Læknablaðið - 01.10.1971, Side 32
188
LÆKNABLAÐIÐ
heilbrigðisyfirvalda, sem getið var í upphafi. Allan þennan tíma hafa
heilbrigðisyfirvöld lítið raunhæft gert til að bæta úr þeim læknaskorti,
sem var forsenda þessarar heimildar. Hún var þó á sínum tíma aðeins
neyðar- og bráðabirgðaráðstöfun. Ekki er vitað til þess, að heilbrigðis-
stjórnin hafi gert á því skipulega athugun, hvers vegna læknar fáist
síður sjálfviljugir til starfa úti á landi en á höfuðborgarsvæðinu.
Ábyrgðarleysi sem þetta kemur einnig fram í greinargerð með
umræddu frumvarpi, þar sem að því er látið liggja, að læknastéttin
sjálf hafi átt að koma með skjótvirkar úrbætur á læknaskortinum úti
á landi. Flutningsmönnum frumvarpsins er þó vel kunnugt um, að
það hefur verið hlutverk stjórnvalda en ekki læknasamtaka að ráða
bót á vandkvæðum læknisþjónustu dreifbýlisins.
Hins vegar hafa læknasamtökin stutt vaxandi áhuga ungra lækna
á skipan heilbrigðisþjónustu, enda er þaðan helzt að vænta frjórra
hugmynda, sem þeir geti sjálfir fellt sig við. Þannig var árið 1967
gerð athyglisverð könnun meðal ungra lækna og læknanema í síðasta
hluta varðandi afstöðu þeirra til almennra lækninga. Niðurstöður
þeirrar könnunar voru birtar í Læknablaðinu, 6. hefti 1968, og bentu
til þess, að stofnun læknamiðstöðva og sérfræðiviðurkenning í heimilis-
lækningum geti hindrað, að almennar lækningar eða heimilislækningar
líði undir lok hér á landi, eins og fyrri athugun árið 1964 benti til.
Kom m. a. í Ijós, að enginn ætlaði sér að starfa einsamall í héraði, en
væru læknamiðstöðvar fyrir hendi, kusu litlu færri að starfa í dreif-
býli en á Reykjavíkursvæðinu.
Enn fremur hefur frá árinu 1967 farið fram að frumkvæði ungra
lækna yfirgripsmikil könnun á vegum L.f. meðal héraðslækna á starfs-
aðstöðu þeirra, hugmyndum þeirra um sameiningu læknishéraða og
aðrar úrbætur, sem verða mættu læknisþjónustu dreifbýlisins að gagni.
Nefnd á vegum L.í. vinnur nú að tillögum um staðsetningu og rekstur
læknamiðstöðva á íslandi með hliðsjón af þessari könnun og öðrum
upplýsingum, og er búizt við, að tillögur ásamt greinargerð liggi fyrir
snemma á næsta ári.
Það er skoðun stjórnar L.Í., að slíkar læknamiðstöðvar muni geta
leyst vandamál heilbrigðisþjónustu dreifbýlisins að miklu leyti, ef rétt
er um hnútana búið og jafnframt gerðar verulegar breytingar á sam-
göngumálum og menntun aðstoðarfólks. Fleiri leiðir eru til að laða
lækna til þessara starfa. Hefur að framan verið minnzt á sérfræði-
viðurkenningu heimilislækna að loknu framhaldsnámi. Slíkar ráð-
stafanir hljóta að vera heilladrýgri en að neyða reynslulitla lækna til
að starfa einangraðir og hjálparlitlir úti á landi gegn eigin samvizku.
Tómt mál er að tala um, að skort á læknisreynslu megi bæta upp
með alúð og áhuga í starfi. Um slikt eru alþingismenn vart dómbærir
íremur en aðrir leikmenn almennt, auk þess sem í þeirri fullyrðingu
felst ósmekkleg aðdróttun að eldri héraðslæknum.
V.
Enn má geta þess, að í 2. gr. frumvarpsins, sem er breyting á 3.
gr. núgildandi læknalaga, hefur orðið mikilvæg efnisbreyting, senni-
lega af vangá, þar sem eigi nægja lengur meðmæli landlæknis eins til