Birtingur - 01.01.1957, Blaðsíða 117

Birtingur - 01.01.1957, Blaðsíða 117
steinar, tindar, sker, vegir, lindir, tún, og öll er náttúran kvik og með sál. Allt er vafið samúð, djúp tilfinning þess að vera hluti þessa alls, finna þetta allt í sjálfum sér og sig í öllu þessu. Lindinni við veginn vorkennir hann, og með kamrinum hefur hann djúpa samúð, sem einmana er skilinn frá öðrum húsum á Hala! Ein minnisstæðasta ,,persóna“ bókarinnar er hesturinn Jarpur og allur persónuleiki hans uppteiknaður af mikilli nákvæmni: ,,Hann var alvarlegri en hinir hestarnir og hafinn yfir hrekki og kenjar og mikillæti. Hann var algerlega blátt áfram og hafði engin prinsíp. Samt var hann forframaðastur af öllum hestunum á Breiðabólstaðar- bæjunum. Hann hafði vaðið öll vötn á milli Djúpavogs og Reykjavíkur. . ..“. Örlög hans og endalok verða mikil harmsaga. — Flest dýr eiga sér vit, sem nær út fyrir vit fólksins, kýr segja til veðurs og hundar eru skyggnir. Og allt gefur þetta „kvöldvökunum á Hala meiri dýpt“. — Langur bálkur er um sauðkindur og svellin í Steinaf jalli og það olympiade, sem það var að ná þeim þaðan. Sker sjávarins vekja torráðnar gátur og spurnir í hug hans eins og allt annað, og nöfn sumra eru full myrkurs og voveifis. „Skuggi?“ Það verkaði á hann „eins og skuggavera úr öðrum heimi“. En tíðræddast verður honum um steina, og hárfín er lýsing hans á glímunni við þann ósýnilega stein, sem aldrei birtist honum, fyrr en sól var komin í hádegisstað. Hann stóð „í grjótskriðu uppi í Mosunum eins og ljósbleik hulduvera, ólíkur öllum öðrum steinum, einn sér, algerður einstæðingur. .“ „Ég vorkenndi honum“. — Sá grunur leikur á, að sumir steinar séu hingað fluttir frá Noregi og þeir fylla það skarð, sem skilur fortíð frá nútíð, en þó vissi enginn um uppruna þeirra með vissu, því að það var margt dularfullt í Suðursveit". Lýsing hans á klettunum í Steinaf jalli er ógnþrungin eins og þeir sjálfir.. Þegar hann „fór að geta keifað upp að þeim, þá var eins og þeir lifnuðu við og þeirri vissu þyrmdi yfir mig með ómótstæðilegum krafti, að þeir væru fullir af ægilega stórbrotnu lífi. Ég skildi ekki, hvers konar líf það var, en ég fann, að það var líf, og þetta líf var svo magnþrungið, að það dró úr mér mátt, þegar ég horfði upp til þeirra“. Lengi mætti enn skoða perlur þessarar bókar, en nú skal staðar numið. „Yndisleg bók“, segja sumir, að lestri hennar loknum. „Til hvers skrifa menn svona bækur?“ spyrja aðrir. Þ. Þ. hefur trúverðuglega orðið við þeirri ósk heimspekingsins Thoreau, sem hann ber fram við þá, er skrifa bækur — að þeir leggi fram að veði sína eigin sál og persónu fyrir sannleiksgildi þess, sem þeir rita. Svo er enn í þessari bók Þórbergs, og gætu þau orð Thoreaus, sem hér í upphafi er vitnað til, vel staðið sem motto yfir flestum hans bókum. Fyrir mér er þetta hin orðskrúðslausa og einlæga saga bernsku hans, sem viturlega hefur verið geymd til þeirra ára, þegar hringur lífsins er farinn að þrengjast og bernskan stendur fyrir augum gamals manns — aðeins í seilingarfjarlægð- Enga bók hef ég lesið, þar sem ekstatisku lifi hins vaknandi barnshugar er betur lýst, af meiri innlifun, teprulausari einlægni og dýpri nærfærni. Suðursveit er alheimur þessarar sögu og Hali miðdepill hans. Gátan, sem við er glímt, 99/
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Birtingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Birtingur
https://timarit.is/publication/823

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.