Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2005, Síða 318

Menntun
„Skömmu eftir fermingu hélt Axel suður til Reykjavíkur til móðurbróður síns, Helga
Magnússonar járnsmiðs, en hann var í hópi þeirra er fyrstir fengu löggildingarleyfi sem
pípulagningarmenn í Reykjavík þegar vatnsveitan kom. Hjá Helga lærði Axel járnsmíði
og pípulagnir og lauk tilskildu námi í Iðnskólanum. Sveinspróf í járnsmíði fékk hann
vorið 1917. En samhliða iðnnáminu hafði hann stundað nám í Menntaskólanum og þetta
sama vor lauk hann þar stúdentsprófi. Um haustið sigldi Axel til Kaupmannahafnar. Árið
1919 lauk hann prófi í forspjallsvísindum við háskólann og innritaðist síðan í verkfræði í
fjöllistaskólanum. Hann tafðist nokkuð í námi enda varð hann að vinna fyrir sér öll
sumur og stundum langt fram á vetur til þess að geta séð sér farborða. Vann hann þá
oftast við skipasmíðar. Hann lauk prófi í byggingarverkfræði snemma árs 1927 og hélt þá
heim til íslands."
Störf að vitamálum
í bókinni Vitar á íslandi (Siglingastofnun íslands 2002) segir svo: „Axel kom til starfa sem
verkfræðingur hjá Vita- og hafnamálstofnuninni árið 1936. Aðalverkefni hans þar urðu á
vitasviði og hannaði Axel fjölda vita, þar á meðal suma af glæsilegustu vitum landsins og
innleiddi ýmsar nýjungar. Axel var settur vita- og hafnamálastjóri árin 1945-1950 meðan
Emil Jónsson gegndi ráðherraembætti og voru þessi ár mikið framkvæmdaskeið í sögu
stofnunarinnar."
Saga vitaljósa
Saga vitaljósa er samofin siglingasögu mannkyns. Um aldir
hafa aðstandendur reynt að leiðbeina sjómönnum með ljósi
í glugga eða báli á höfða. Hlaðin eldstæði á hentugum
stöðum gætu talist fyrsti vísir vitabygginga. Vitinn mikli
við Nílarósa var líklega byggður fyrir árið 280 f.Kr. Þetta
mikla mannvirki leiðbeindi skipum með reyk á daginn en
með viðarglóð og eldi um nætur.
Mestalla sautjándu öldina voru fáir vitar við Atlantshaf
sem staðið gátu undir nafni, en þá hófst líka nýr kafli í vita-
sögunni með byggingu fyrsta útskerjavita sem sögur fara
af, við Suðvestur-England. Næstu kaflaskil verða ekki fyrr
en um 1820 þegar verulegar framfarir verða í ljóstækni
vitanna með tilkomu safnlinsa en langt fram eftir nítjándu
öldinni var áfram notast við lifandi ljós.
3 1 6
Arbók VFl/TFl 2005