fund-
ist eg sýna ykkur lítið ástríki, þegar eg hef
verið að hvetja ykkur og áminna og koma
ykkur á fætur á morgnana.«
Amma lagði frá sér prjónana, og strauk
koll þeirra sem hún náði til.
Og rétt á eftir vorum við öli komin upp
um hálsinn á ömmu, og hverju fyrir sig fanst
sem það gæti ekki nógsamlega látið í Ijós, hve
innilega það bæði hana fyrirgefningar á öllum
nöfnunum, sem það hefði nefnt hana, og hve
mikið það skyldi kappkosta að bæta fyrir það
framvegis.
En þegar við komum ofan á gólfið, sáum
við tár blika á hvörmum ömmu,—fyrstu tárin,
sem við höfðum séð glitra þar síðan við mund-
um eftir okkur.
Síðan eiu liðin mörg ár.
Amma er dáin fyrir löngu. Við krakkarnir,
sem hlustuðum á sögu hennar búnir að slíta
barns-skónum í hreinsunareldi slits og strits,
og höfum fer.gið þekkingu á mönnunum og
því, sem þeir hafa til brunns að bera, og gæt-
um því bétur hófs í áliti okkar á þeim, hvort
sem er til hróss eða lasts. En í hvert sinn,
sem eg hef ætlað að fara að fella dóm yfir
einhverjum samferðamanni mínum á lífsleið-
inni, — fella dóm yfir eðli hans, manngilduin
hans og verkum, þá hefir mér jafnan komið
amma í hug. Þegar við börnin í einfeldni okk-
ar töldum hana einskis nýta, sem fórnað hafði
sjálfri sér í það að græða í kringum aðra og
í öðrum hamingju-gróður lífsins. Rað hefir fært
mér heim sanninn um það, að vlð erum og