Akranes - 01.04.1958, Blaðsíða 17

Okkur er nú svo varið mannfólkinu, að
við viljum helzt læra eitthvað af öllu, og
menn kynnu að spyrja, hvað sé hægt af
þessu að læra, hver sé mórallinin.
Fyrir þá sem við stjórnmál fást er
ekki um að viliast, hvað þeir eigi að lajra.
Það er fólgið i þeim orðum hins heilaga
Thomasar, sem ég vitnaði i áðan, að það
sé slakur kaupmaður, sem færi að selja
eilífðina jafnvel fyrir mörg þúsund ár.
En hvað er fyrir okkur að læra, lýðinn,
kjósendurna, atkvæðafénaðinn eða hvaða
inafni við viljum nefna okkur.
Ríkjum álfunnar er nú í daglegu tali
skipt í einræðisríki og lýðræðisriki. Skipt-
ing þessi er að vissu leyti röng. öll ríki
álfunnar eru nú á dögum einræðisríki,
þar með talið okkar litla ríki. Það eitt
skilur á milli, að í hinum svonefndu
einræðisríkjum er einræði eins manns, en
í hinum einræði örfárra manna. Það eru
hafðar kosningar í einræðisríkjunum og
er þar aldrei nema um einn mann að
velja. í lýðræðisrikjunum er við kosn-
ingar að nafninu til um marga menn að
velja, en hin fastreyrðu flokksbönd valda
þ\d, að kjósendumir kjósa þá menn um-
hugsunarlaust, sem flokksstjórnirnar
benda á; það er því mjór munur kosn-
ingafrelsisims í þessiun löndum. Þó segj-
umst við i lýðræðisríkjunum vera, og er-
um flestir, lýðræðissinnar, en það er af
þeirri einni ástæðu, að ef við kjósendurn-
ir — atkvæðafénaðurimn — vöknum til
eimhuga skilnings á því að þurfi að breyta
til, þá er okkur það innan handar hylt-
ingarlaust. Það var hér á landi og annars-
staðar sú lenzka um og fyrir aldamót,
að menn kusu ekki fyrst og fremst eftir
flokkum, heldur eftir manngildi, mann-
kostum og ágæti frambjóðenda. Ég hefi
einsog eitt af bæjarblöðunum alltaf gjörii,
verið að velta því fyrir mér, hvort þetta
gamla fyrirkomulag væri ekki betra en
hinar nýju kosningar, sem nú fara fram
og fleyta allskonar valdagírugum lýð
inn í þingið, og ég hefi við þá athugun
sannfærzt um, að ég treysti mamngildi og
mannkostum manns betur, þó hann sé á
önd'verðum meiði við mig i skoðunum,
en kostarýrum manni eða valdagírugum,
sem kveður sig vera mér sammála. Ég
treysti betur manninum, sem ekki gerir
samining um sannleikann, heldur lifir og
deyr fyrir skoðun sína, eins og hinn bless-
aði píslarvottur Thomas More, manninum,
sem vill gjöra rétt og ekkert annað, en
fæst ekki útí neinn bræðing eða brask
um málin, er leiðir þau út á vegi, sem
enginn vill að þau þræði.
Ég held að lærdómur okkar af þessu
hljóti að vera sá, að vér skulum kjósa
menn til forustu eftir manngildi og ágæti
en engu öðru, svo mál vor verði bókstaf-
lega til lykta leidd eftir beztu manna
yfirsýn og að beztu manna ráði, einsog
forfeður okkar orðuðu það.
Ég ætla að lokum að benda mönnum
á guðskisturnar, sem bíða gjafa og minna
menn á það, sem í kristin rétti Árna bisk-
ups stendur, að ölmusa gjörð af góðum
vilja þiggur af guði miskunn sínum gjaf-
ara og slökkvir svo hans syndir, sem vatn
slökkvir eld.
Það leynir sér ekki, að grein þessi um
hinn fræga mann er rituð af kaþólskum
manni, er leggur megin áherzlu á hið
kaþólska viðhorf. Þótt svo sé, þykir mér
fengur að hafa átt þess kost að birta þessa
grein dr. Guðbrandar Jónssonar, sem segja
mátti, að vel héldi á penna um hvað sem
hann ritaði.
Ö.B.B.
AKRANES
85