Læknablaðið - 15.12.1948, Blaðsíða 14

120
LÆKNABLAÐIÐ
diabeticum, en ])á finnst oft
bæði albumin og cylindrar í
þvagi.
Meðferð á acidosis:
1. ) Við acidosis diabetica:
Solutio natrii chloridi isotonica
(0,9%, insulin og ef sjúklingur-
inn er í djúpu dái eða ef bikar-
bonat er minna en 15—20vol.%,
isotoniska natriumbikarbonat-
upplausn 1,3% ) eða isotoniska
natrium-d-laktatupplausn ( 1,86
% ), Ve molær, magaskolun, örf-
unarlyf (stimulantia), og ef
með þarf, kalium (sjá síðar).
2. ) Við acidosis af næringar-
skorti: Glucose.
3. ) Við aðrar tegundir aci-
dosis: Bikarbonatupplausn eða
natrium-d-laktatupplausn ef á-
stæða þykir til.
1 öllum tilfellum gildir fyrst
og fremst að nota viðeigandi
meðferð á aðalsjúkdóminum,
sem er frumorsök acidosis,
jafnframt bikarbonat eða natr-
iumlaktat meðferðinni, sem í
mörgum tilfellum getur aðeins
verkað symptomatiskt.
Ef um kirurgiska sjúkdóma
er að ræða kemur oftast til
greina að draga úr eða upphefja
aci<losis með bikarbonat cða
natriumlaktat meðferð áður cn
gripið er til aðgerða.
Indikationir fyrir bikarbonat
eða natrium-laktat meðferð: Sé
bikarbonat í plasma undir 40
vol.%. Við coma diabeticum,
þar sem saltvatns og insulin-
meðferð ekki hefir í för með
sér skjótan bata og sjúklingur
er í mjög djúpu dái.
Kontraindikationir: Við mik-
inn hjartainsufficiens og sbock
getur bikarbonatgjöf valdið
periferum ödemum og lungna-
ödemi. Sama gildir um glom-
erulonefritis á byrjúnarstigi.
Natriumbikarbonatupplausnir
má gefa intravenöst, subcutant,
intrasternalt (1,3% upplausn),
eða rectalt (5% upplausn). Að
sjálfsögðu verður sú upplausn,
sem gefin er subcutant að vera
steril, en við intravenös gjafir
má nota natriumbikarbonat-
duft (af beztu tegund), án þess
það sé steriliserað.
Natriumbikarbonat þolir ekki
steriliseringu með upphitun,
nema það sé í loftþétt lokuð-
um ílátum, því við hitann um-
myndast það í sterkt alkaliskt
karbonat. Isotonisk natrium-
bikarbonatupplausn er búin til
með því, að leysa 13 g. af
natrium bikarbonati (af beztu
tegund) í 1 lítra af sterilu eim-
uðu vatni. Duftið er leyst upp
í 630 millilitrum af sterilu
eimuðu vatni, og siðan fyllt upp
í 1 lítra með sjóðandi vatni.
Af öðrum natriumbikarbonat-
lyfjum má nefna: Solutio
natrii bicarbonatis 8% (Leo) í
glasi með 162,5 ml. af upplausn-
inni, — eða 13 g. af efninu.
Þessi upplausn er steril og
er þynnt upp í einn lítra.
Má nota hana til subcutan og