Vera - 01.12.1984, Blaðsíða 39

er getið í mörgum heimildum sem ættaðar eru úr Árnessýslu og
mér fannst fróðlegt að vinna úr þeim. í byrjun fékk ég ekki mikla
aðstoð eða hvatningu, en upphaflega skrifaði ég mína BA-ritgerö
i sagnfræði um sjókonur. Ég hélt svo áfram og skrifaöi um þær
kandidatsritgerö. Heimildirnar fann ég í opinberum skýrslum,
dómabókum o.fl. Þráðurinn liggur frá þjóðlegum fróðleik og
munnlegum frásögnum til lögskráningar sjókvenna.
— Hvers vegna stunduðu konur sjó I Árnessýslu?
Þar eins og víðar voru konur mun fleiri en karlar. Sjórinn var fast
sóttur t.d. í Móðuharðindunum. Þá lá flóttamannastraumur um
Suðurland og konurnar reru líka til að afla matar fyrir allt þetta
fólk. Þess eru dæmi að konur settust í sæti bróður síns og reru
t.d. Þórunn Gísladóttir grasalæknir. Nú Þuríður formaður er eitt
trægasta dæmið um konur sem stunduðu sjóinn. Hefðin á sér
langa sögu og hún er enn við lýði. Það dró úr sjósókn kvenna á
tímabili eftir að vélbátaútgerðin gekk í garð og vinnan við fiskinn
í landi þróaðist og varö kvennastarf, að mestu. Þegar tók að líða
á 20. öldina t.d. þegar síldveiðarnar hófust að ráði voru konur
ráðnar sem kokkar á bátana og síðan hafa alltaf verið konur á sjó,
sem kokkar og hásetar, en það er líka að finna dæmi um vélstjóra
og skipstjórnarmenn.
Mérfinnst mikilvægt að sýnafram áaðild kvennaaðgrundvall-
arframleiðslu þjóðarinnar jafnt fyrr á tímum sem nú og að þær
voru þess megnugar að stunda sjó. Það ætti að vera konum
hvatning til að takast á viö sem fjölbreyttust störf. Ég er ósátt við
það að flokka störf í kvenna- og karlastörf, slík skipting er enginn
endanlegur sannleikur. Störf hafa flust milli kynja og þau hafa
verið unnin í sameiningu. Þaöerekkert náttúrulögmál að ákveðin
störf séu ætluð öðru kyninu, það sýnir sagan okkur, þó að verka-
skipting sé auðvitað nauðsynleg. Það ætti að vera réttur hvers og
eins að velja sér starf eftir hneigð, hæfileikum og áhuga.
— Heldurðu að sjósókn kvenna sé með svipuðum hætti annars
staðar á landinu?
Enn sem komið er hef ég aðeins lokið þessari svæðisbundnu
rannsókn, en ég hef þegar fundið heimildir um 3700 konur sem
hafa stundað sjó frá því að lögskráning hófst 1891. Hins vegar eru
gloppur í skráningunni af ýmsum ástæðum og ég á eftir að vinna
úr henni. Ég gerði mér vonir um að finna í hæsta lagi 2 þús. konur
en eins og þú sérð er ég nú þegar komin langt fram úr þeirri tölu.
— Hvað um lönd þar sem sjósókn stendur á gömlum merg eins og
í Noregi og Fœreyjum. Stunduðu konur fiskveiðar þar?
Á undanförnum árum hefur verið að koma út í Noregi safnrit
sem heita Norges kulturhistorie. Fjórða og fimmta bindið fjalla
um kvennasögu. Þar ritar Britt Berggren um sjókonur í Noregi og
það virðist um augljósa samsvörun að ræða. Hins vegar veit ég
ekki til að þetta hafi verið rannsakaö í Færeyjum.
— Segðu mér, hvernig klœddust konurnar tilsjós hér fyrrum og við
hvaða kjör bjuggu þœr?
Þær klæddust eins og karlarnir í skinnklæði, eins og sjá má af
lýsingunum á Þuríði formanni. Þær fengu sama hlut og karlar,
enda fara engar sögur af því að þær hafi ekki staðið sig eins vel
og karlarnir og verið fisknar.
— Að lokum Þórunn, hvert verður framhaldið?
Ég held áfram að vinna úr því efni sem ég hef safnað, en ég
vona svo sannarlega að aðrar konur taki upp aðra þræði í sögu
kvennaog bæti í vefinn. Þau verkefni sem bíða í kvennasögu eru
engu ómerkari en allt það sem verið er aö sinna í almennri sögu
og gott námsefni sem gerir konum jafn hátt undir höfði og körlum
verður ekki til, nema að við vinnum sjálfar að þeim rannsóknum
sem þarf að vinna, það gera það engir aðrir.
—ká.
Handa henni
— Handa honum
Jólagjöfin fcest I Kvennahúsinu
Handunnin ekta silfur kvenfrelsistákn,
kr. 200.-
Með keðju, kr. 400.-
Sérstæðir kvenfrelsis-nálapúðar
á leirstöpli, kr. 240.-
í Kvennahúsinu
Við óskum viðskipta og farsœldar á nýju t h vinum okkar gleðilegra jóla íri. Þökkum viðskiptin.
BLOMABUÐIN 1 BORGARBLÓM, q Skipholti 35, S. 32213 r ? NIÐ URSUÐ UVERK- SMIÐJAN ORA Vesturvör 12 S. 41995
Bóksala stúdenta hefur
á boðstólum mikið úrval
erlendra bóka og öll
algengustu ritföng.
Opið frá kl. 9-18 alla virka
Bóksala stúdenta hefur
einnig pöntunarþjónustu
á öllum fáanlegum
erlendum bókum.
daga nema laugardaga.
bók/i.la. /tú.dei\t&.
Stúdentaheimilinu v/Hringbraut.
Símar: 24555 - 27822
39