Læknablaðið - 15.09.1994, Blaðsíða 24

300
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
Miðtaugarþvingun í úlnliðsgöngum
Athugun á 383 sjúklingum með einkenni í 557 höndum
Marínó Pétur Hafstein1'21, Brjánn Á. Bjarnason3), Kristinn Tómasson3'
Hafstcin MP, Bjarnason BÁ, Tómasson K
Carpal tunnel syndrome
Læknablaðið 1994; 80; 300-9
Analysed are the clinical data of 557 involved hands
in 383 patients with carpal tunnel syndrome (CTS)
diagnosed and treated in a private neurological
practice in Reykjavík, Iceland over a seven year
period. The subjects form a selected group as the
patients are referred by medical practitioners or
seek assistance on their own initiative. The study
involved 241 females and 142 males. Age ranged
from 14 to 91 years, mean 49 ± 16.5 years at the time
of diagnosis. Both hands were involved in 45.5% of
patients, judged clinically. Even though the mean
age at diagnosis and duration of symptoms were
similar to other studies patients in younger age
groups were more common in this study (figure 1).
Occupation was known for 376 patients. The occu-
pational classes for the patients are shown in table
IV compared to a recent national survey on occupa-
tional classification in Iceland. Of 239 females 193
(80.6%) were housewives and of those 152 (78.7%)
were also employed. Of the employed patients
82.3% males and 48.8% females were in occupa-
tional classes involving manual work compared to
49.5% males and 24.3% females in the control
group. The dominant hand was the only hand in-
volved or with worse symptoms in 67.2% of patients
(table I). Is CTS an occupational disease? Definite
conclusions can not be drawn from these results.
Manual workers might seek medical attention more
frequently for their symptoms. Symptoms and signs
in the 577 hands are shown in table II. Further study
on the incidence of CTS in Iceland and it’s relation-
ship to the patient’s occupation is needed.
Frá 1|Læknastofunni Bárugötu 15, 101 Reykjavík, 2)tauga-
lækningadeild Landspítalans, 3,geödeild Landspítalans.
Fyrirspurnir, bréfaskipti: Marínó P. Hafstein, Læknastofunni
Bárugötu 15,101 Reykjavík.
Lykilorð: Median nerve-Carpal tunnel syndrome — Symp-
toms and signs- Hand dominance- Occupational classifica-
tion.
Ágrip
Tilgangur rannsóknarinnar er að skilgreina
kvartanir og einkenni fólks með miðtaugar-
þvingun í úlnliðsgöngum (carpal tunnel syndr-
ome: CTS), sjúkdómsgreint og meðhöndlað á
læknastofu í Reykjavík. Um er að ræða 383
einstaklinga með einkenni í 557 höndum. Fólk
á aldrinum 20-39 ára leitaði sér aðstoðar fyrr
en aðrir í þessari rannsókn og samanborið við
aðrar rannsóknir er þessi aldurshópur fjöl-
mennari hjá okkur. Kvillinn fannst í báðurn
höndum hjá 45,5% sjúklinga. Ríkjandi hönd
var oftar með miðtaugarþvingun í úlnliðsgöng-
um, eða með verri einkenni, og taugarfergið
greindist oftar hjá einstaklingum í starfsstétt-
um þar sem álag á hendur er mikið. Kvartað
var um dofa og/eða pínudofa í 97,5% handa og
var hann í öllum fingrum í 69% tilvika. Skyn-
skoðun var óeðlileg í 63% handa og af þeim í
sérkennandi miðtaugarskyndreifingu í aðeins
44% tilvika. Verkur var í 72% handa og af
þeim í yfir 50% tilvika einnig utan handar-
svæðis, það er að segja „nærverkur” (proximal
pain). Attatíu og átta prósent sjúklinga vökn-
uðu að næturlagi eða snemma morguns með
verri einkenni og margir höfðu þau aðeins þá.
Erfitt er að lýsa dæmigerðri staðsetningu eink-
enna hjá sjúklingum með miðtaugarfergi í úlnl-
iðsgöngum.
Inngangur
Miðtaugarþvingun í úlnliðsgöngum er al-
gengasti fergitaugarkvillinn hjá mönnum (1,2).
Ulnliðsgöng eru mynduð af íhvolfum úlnlið-
sbeinum að aftan og til hliðanna en að framan
af þykku, trefjakenndu úlnliðsþverbandi.
Ásamt miðtaug, sem liggur beint undir úlniið-
sþverbandinu, eru níu sinar löngu fingra-
beygjaranna í þessum stífu göngum. Líffæra-
fræðilega séð verður taug oftast fyrir fergi þar
sem hún liggur um stíf band- og beinvefsgöng
eða þar sem taugin hlykkjast hjá trefjakenndu
bandvefs-og/eða vöðvabandi (2). Yfirborðsst-
aðsetning úlnliðsganga lófamegin er frá ystu