Birtingur - 01.01.1957, Blaðsíða 64

hjálpað ungverskum valdhöfum að leiðrétta
mistök sín.
Hér eru tvö dæmi um þetta:
A) „Sovétherinn, sem var í Ungverjalandi
samkvæmt Varsjársáttmálanum“ segið þið,
,,var látinn hverfa úr Búdapest undireins og
stjórn Imre Nagy óskaði þess, sú sama,
sem áður hafði sjálf farið fram á það, að
ráðstjórnarher kæmi henni til hjálpar."
Þið virðist ekki vita, að Imre Nagy hefur
ákveðið neitað því að hafa kallað á hjálp
ráðstjórnarhers, þegar hann tók við völdum.
Það var Gerö, sem raunverulega kallaði á
þessa hjálp. Það er mjög mikilvægt að hafa
það, sem satt er í þessu efni. Öll ungverska
þjóðin beið í ofvæni eftir því að Imre Nagy
settist aftur að stjórnartaumunum. Ef um
ósk frá honum var að ræða, gat
ráðstjórnarherinn haldið, að með því að láta
að ósk hans væri verið að gera bón allrar
þjóðarinnar. En í rauninni var ósk sú, sem
Gerö bar fram, ekki annað en hörmuleg
kóróna allra þeirra mistaka, sem þið kvartið
um í upphafi bréfs ykkar. Og það voru
einmitt þessi fyrstu afskipti hers, sem ýfðu
þá hugarólgu, er ræða Gerös 23. október
hafði þegar valdið, breyttu kröfugöngu
f jöldans í raunverulega uppreisn og gerðu
afturhaldsöflum fært að láta til sín taka í
i skjóli þjóðerniskenndar, sem alltaf hefur
' verið mjög sterk í Ungverjalandi.
B) Við álítum, að ráðstjórnarblöðin og blöð
kommúnista geri sem allra minnst úr
þátttöku fólksins og veigamikils hluta
kommúnistaflokksins í atburðunum (eins og
það hafi aðeins verið nokkrir óánægðir
verkamenn, sem hafi látið Horthy-sinna
villa sér sýn) og þegi um sósíaliskt eðli
ráða verkamanna, hermanna, bænda og
stúdenta. Jafnvel í Györ, sem sagt var að
væri sundrungarmiðstöð fasista, lét hinn
gamli baráttumaður kommúnismans, Attila
Szigati, formaður verkamannaráðsins, þessi
orð falla við blaðamann: „Við viljum
raunverulegan sósíalisma og brottför Rússa.
Við viljum á engan hátt hafa neitt saman
að sælda við gamla horthy-stjórnarfarið.“
Það voru þúsundir og tugþúsundir af
mönnum eins og Szigati.
Enn í dag, þegar búið er að bæla niður
uppreisnina, þegar ekki getur lengur verið
um fasisma að ræða í Ungverjalandi, lifir
viðnám verkamanna innan um rústimar, og
Kadar-stjórninni er nauðugur einn kostur
að horfast í augu við það. 1 gærmorgun, 23.
nóvember, skall aftur á allsherjarverkfall
að boði verkamannaráðsins til að fá
framgengt þeim átta atriðum, sem fjöldinn
hafði krafizt. I gærkvöld var samningur
undirskrifaður um að hefja aftur vinnu, en
stjórnin hefur viðurkennt vald
verkamannaráðanna í stjóm verksmiðjanna.
Áskilja ráðin sér rétt til að boða aftur
verkfall, ef loforð stjórnarinnar verði ekki
haldin. Þannig sýnir ungverskur verkalýður,
að þrátt fyrir kulda, hungur og fangelsanir
er hann reiðubúinn að deyja fremur en að
gefa eftir meginkröfur sínar um kjarabætui'.
II- — Og það er í þesu atriði, sem skilningur
okkar er andstæður ykkar skilningi: Álítið
þið ekki, að í landi þar sem fólk hefur
lifað í tíu ár við stjórnarfar alþýðuríkis,
þar sem eignir hafa verið teknar af
lénsherrum og stórhlutar þjóðarbúskaparins
þjóðnýttir, þar sé félagslegur og
efnahagslegur grandvöllur undir fasisma
orðinn ákaflega veikur og það sé orðið
allt að því óhugsandi fyrir hann að ná
völdum ?
Að þessu leyti virðist okkur ástandið í
50