Læknablaðið - 15.02.1996, Blaðsíða 62

168
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
Félagsdómur
Þann 8. janúar síðastliðinn
var upp kveðinn dómur Félags-
dóms í málinu Fjármálaráð-
herra fyrir hönd ríkisins,
Reykjalundar og St. Franciskus-
spítala gegn Lœknafélagi ís-
lands.
Læknafélag Islands og
Læknafélag Reykjavíkur sögðu
kjarasamningi lausráðinna
sjúkrahúslækna upp þann 30.
nóvember síðastliðinn með
gildistöku 31. desember 1995.
Uppsögnin var fyrst og fremst
byggð á því að forsendur sam-
kvæmt bókun með samningnum
væru brostnar, þar sem þau fé-
lög BHMR sem sömdu eftir 19.
apríl síðastliðinn hefðu fengið
mun meiri hækkanir en samn-
ingur lækna kvað á um. Um-
rædd bókun hljóðar þannig:
„Aðilar eru sammála um að
feli þeir kjarasamningar, sem
fjármálaráðuneytið gerir síðar á
þessu ári við aðildarfélög
BFIMR almennt, í sér kjara-
breytingar sem eru verulega og
marktœkt umfram það sem felst
í samningi lœknafélaganna,
dagsettum í dag, séþað forsenda
til uppsagnar á þeim samningi
skv. 12. gr. hans. “
Tilvitnuð 12. grein samnings-
ins, sem inniheldur önnur skil-
yrði um heimild til uppsagnar
hans, hljóðarhins vegarþannig:
„Forsenda samnings þessa er
að verðlagsþróun á samnings-
tímanum í heild verði áþekk því
sem gerist í helstu samkeppnis-
löndum þannig að stöðugleikinn
í efnahagslífinu verði tryggður.
Á samningstímabilinu munu
fulltrúar fjármálaráðherra ogfé-
lagsins, eða sá aðili sem það til-
nefnir, koma saman og meta
hvort forsendur samningsins
hafa haldið. Hvorum aðila er
heimilt að segja samningnum
lausum með minnst mánaðar
fyrirvara ef veruleg og marktœk
frávik hafa orðið á samnings-
forsendum skv. þessari grein.
Komi til uppsagnar skv. fram-
anskráðu tekur hún gildi 31. des-
ember 1995. “
I bréfi Fjármálaráðuneytis til
LI, dags. 4. desember síðastlið-
inn er uppsögnin talin í and-
stöðu við gildandi samninga og
ólögmæt þar sem ekki höfðu
áður farið fram viðræður um
mat á því hvort forsendur hefðu
brostið. í bréfinu er einnig
áréttað það mat ríkisins að for-
sendur hafi ekki brostið. Var
skorað á Læknafélag Islands að
draga uppsögn til baka. Reykja-
víkurborg sendi Læknafélagi
Reykjavíkur hliðstætt bréf þann
8. desember. Þann 7. desember
var haldinn fundur samningsað-
ila. Þar lögðu læknar fram þá
hugmynd að Hagstofu íslands
eða Þjóðhagsstofnun yrði falið
að meta hvort forsendur sam-
kvæmt bókuninni hefðu haldið.
Á fundi sömu aðila 12. des-
ember höfnuðu viðsemjendur
tilboði lækna og gáfu félögun-
um frest til hádegis næsta dag að
draga uppsagnir til baka, annars
færi málið fyrir Félagsdóm. Fé-
lögin stóðu við uppsögnina og í
framhaldi af því gerði Læknafé-
lag Reykjavíkur samkomulag
við Reykjavíkurborg og Landa-
kotsspítala um að hlíta úrskurði
Félagsdóms.
I málflutningi fyrir Félags-
dómi krafðist ríkislögmaður,
Jón G. Tómasson hrl., sækjandi
málsins, að uppsögn samnings-
ins væri dæmd ólögmæt og gild-
islaus gagnvart stefnanda.
Hann lagði megináherslu á að
ekki hefði verið óskað eftir við-
ræðum um, hvort forsendur
kjarasamnings hefðu haldið,
hvorki hvort verðlagsþróun hafi
á samningstímanum verið frá-
brugðin því, sem gerðist í sam-
keppnislöndum, sbr. 1. mgr. 12.
gr. kjarasamnings, né um það
hvort þeir kjarasamningar, sem
stefnandi gerði sfðar á árinu við
aðildarfélög BHMR almennt
hafi falið í sér kjarabreytingar,
sem séu verulega og marktækt
umfram það, sem falist hafi í
kjarasamningnum frá 19. apríl
1995. Stefndi hafi heldur ekki
lagt fram nein gögn, áður en
hann sendi uppsagnarbréfið, er
varði þessi atriði. í bókuninni,
sem fylgdi kjarasamningnum sé
sérstaklega vísað í áðurnefnda
12. grein samningsins. Hafi
stefnda því borið að óska eftir
fundi samningsaðila til að meta,
hvort forsendur hafi haldið. Þá
taldi stefnandi að ríkissátta-
semjara hafi ekki verið tilkynnt
um uppsögnina lögum sam-
kvæmt, það er samtímis.
Lögmaður stefnda, Skúli
Pálsson hrl., krafðist sýknu af
kröfu stefnanda og hélt því fram
að við uppsögn hafi verklag að
einu og öllu verið rétt, enda hafi
verulegur og marktækur munur
verið á launahækkunum lækna
og aðildarfélaga BHMR. Taldi
hann í lófa lagið að sýna fram á
þennan mun, en með því að
málsókn stefnanda sé einungis
byggð á formsatriðinu, hvort
haldinn hafi verið fundur með
aðilunum til að ákveða hvort
forsendur samningsins hafi
haldið væri málsvörn aðallega
beint að því atriði. Verjandi hélt
því fram að með bókuninni sem
fylgdi samningnum hafi viðmið-
un hans breyst úr tiltölulega
óskýrri hugleiðingu um verð-