Læknablaðið - 15.09.1994, Blaðsíða 53

LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
323
í þessari rannsókn tókst að uppræta H. pyl-
ori í um 90% tilfella. Þetta var athugað fjórum
vikum eftir lok þriggja lyfja meðferðar (13)
með CLO rannsókn og oftast einnig með vefja-
rannsóknum (litun fyrir H. pylorí) og ræktun.
Samsvörun þessara rannsókna var rnjög góð.
Er þetta sambærilegur árangur, miðað við er-
lendar rannsóknir (15,27,28). Hjá þeim sjúk-
lingum hins vegar sem fengu DMT, var áran-
gur mjög góður eða 100% uppræting á bakter-
íunni. Þetta er betri árangur en áður hefur
verið lýst í erlendum rannsóknum (15,28,31).
Arangur DMA er aftur á móti lakari eða um
77% uppræting (við eins árs eftirlit) og er hér
um tölfræðilega marktækan mun (p=0,0105)
að ræða (tafla V). Astæðan fyrir því að amp-
icillín var notað í rannsókninni en ekki amox-
icillín, er að höfundar töldu rétt að bera saman
sömu lyf og gert var í fyrstu rannsóknunum,
enda hefur ekki verið sýnt fram á afgerandi
mun á virkni þeirra gegn bakteríunni (10). All-
ir sjúklingarnir nema einn, sem reyndust H.
pylori neikvæðir eftir einn mánuð héldust
þannig og hafa ekki fengið meltingarsár að
nýju. Nú hefur 53 sjúklingum, sem eru H. pyl-
ori neikvæðir, verið fylgt eftir í 12 mánuði.
Einn sjúklingur fékk skeifugarnarsár í kjölfar
notkunar á NSAID lyfi en hann var H. pylori
neikvæður allan tímann eftir ítarlegar athugan-
ir með CLO rannsókn, ræktun og sérlitunum
fyrir H. pylori í vefjasýni. Eftir að NSAID
lyfinu var hætt greri sárið án sérstakrar með-
ferðar.
Það er mjög áberandi hve vel sjúklingunum
leið eftir að H. pylori var upprætt. Áður höfðu
margir sjúklinganna haft einkenni, að vísu með
hléum, þrátt fyrir viðhaldsmeðferð. Þó að
einkennin kunni fyrst og fremst að stafa af
meltingarsárum, er hugsanlegt að ákveðinn
þáttur þeirra stafi af magahellisbólgu. f rann-
sóknum hefur verið sýnt fram á bót einkenna
hjá sjúklingum með sáralaus meltingaróþæg-
indi (non-ulcer dyspepsia) í kjölfar uppræting-
ar á H. pylori (17,32). Það má minna á fyrri
sjúkrasögu þessara einstaklinga sem höfðu haft
einkenni í eitt til 41 ár (meðaltal 16,5 ár) og
verið á stöðugri eða síendurtekinni lyfjameð-
ferð og í reglulegu eftirliti vegna sjúkdómsins.
Aðeins fáir sjúklinganna (3) höfðu brjóstsviða.
Einkennin hurfu eftir almennar bakflæðisráð-
leggingar hjá tveimur en einn sjúkling varð að
meðhöndla með H2-blokkara.
Ekki er gerð tilraun til að meta fjárhagslegan
og þjóðfélagslegan ávinning af niðurstöðum
þessarar rannsóknar, en hann er nokkuð aug-
ljós og hlýtur að verða umtalsverður með
hverju ári sem líður, ef einstaklingarnir verða
án meltingarsára.
Rétt er að benda á að auk góðrar meðferðar-
heldni var eftirlitsheldni 100%. Er þetta frá-
brugðið mörgum erlendum rannsóknum (33)
þar sem erfitt er að leggja mat á niðurstöður
vegna mikils brottfalls sjúklinga (31). Ef til vill
er þetta einn af stærstu kostum þess að gera
klínískar, framskyggnar rannsóknir hér á
landi.
Hugsanlegt er, eins og áður er getið, að
munur sé milli þjóðlanda á næmi stofna H.
pylori fyrir sýklalyfjum (til dæmis metróní-
dazól) og aukaverkunum lyfjanna. Þess vegna
geta niðurstöður rannsókna sem gerðar eru hér
á landi og taka mið af staðbundnum aðstæð-
um, verið mjög þýðingarmiklar.
Áberandi er að alvarlegar aukaverkanir eru
færri og meðferðarheldni betri í þessari rann-
sókn en í öðrum rannsóknum (15,33).
Ástæðurnar kunna að vera, að ólíkt því sem
gert er venjulega (15) voru meltingarsárin fyrst
grædd áður en þriggja lyfja meðferð var hafin.
Var það gert til að minnka meltingaróþægindi
af völdum meðferðarinnar. Þá var meðferðar-
tími sýklalyfjanna jafnframt styttur, en þau eru
oft gefin í tvær vikur eða jafnvel einn mánuð
(ampicillín, tetracýklín) (15). Fleiri vægum
aukaverkunum er lýst í rannsóknum þegar
tetracýklín er notað, borið saman við ampicil-
lín í þriggja lyfja meðferð (10). Alvarlegasta
aukaverkunin af ampicillíni er sýndarhimnu-
ristilbólga (pseudomembraneous colitis), sem
er lýst í 5% tilvika (10), en kom þó ekki fyrir í
þessari rannsókn. Vel má vera að okkar val á
meðferð sé vænlegra til að forðast slæmar
aukaverkanir og slaka meðferðarheldni, þegar
þriggja lyfja meðferð er beitt. Þá hefur verið
sýnt fram á að árangur meðferðarinnar er bein-
línis háður meðferðarheldni. Ef sjúklingar
taka lyfin í yfir 60% tilvika er mögulegt að
uppræta H. pylori í um 96% tilfella, samanbor-
ið við 69%, ef meðferðarheldni er léleg (33).
Athyglisvert er að í þessari rannsókn þar sem
meðferðarheldnin var 100% var mögulegt að
uppræta H. pylori með DMT í öllum tilvikum.
I Ijósi þeirra niðurstaðna sem hér liggja fyrir
er ekki nauðsynlegt að fylgjast svo náið með H.
pylori neikvæðum sjúklingum eins og gert var.
Eftirlitsspeglun fjórum til sex vikum eftir