Birtingur - 01.01.1957, Blaðsíða 116

Birtingur - 01.01.1957, Blaðsíða 116
út í húmið sporlaust, líklega austur af Hamrinum, þar sem allir hurfu, sem austur fóru með f jallinu, „og þá fannst manni þeir vera ekki lengur til.“ Trúarlífi Suðursveitunga hefur Þ. Þ. áður lýst og allýtarlega. 1 þessari bók víkur hann að þeim þætti mannlífsins á nokkrum stöðum og býsna skemmtilega. Eftir því sem ég ræð af þeim lýsingum, hefur verið allblómlegt trúarlíf í Suðursveit í bernsku Þórbergs, en nokkuð blendið. Við hlið kristindómsins vaxa annarlegir kvistir, sóldýrkun og frumstæður animismi, svo ekki sé minnzt á álfa, huldufólk og þá svipi dauðra, sem alls staðar eru á reiki. „Það var óhugur í sumum við að opna glugga eftir dagsetur. Það hélt, að eitthvað óhreint gæti komið inn um hann, eitthvað loftkennt og ósýnilegt." Trú á vatnsvígslur Guðmundar biskups góða er heldur ekki útdauð, því í Gvöndarbrunn „sótti ég einu sinni vatn til að leggja við höfuðverk í Steinþóri bróður mínum“, segir höf. Og „í Suðursveit var sólin helgasta handarverk Guðs. Hún var næstum ein persóna Guðdómsins.“ — Um guðrækilega siði þessa fólks, eins og krossanir, segir hann að sér hafi fundizt þær „vera þakkargerð til Guðs fyrir að vera sloppinn lífs gegnum myrkur næturinnar.“ En hér í finnur hann líka alvöru, „ég held það hafi líka verið svolítill ásetningur í því um Guði þóknanlega breytni þann daginn. Það var talsvert um það í Suðursveit að reyna að lifa eftir Guðs vilja“. En hann sá líka, að fólk reyndi að ,,plata“ hann, það sá hann á andlitinu á því. — Mannkostir þessa fólks virðast fremur vera meðfæddar dyggðir, ólærðar, náttúrlegar og samgrónar lífi þess, eins og allir mannasiðir hans sjálfs voru honum meðfæddir. Ráðvendni þess var slík, að óþarfi þótti á Hala að aflæsa nokkurri útidyrahurð, og „allir á Hala sögðu alltaf satt.“ — Margir bjuggu yfir dulrænum gáfum, sem ekki eru settar í samband við trúarbrögðin, heldur voru hluti af eðlilegu lífi þessa staðar. Grun hafði hann um, að Oddný „væri þannig gerð, að sambönd hennar næðu út fyrir girðingar okkar sýnilega heims.“ En slíkt var ekki talið til ofsjóna í Suðursveit í þá daga, því að „það var ekki siður í Suðursveit að sjá ofsjónir.“ Það má vera, að sumum finnist höf. hefði mátt fella burt ýmsar lýsingar á hátterni manna og dýra, sem særa viðkvæmar tilfinningar þeirra. Þessar lýsingar hef ég ekki fundið. Þar sem sagt er frá æxlun búpenings, snigla eða manna, er það gert á svo einfaldan og náttúrlegan hátt, að það fellur inn í hrynjandi þess lífs, sem kvikar í frásögninni. Þar er ekkert óviðurkvæmilegt, enn síður klúrt, í hæsta lagi náttúrlegt á sama hátt og höf. sjálfur, eða á einhvern hátt bundið döngun mannlífs og jarðargróða. •— Þrá til þessa horfna heims Suðursveitarinnar og söknuður bemskuáranna gægist sums staðar fram í glettnum athugasemdum. Nýrri landbúnaðartækni eins og gaddavírsgirðingum tekur hann með þessum orðum: „Þá dóu vornætumar í Suðursveit“! Þegar glóðarkökurnar hverfa, heldur krabbinn innreið sína. Og enginn „varð blindur, og enginn fékk berkla á Hala,“ þótt reyk legði af tým lýsislampans, því að sá reykur „var víst hollur“, og „lýsi var sagður hollur matur“! En fleiri verur en menn, lifandi og dauðir, koma fram á svið þessarar sögu. öll náttúran er þar gegnum skoðuð, f jöll, hamrar, 98
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Birtingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Birtingur
https://timarit.is/publication/823

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.