Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1935, Blaðsíða 52

34
Tímarit Þjóðrœkmsfélags Islendinga
marz, 1801, og ólst þar upp.*)
Hann var af ágætu bergi brotinn,
átti til gáfna- og merkisfólks að
telja í ættir fram. Faðir lians,
Charles Marsh, var mikilsmetinn
lögfræðingur; var hann eindreg-
inn hreintrúarmaður (Puritan) í
skoðunnm, strangur, sem slíkum
mönnum var títt, og kröfuharður,
en jafnframt gæddur næmri rétt-
lætistilfinningu og ríkri sjálfsvirð-
ingu. Móðir George Marsli var
mildari að skapgerð en maður
hennar, kona óvenjulega vel ment-
nð og prúð í framgöngu; engu mið-
ur en hann unni hún þó þeim skap-
einkennum og dygðum, sem hrein-
trúarmenn skipuðu í öndvegi og
töldu varanlega heill þjóðfélagsins
grundvallast á. Enda varð heimili
þeirra hjóna um fullrar liálfrar
aldar skeið miðstöð mentunar og
menningar,
Er því létt, að gera sér í hugar-
lund, liverskonar áhrifum George
Marsh varð fyrir á uppeldisárum
lians. Erfðir og æskuheimili hans
tókn bersýnilega höndum saman
um, að beina hug hans að mentandi
og menningarlegum viðfangsefn-
um. Hann ólst upp við lífsskoðan-
ir og siðkenningar, sem kendu hon-
um, að sannmeta það, sem göfugt
var og drengilegt, en jafnhliða, að
*) Auk ýmsra rita Marsh og ritgertSa, hefi
eg einkum stuðst við þessar heimildir um
æfi hans og störf: Caroline Crane Marsh:
“Life and Letters of George Perkins Marsh,”
Vol. I, New York, 1888 (framhaldið kom
aldrei); Samuel Gilman Brown: “A Dis-
course commemorative of the Hon. George
Perkins Marsh, LL.D., 1883; og “Dictionary
of American Biography,” Vol. XII, New
York, 1933, bls. 297-298. Góðvinur minn og
kennari, Halldór prófessor Hermannsson,
hefir, eins og svo oft áður, greitt fyrir mér
með útvegun hjálparrita, og kann eg honum
þakkir fyrir.
víta óvægilega það, sem ilt taldist
og sviksamlegt. Sjálfsvirðing, heil-
leiki í hugsuli og athöfnum, og
djúp réttlætistilfinning, þrýstust
þannig inn í meðvitund hans
snemma æfinnar og auðkendu hann
alla daga. Og lítt er að kynja, þó
maður svo skapi farimi lieillaðist,
er stundir liðu fram, af lífsskoð-
unum og menningu norrænna
manna. Það var fleira en brenn-
andi frelsisástin, sem sameiginlegt
var hreintrúarmönnum í Nýja-
Eínglandi og norrænum forfeðrum
vorum; liálfvelgja og ódrengskap-
ur voru hvorumtveggja lönguin
hvimleið. Með aukinni sagnfræði-
legri þekkingu varð Marsh einnig
ljós sameiginlegur uppruni Ný-
Englendinga og Norðurlandabúa.
Landslag er fagurt og f jölskrúð-
ugt á æskustöðvum Marsh; skift-
ast þar á fjöll, skógar, græn engj
og gróðursæl akurlönd, en fljót og
lækir auka á litagnægð nágrennis-
ins og fjölbreytni. Hefir slíkt um-
hverfi, þar sem tilkomumikil f jalla-
sýn fléttaðist saman við mýkri
drætti í landsins svip, eflaust glætt
meðfædda athyglisg'áfu Marsh eg
ást hans á liinni ytri náttúru í
ýmsum myndum hennar, en hvorn-
tveggja gætir mjög í ritum hans,
sérstaklega þeim, sem um jarð-
eðli.sfræði fjalla.
Marsh var fremur heilsuveill í
æsku, en snemma bókhneigður með
afbrigðum; sótti hann lesturinn af
svo miklu kappi, að sjón hans
bilaði, og' beið hann þess aldrei
fullar bætur. Hélt hann þó áfram
námi sínu bæði í lieimahúsum og
um liríð á undirbúningsskóla, og
innritaðist sem nýsveinn í Dart-