Læknablaðið - 15.12.1948, Blaðsíða 15

LÆKNABLAÐIÐ
121
intravenös infusiona. Solutio
natrii bicarbonatis 1,3% (Leo)
150 ml. glas. Notuð handa smá-
börnum og á 1 lítra glösum
handa fullorðnum.
Hve mikið á að gefa af bikar-
bonatupplausninni? Það fer
auðvitað eftir því hve acidosis
er á háu stigi. Gefa þarf 0,06 g.
bikarbonats pr. kgr. líkams-
þunga til þess að framkalla
bikarbonathækkun í plasma er
nemur 2,3 vol.%. Hjá coma
sjúklingum þarf fyrst og fremst
að gefa svo mikið að þeir fái
aftur meðvitund og er nægilegt
að bikarbonatið í plasma kom-
ist upp í 25—30 vol.%, en þeim
árangri tekst venjulega að ná
með 1—2 lítrum af 1,3% upp-
lausn.
Natrium-d-laktat (racemiskt
natrium-laktat) uþplausnir má
gel'a á sama hátt og bikarbonat,
eða isotoniska upplausn, sem er
1,86% eða % molær. 60 ml. af
þessari upplausn samsvara
0,85 g. af bikarbonati. Einn
aðalkostur þessarar upplausnar
er að hana má sterilisera með
suðu eða í autoklav. Af natrium-
laktatupplausn (1,86%) er gef-
ið svo mikið að bikarbonat í
plasma komist upp í 25—30
vol.% og má reikna það á
þennan hátt: Vol.% bikarbonat,
sem óskaða er að ná h- vol.%
bikarbonat, sem finnst við rann-
sókn á plasma viðkomandi
sjúklings x (0,3xþyngd sjúkl-
ings i kgr. X6. T. d. (30-^12
(vol.% bikarbonat fundið við
rannsókn) X 0,3x60x6). Upp-
lausnina má búa til með því að
leysa upp 18,6 g. af natrium-d-
laktat í 1 lítra af sjóðandi vatni.
1 molær upplausn fæst á 10 ml.
lokuðum glösum (Lilly) og sé
hún þynnt með 50 ml. af sterilu
eimuðu vatni fæst isotonisk
upplausn eða % molær.
lljá sjúklingum í djúpu dái,
þar sem lífshætta er á ferðinni
má gefa allt að 2 lítra af bikar-
bonat eða natrium-laktat upp-
lausn án þess að áður hafi verið
gerð bikarbonatrannsókn, enda
þótt ætíð sé æskilegra að hafa
gengið úr skugga um ástand
sjúklingsins og sannprófað
diagnosuna, áður en terapi
hefst. Nauðsynlegt er að fylgj-
ast með breytingum á bikar-
bonatinnihaldi plasmans með
endurteknum rannsóknum,
einkum fyrsta sólarhringinn,
og haga meðferð eftir því.
Við renal acidosis er ráðlagt
að gefa í hverjum lítra bikar-
bonat eða natriumgluconat-
eða natriumlaktatupplausnar
1—2 g. af calciumklorid eða
calciumgluconat, vegna þess að
við uræmi finnst oft lækkun á
kalki, vegna fosfatretentionar
í blóðinu. Þetta er ennfremur
nauðsynlegt við acidosis er
stafar af alkalitapi vegna diarr-
hoe, en þá tapast að jafnaði
mikið kalk.
Natriumbikarbonat per os er
einkum ráðlagt við acidosis, er