Birtingur - 01.01.1957, Page 96

sjónarmið, og mætti með réttu tala um
siðfræðilega heimspeki Nýals. Enda gefur
dr. Helgi það ótvírætt í skyn, að tilgangur
hans með ritum sínum sé að koma
mannkyninu til hjálpar á þeim glötunarvegi,
sem hann telur það vera á. Hann slær því
föstu, án nægilegra röksemda, að um tvær
framvindustefnur sé að ræða: lífsstefnu,
diexelixis, og helstefnu eða vítisstefnu,
dysexelixis. Hér á jörðu er vítisstefnan
yfirsterkari og hefur verið að færast í
aukana á síðustu öldum. Rökin fyrir þessum
staðhæfingum eru mjög ófullnægjandi, en
dr. Helgi er alveg sannfærður um, að svona
sé þetta, sem og að hann hafi fundið
leiðina til bjargar. Hann veit, að lífið og
heimurinn hafa tilgang og hver sá tilgangur
er: Þróun allra lífvera til varandi
ftdlkomnunar og aukinnar samstillingar.
Sköpun einskonar æðri lífheildar —
superorganismus — hyperzoon. Hér er djúpit
tekið í árinni: Ófullkominn jarðþegn veit,
að til er alfullkomin vera, sem hefur ákveðinn
tilgang, stefnir að ákveðnu marki. En við
látum okkur nægja að spyrja frá
þekkingarfræðilegu sjónarmiði: Hvernig
veit hann þetta? Hvernig getur ákaflega
takmörkuð og ófullkomin vera vitað með
vissu, þekkt tilgang alfullkominnar veru?
Merkir hugtakið tilgangur nokkuð utan
þeirra takmarka, sem við setjum því, þegar
við segjum, að við höfum ákveðinn tilgang
með ákveðnum verknaði, setjum okkur
ákveðið markmið og reynum að ná því? En
er það ekki oftar, sem við efumst um, að
við höfum nokkurn tilgang? Hvað þá lífið,
heimurinn, guð? Margir miklir
heimspekingar vestrænnar menningar töluðu
í nafni guðs. Dr. Helgi Péturss er í
góðum félagsskap.
Hörður Ágústsson:
Fréttir úr myndlistarlífinu
Hjörleifur Sigurðsson listmálari sem ritað
hefur myndlistargagnrýni í Birting frá
upphafi hefur eindregið skorazt undan að
gera það lengur. Okkur þykir það allillt, því
jafnágætur samstarfsmaður er vandfundinn.
Við þökkum Hjörleifi kærlega gott
starf og getum glatt lesendur Birtings
með því, að við ihöfum von um að hann
skrifi um myndlist í ritið öðru hverju,
þó að hann láti af störfum sem fastur
gagnrýnandi. Enn er ekki ráðið
hvernig myndlistargagnrýni Birtings verður
háttað í framtíðinni, hvort reynt verður að
geta sem flestra sýninga eins og verið
hefur, eða ritaðar verða ýtarlegar
yfirlitsgreinar um list helztu myndlistar-
manna okkar, ein í hvert hefti og birtar með
þeim margar myndir af verkum þeirra. Sú
aðferð væri á ýmsan hátt ákjósanlegri og
viðráðanlegri í riti sem kemur ekki út
nema ársfjórðungslega.
Um langt skeið hafa myndlistarmenn átt
í fá hús að venda til að sýna verk sín, en nú
hefur loksins rofað til í mörgum áttum.
Einar Elíasson verzlunarstjóri Regnbogans
reið á vaðið og opnaði lítinn sýningarsal
í sambandi við verzlunina. Með því gaf hann
öðrum verzlunarmönnum gott fordæmi, því
þetta er hin ákjósanlegasta leið til að koma
fólki í kynni við list og listamenn.
Næst tók Morgunblaðið að sýna verk
82