Læknablaðið - 01.10.1971, Qupperneq 14
174
LÆKNABLAÐIÐ
sinni annaðhvort af segulbandi eða með því að velja símanúmer?
Geta hringt í læknisfræðisafnið að kvöldi og geta lagt inn upplýsinga-
beiðni í símsvara og fengið svarið daginn eftir? Geta lagt inn beiðni
um lán á bók, sem ekki er til á landinu, og ekki hægt að kaupa, og
fengið hana eftir nokkra daga með millisafnalánsþjónustu úr háskóla-
safninu í Gautaborg eða frá London? Væri ekki þægilegt að fá þýð-
ingar á greinum eða skýrslum? Geta lagt inn beiðni um nákvæma
heimildaleit og tölvuútskrift? Fengið aðstoð við samningu og útgáfu
á tímaritsgrein eða bók? Hvernig væri fyrir heilbrigðisþjónustuna úti
á landi að hafa aðgang að slíku safni?
Þessi dæmi tek ég aðeins til þess að gefa nokkra hugmynd um
þjónustu hugsanlegs miðsafns. Það þýðir ekki að hrista höfuðið og
segja, að þetta séu aðeins hugarórar og draumar. Allt er þetta orðið
að veruleika og víða framkvæmt, og sumt af þessu höfum við bóka-
verðir læknisfræðibókasafnanna reynt að framkvæma, þótt í smáum
stíl hafi verið. Á síðastliðnu ári voru sendar héðan þrjár fyrirspurnir til
tölvumiðstöðva í Stokkhólmi. Seinast í gær fékk læknir á Borgarspítal-
anum senda bók í gegnum millisafnalánsþjónustu frá háskólasafninu í
Gautaborg. Borgarspítalasafnið eitt sendi 70 fyrirspurnir á síðasta ári
til erlendra safna. Töluverður hluti þessara fyrirspurna var úr tíma-
ritum, sem keypt eru hér á landi, en vegna ýmissa ástæðna vantaði
í, eða voru óaðgengileg. Sömu sögu getur Landspítalasafnið sagt.
Samkvæmt bráðabirgðalista, sem við höfum gert yfir tímarita-
öflun í læknisfræði og skyldum greinum, fáum við til landsins 570
tímarit, en sjálfsagt má reikna með hátt á sjöunda hundrað titlum, því
að könnun okkar er ekki mjög nákvæm. Þessi ritakostur er að mestu
leyti samankominn hér í Reykjavík, en óhugnanlega óaðgengilegur og
illa nýttur. Þetta magn þarf að sameina eins mikið og mögulegt er og
veita nauðsynlega þjónustu í því sambandi. Slíkt verður aldrei gert,
nema stofnað verði miðsafn.
í tengslum við þetta atriði má geta þess, að margir læknar hafa
áttað sig á þessu vandamáli og veitt aðgang að tímaritaeign sinni.
Margir hafa gefið söfnum okkar eldri eintök af tímaritum og fyllt
með því mörg göp í tímaritaeign safnanna, svo og aukið úrval safn-
kostsins. Þetta er mjög þakkarvert.
Bókainnkaup í læknisfræðum og skyldum greinum má nú sjá
á einum stað — nefnilega í samskrá um erlendan ritauka í íslenzkum
söfnum, sem Landsbókasafnið byrjaði að gefa út á síðastliðnu ári.
Skráin er í tveimur hlutum, A og B, og eru þeir sendir þeim, sem þess
óska, endurgjaldslaust. A-hlutinn er nýkominn út í annað skipti, en B-
hlutinn, sem nær yfir raunvísindagreinar, kemur út eftir nokkrar vik-
ur. Sá böggull fylgir skammrifi, að margar af bókum þessum er ekki
hægt að lána út af stofnunum og eru þær aðeins til afnota þar.
Áhugi er fyrir hendi hjá Landsbókasafni að gefa út samskrá um
tímarit, en óvíst er, hvenær sú skráning kemst í framkvæmd, og
eftir því sem ég hef frétt, verður byrjað á tímaritum í húmanistiskum
greinum. Sú skrá kemur til með að létta mjög starf bókavarða og
notenda safna, en ég endurtek, að aðeins með sameiginlegu átaki allra
stofnana og einstaklinga, sem þurfa á upplýsingum og viðbótarþekk-