Læknablaðið - 15.12.1948, Page 35

LÆKNABLAÐIÐ
141
slíkar rannsóknir að fullu, svo
seni ráð er fyrir gert i lögun-
um um almannatryggingar.
Endoscopia er þýðingarmik-
il rannsókn við greiningu ill-
kynja æxla. Nú munu komnir
til landsins nokkrir læknar, er
æfingu liafa lilotið í þeim að-
ferðum. Hefir nefndin haft
spurnir af, að þessum læknum
liafi ekki gengið vel að fá gjald-
eyrisyfirfærslu til kaupa á en-
doscopi-tækjum, og bendir það
til þess, að einnig gjaldeyrisyf-
irvöldin þarfnist skilningsauka
á þessu sviði.
Það mun liafa farið mjög i
vöxt á síðari árum, einkum í
Bandaríkjunum, að gerðar séu
sérstakar ráðstafanir til að
leita uppi krabbamein á byrj-
unarstigi í rosknu fólki, án
þess að klinisk einkenni væru
komin fram. í þeim lilgangi
hafa verið settar á stofn sér-
stakar krahbameinsleitarstöðv-
ar (cancer detection clinics).
Nefndin telur rétt, að látin sé
fram fara athugun á því, hvorl
ekki væri unnl að laka upp
slíka starfsemi hér, t. d. í sam-
bandi við væntanlega heilsu-
verndarstöð í Reykjavík.
Hér hefir nú verið reynt að
benda á nokkur atriði, sem
verða mættu til að efla barátt-
una gegn krabbameini. Sjúkl-
ingur, læknir og yfirvöld verða
að leggja sitt fram, ef vel á að
takast. Sem fjórða aðila þessa
máls mætti telja allan almenn-
ing í landinu. Með því að vekja
áhuga lians 1 þessu efni og fá
hann lil þátttöku, mundi mik-
ið vinnast. Sterkt almennings-
álit yrði öllum málspörtum
heilbrigt aðhald, og væri þess
máske ekki sízt þörf gagnvart
seinlátum yfirvöldum. Félag,
sem myndað væri af læknum
og almenningi, í þeim tilgangi
að herða sóknina gegn krabha-
meini, gæti og beitt sér fyrir
öflun fjár til styrktar málefn-
inu. Það gæti þannig kostað
fræðslustarfsemina, styrkt
sjúklinga, er sérstaklega stæði
á, t. d. vegna utanfarar til sér-
aðgerða, jafnvel greitt fyrir um
kaup á tækjum o. s. frv. Þess
háttar félagssamtök eru starf-
andi í flestum menningar-
löndum, vestan hafs og austan,
og hafa víða komið miklu góðu
til leiðar. Væri ekki óhugsandi
að íslenzkt félag af þessu tæi
gæti notið góðs af samvinnu
eða sambandi við samskonar
erlend félög.
Nefndin leyfir sér því að
leggja fram eftirf. tillögu:
Fundur í L. R., haldinn 17.
nóv. 1948, samþykkir að L. R.
beiti sér fyrir stofnun félags
meðal almennings, og skal til-
gangur þess vera sá, að styðja
í hvívetna baráttuna gegn
krabbameini hér á landi. Skal
nú þegar skipuð 5 manna nefnd
lil að undirhúa og annast fé-