Læknablaðið - 15.09.1994, Blaðsíða 63

LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
331
um um margvísleg vandamál, til
dæmis bólusetningar, brjósta-
gjöf, lyfjagjafir, heilsufræðslu
og áhættuþunganir. Við söfnum
ennfremur upplýsingum um að-
sókn að heilsugæslustöðvunum,
sjúkdómsgreiningar þeirra,
bólusetningar og mæðravernd
og reynum að finna leiðir til úr-
bóta. Að sjálfsögðu höfum við
reglulega fundi með hjúkrunar-
fólki frá öllu héraðinu þar sem
þessi mál eru rædd.
Eitt vandamálanna er að hér í
landi er engin þjóðskrá. Því
reynum við að meta fjölda
þorpa í héraðinu sem og fólks-
fjöldann. byggt á manntals-
skráningu frá 1991. Þorpin í
Biombo eru um það bil 150 að
tölu og flest með um 300-600
íbúa. Hver heilsugæslustöð hef-
ur sitt eigið upptökusvæði og er
markmiðið að starfsfólk þeirra
heimsæki þorpin minnst fjórum
sinnum á ári til bólusetningar og
heilsufræðslu. Til þess að auð-
velda slíkt starf hefur danska
hjálparstofnunin meðal annars
keypt reiðhjól og mótorhjól
fyrir nokkrar heilsugæslustöðv-
anna.
Að sjálfsögðu gefur starfið
möguleika á ýmiskonar rann-
sóknum. Við erum nú með
rannsóknir í gangi hvað varðar
mislinga sem og áhrif klórokíns
á malaríuparasitana. Við erum
einnig að byggja upp skráning-
arkerfi yfir þungaðar konur og
börn þeirra í þeim tilgangi að
hjálpa hjúkrunarfræðingunum
að ná betri tökum á starfi sínu.
Gegnum slíka söfnun er meðal
annars hægt að meta framvindu
hverrar þungunar, næringar-
ástand barnanna og dánartíðni
sem því miður er mjög há (um
150 börn deyja á fyrsta aldursári
og um 350 fyrir þriggja ára ald-
ur). Einnig vinnum við að því að
fá hugmynd um þá sjúkdóma
sem ekki er leitað með til heilsu-
gæslustöðvanna og umfang
þeirra. Að sjálfsögðu eru tölvur
Rosa Pinta, átta ára göniul
stúlka, sýnir heilsufarsbókina
sína stolt á svip. Mynd: UN-
ICEF/G. PIROZZI.
ómissandi þáttur í slíku starfi.
Við keyrum þær á 12V batter-
íum, og er kemur að prentun
fáum við rafmagn frá ljósavél.
Reynsla vinnufélaganna af tölv-
um er lítil enn sem komið er en
ekki vantar áhugann.
Störf í þróunarlöndunum
Þeim sem kynnu að hafa
áhuga á læknisstörfum í þróun-
arlöndum skal bent á að flestar
þróunar-/hjálparstofnanir krefj-
ast oftast þriggja ára starfs-
reynslu fyrir ráðningu. Yngri
læknar gætu haft möguleika á
því að komast inn í Alþjóðaheil-
brigðisstofnunina sem yngri
ráðgjafar (juniorexperts, aldur-
takmark oftast 35 ára). Þessar
stöður eru auglýstar í blöðum
opinberra þróunarstofnana, svo
sem SIDA í Svíþjóð, NORAD í
Noregi og DANIDA í Dan-
mörku. Upplýsingar um þessar
stofnanir og blöð þeirra með
stöðuauglýsingum má vafalítið
fá hjá íslensku þróunarsamvinn-
ustofnuninni. Ofangreindar
stofnanir hafa einnig á sínum
snærum sérfræðinga en meiri
starfsreynslu er oftast krafist.
Til eru ýmis konar samtök
sem ganga undir samheitinu
NGOs, non-governmental org-
anisations. Hér er um að ræða
sjálfboðaliðasamtök, kristni-
boðssamtök sem og hjálpar-
stofnanir ýmis konar. Má hér
nefna Afrikagruppenia í Svíþjóð
sem sendir fólk til suðurhluta
Afríku, til dæmis Mósambik,
NamibíuogZimbabwe. UBV og
Radda barnen í Svíþjóð og Mel-
lemfolkeligt samvirke í Dan-
mörku senda fólk til Afríku,
Suður-Ameríku og víðar.
Hjálparstofnun dönsku þjóð-
kirkjunnar hefur einnig lækna á
sínum snærum sem og mörg trú-
félög um öll Norðurlöndin.
Einnig má geta samtakanna
Læknar án landamæra
(Médicines sans frontier) sem
hafa útibú víðs vegar í Evrópu,
meðal annars á Norðurlöndun-
um, en höfuðstöðvarnar eru í
Bruxelle í Belgíu. Þessi samtök
eru þekkt fyrir það að senda
fólk á afskekkt svæði þar sem
hinar hefðbundnu leiðir til
hjálpar eru meira og minna lok-
aðar. Heima á íslandi koma
helst í hugann Hjálparstofnun
kirkjunnar sem og Rauöi kross-
inn.
Þau sem kynnu að hafa áhuga
á því að lesa sér til fróðleiks um
heilsugæslu í þróunarlöndunum
ættu að skrifa til Teaching Aids
at Low Costs (TALC, P.O. Box
49, St. Albans, Herts, ALl
4AX, United Kingdom). Þessi
samtök reka víðtæka útgáfu-
starfsemi með ódýrar bækur
sem margar hverjar geyma haf-
sjó af fróðleik. Má hér nefna
bækur Davids Werners Wliere
there is no doctor, Where there is
no dentist (eitthvað fyrir ís-
lenska héraðslækna!) og Help-
ing health workers learn. Góð
bók um næringu barna er bók
Camerons og Hofvanders
Manual on feeding infants and
young children og nýútkomin
áhugaverð bók er Communicat-
ing health eftirjohn Hubley.
Þau sem kynnu að hafa áhuga