Birtingur - 01.12.1961, Blaðsíða 44

innan skamms orðinn allkunnur höfundur
út um heim; mig minnir hann segja ein-
hvers staðar að bækur sínar hafi verið
þýddar á þrjátíu tungur og selzt í millj-
ónum eintaka. Eftir liðlega tíu ára skáld-
feril erlendis snýr hann heim aftur og
lifir manndómsár sín hálfgleymdur mað-
ur úti á íslandi; ég er víst ekki einn um
þá skoðun að síðari verk hans séu sýnu
lakari hinum fyrri sem samin eru á
norsku, og þau munu ekki heldur liafa
haft mikinn framgang erlendis.
Ferill sem þessi virðist manni vænlegur
til fróðleiks og ekki óeðlilegt að vænta
þess að „saga skálds“ sé nokkur heimild
um andlegt líf og bókmenntir á íslandi
og í Evrópu árin milli heimsstyrjalda
jafnframt því að segja af högum hinna
„erlendu" höfunda íslenzkra og svo sögu
höfundar sjálfs. Slík bók gæti í senn orð-
ið minnilegur aldarspegill og lífslýsing.
Kannski er þessi krafa ósanngjörn: Krist-
mann er enginn Stefan Zweig og verður
ekki álasað fyrir það. En hitt er víst, að
lesandi sem opnar ævisögu Kristmanns í
þessum hug hefur furðu litla eftirtekju.
Kristmann virðist ævinlega með öllu ó-
sýnn á andlegar hræringar í kringum sig;
hann telur sig að vísu snemma verða með
þekktustu höfundum í Noregi, en af
norsku bókmenntalífi þann tíma sem
hann dvelst í landinu hefur hann ekki
hót að segja nema að „rauðliðar" hafi
vaðið þar uppi með köflum. Hann segir
lauslega af kunnleikum við nokkur norsk
skáld og getur verka þeirra sumra, gefur
einkunn fyrir drykkjuskap og segir
skrýtlu af einum. En ósköp skipa þessar
frásagnir lítið rúm í bókinni hjá öðru, og