Birtingur - 01.12.1961, Blaðsíða 61

orðið sósíalismi, en afneita hans krafti í
öllu sínu hátterni. Snobbhanastél hefði
hún átt að heita.
E i n a r B r a g i.
Forsetabókin.
Bókaútgáfa Menningarsjóðs er eina for-
lagið á íslandi, sem nýtur ríkisstyrks til
starfsemi sinnar. Ýmsum helztu umboðs-
mönnum einkaframtaksins er þessi styrk-
ur þyrnir í augum; en öðrum þykir það
vel til fundið, að eitt útgáfufyrirtæki með
frægustu bókaþjóð í heimi skuli þó ekki
þurfa að fara á vonarvöl í hvert sinn sem
móti blæs á bókamarkaðnum. Þeir benda
einnig á það, að hér beri nauðsyn til að
gefa út bækur sem vonlaust sé að geri i
blóðið sitt fyrr en eftir dúk og disk; og
það sé hagkvæmt að efla eitt forlag til
að koma slíkum verkum fram. Hitt er
síðan annað mál, að jafnvel þeim sem
eru hlynntir opinberri fjárveitingu til
Bókaútgáfu Menningarsjóðs finnst sem
hún haldi ekki nægilega vel á spilunum
um þessar mundir. Hún gefur að sönnu út
æ fleiri bækur með hverju árinu sem líð-
ur; en ef við lítum til dæmis á útgáfu-
bækur hennar á nýliðnu ári, þá sæta þær
ekki verulegum tíðindum — Árni öla var
sá rithöfundur hjá Menningarsjóði, sem
almennt þótti mestur slægur í síðastliðið
ár. Það er fimm manna menntamálaráð,
sem velur forlagsbækur Menningarsjóðs.
Einhver hefur getið þess til, að fjórir
þessara fimmmenninga séu svefnþungir
bókaútgefendur, en hinn fimmti hafi
þeirra hagsmuna að gæta að Menningar-
sjóður sé ekki verulega rismikið forlag.
Þeirri hugmynd hefur líka verið hreyft,
að ný nefnd tækist á hendur að velja út-
gáfubækur Menningarsjóðs. Menntamála-
ráð hefði þá eftir sem áður það hlutverk
að útdeila námslánum og ferðastyrkj-
um.
Slík hugmynd verður þó væntanlega kveð-
in í kútinn, enda sýndi menntamálaráð á
síðasta ári — þrátt fyrir allt — meiri
hugkvæmni og andlegri reisn en aðrir
bókaútgefendur í landinu, er það sendi
frá sér þá bók sem hér er til umræðu:
Forsetabókina, í útgáfu Birgis Thorlaci-
uss, siðameistara íslenzka ríkisins. Þetta
er myndabók — enda er henni ætlað að
„bregða upp nokkrum myndum frá emb-
ættistíð tveggja fyrstu forseta íslenzka
lýðveldisins“, eins og siðameistarinn seg-
ir í formála. Að öðru leyti er hlutverki
bókarinnar ekki lýst, enda mætti það
virðast þarflaust með öllu. Það er auð-
vitað sjálfsagt, að ríkisstudda forlagið
gefi þjóðinni kost á að kynnast af eigin
sjón, hvernig forsetar hennar ganga
klæddir, hvernig þeir halda á hattinum,
hvernig þeir bera sig til í viðurvist kon
unga, hvernig þeir taka sig út við hliðina
á erlendum kvenambassadorum, hvaða
svip þeir setja upp í Vatíkaninu og
hvernig þeir horfa á ljósmyndarann(!)
þegar þeir eru að undirrita „fyrsta emb-
ættisskjalið" sitt — eða livað vildu menn
ekki gefa til að eiga ljósmynd af Jóni
Sigurðssyni, þar sem hann væri að drekka
heillaskál Friðriks sjöunda, svo að dærni
sé nefnt? Forsetar íslands eru og hafa
verið sannir þjóðarleiðtogar; og þessi bók
ætti að geta leiðbeint henni um háttvísi
og kurteisi og sýnt henni með ljósum
Birtingur 59