Akranes - 01.04.1958, Blaðsíða 16

kaupmaður, sem færi að selja alla eilífð-
ina, jafnvel þó væri fyrir mörg þúsund
ár“. Sir Thomas var hafður í haldi í
meira en ar, og svo sem til að harm
skyldi meyrna voru ýmsir prelátar og
prestar, sem neituðu að vimna eiðinn,
teknir af fyrir utan glugga hans, að
honum ásjáandi. Konungur sendi hverja
nefndina á fætur annarri til hans í dý-
flissuina til að reyna að telja honum hug-
hvarf. En þegar ekkert stoðaði var Sir
Thomas leiddur fyrir dómstól 1. júlí
1535 °g kærður fyrir landráð. Hann
varðist ákærunum með hinni kunnu
lægini sinni frá málflutningsmanns dög-
unum, en það stoðaði auðvitað ekki, og
var hann dæmdur til dauða, og skyldi
fjórskipta honum lifandi, en þvi var
breytt svo, að hann skyldi höggvinn. Enn
leituðu vinir hans og vandamenn lags
að snúa honum, en kom fyrir ekki. Hinm
6. júlí, sem nú er messudagur hans, 1535
var hann leiddur út til aftöku og allt
undir öxina fylgdi honum glaðværð haru,
fyndni og guðrækmi. Er að aftökupallin-
um kom, þá reyndist hann ótraustur,
skakkur og riðandi, og sagði Sir Thomas
þá við foringja herliðsins, sem viðstatt
var: „Góði maður, lijálpið þér mér til
að komast upp, en úr hinu verður ekl.i
skotaskuld að komast niður“. Er upp kom
ætlaði hann að mæla til lýðsins, sem við-
staddur var, en böðullinn varnaði hon-
um þess, og lét hann þvi nægja, að biðja
menn að hiðja fyrir sálu sinni og lýsa yf-
ir því, að hann játaði kaþólska trú og
dæi fyrir hana. Hann féll síðan fram og
las yfirbótarsálminm, 50. Davíðssálm:
„Miskunnaðu mér Drottinn", reis svo
upp aftur og þakkaði höðlinum fyrir
þann greiða, sem hann ætti að gjöra hon-
rnn, en bað hann höggva vel og rétt. Loks
lagði hann höfuðið á höggstokkinn, en
þegar höðullinn reiddi til höggs, hað hann
hann að biða. Meðan Sir Thomas sat í
dýflissunni hafði hann látið sér vaxa
skegg, og nú hafði það lagzt milli háls
hans og höggstokksins. Hann brá því frá
og sagði við böðulinn: „Við skulum hafa
rétt við, því ekki hefur skeggið á mér
nein landráð drýgt“. Þetta voru hinztu
orð hims helga manns. öxin féll, og
hann hafði þá flutzt i töhi heilagra pislar-
votta með kýmiyrði á vörunum.
Með þessu er ekki öll sagan sögð. Þeg-
ar að Sir Thomas látnum varð það al-
menn trú meðal þeirra manna, er héldu
við hinn forna sið á Englandi, að hann
væri helgur maður. Þrátt fyrir þrotfaus-
ar ofsóknir af hendi ríkisvaldsins brezka
á hendur kaþólskum mönnum alveg fram
um miðja siðustu öld, tókst aldrei að út-
rýma þeim þar í landi, og enn eru þai’
fjöldi ætta, sem gegmum allar þessar
raunir alveg fram á þennan dag aldrei
hafa hrugðið tryggð sinni við hina kaþ-
ólsku kirkju, og þær héldu við trúnni á
helgi hams, enda var hún margstaðfcst
með jarteinum. Hinn 29. desemher 1886
lýsti Leó páfi XIII. yfir helgi Sir Thom-
as, og 6. júlí 1935 tók Píus páfi XI.
hinn hlessaða píslarvott Thomas More
endanlega í tölu helgra manna.
Hinn heilagi Tliomas var tekinn af lífi
vegna þess, að hamm vildi ekki viðurkenna
erfðarétt óskilgetinna barna Hinriks VII.
til rikis í Englandi. Það lifir enn fjöldi
manna á Englandi, sem eru afkomendur
hins heilaga Tfiomasar, og er slíkt fá-
gætt um helga menn, en allir játa af-
komendurnir kaþólska trú. Ættleggurinn
frá Hinriki VIII. varð aftur á móti al-
dauða á örskömmum tíma. Nafn hins
hlessaða Thomasar More ljómar nú i
dýrð heilagleikans, en yfir minningu
Hinriks VIII. fellur alltaf biksvartur
skuggi þeirra kvenna, sem hann gekk að
eiga, en lét vega.
84
A K R A N E S