Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1978, Qupperneq 90

88
Lituaðgerðir.
Við gláku með þröngu forhólfshorni er
lituhögg (iridectomi) sú skurðaðgerð, sem
best á við.
Stundum þarf að lagfæra eða búa til
nýtt ljósop, stundum þarf að fjarlægja
æxli úr litu eða brárlíki (corpus ciliare)-
Á síðustu árum er farið að sauma rifur
í litu af völdum. slysa í vissum tilvikum.
Einnig eru á síðustu árum stundum sett-
ar plastlinsur inn í augað við dreraðgerð-
ir. Er linsan þá saumuð við litu, og kemur
í stað gleraugna. Að auki hefur frá fornu
fari tíðkast að gera lituhögg, sem fyrir-
byggjandi þátt í innri aðgerðum á auga.
Glæruígræðslur.
Glæruígræðslur eru ýmist gerðar í gegn-
um alla glæruna (penetrating) eða aðeins
í gegnum hluta hennar (lamellar) eftir
því hve djúpt vaglið nær.
Þess má geta hér, að Kristján Sveinsson,
læknir, var fyrstur til að gera glæru-
ígræðslur hér á landi. Hann gerði nokkrar
slíkar aðgerðir á árunum kringum 1960,
en hætti þeim aðgerðum aftur, þar eð
honum fannst árangur ekki nógu góður.
Síðustu árin hefur vaknað áhugi á að
hefja aftur slíkar aðgerðir hér á landi og
er undirbúningur að því hafinn. Ég tel
engan vafa á því, að rétt sé að vanda vel
til alls undirbúnings, þótt það taki nokk-
urn tíma, því það mun áreiðanlega skila
sér fljótlega aftur með betri árangri.
Glerhlaupsaðgerðir.
Glerhlaupsaðgerðir er athyglisverð nýj-
ung í smásjárskurðlækningum. Þar ber
helst að nefna glerhlaupsnám (vitrectomy),
sem gerð er með sérstaklega hönnuðu tæki.
Hægt er að skera á örvefsstrengi, sem með
togi í sjónu gætu valdið sjónulosi og fjar-
lægja má þétt grugg (cpacity) og himnur
(membranes) úr glerhlaupi. Oft eru þess-
ir strengir og himnur af völdum bólgu
eða blæðinga inni í auganu eða vegna
annarra sjúkdóma, svo sem sykursýki. Á
þennan hátt hefur á síðustu árum verið
hægt með glerhlaupsnámi að gefa sumu
blindu fólki aftur sjón, þar sem áður var
ekki hægt að hjálpa.
Sjónskekkjuaðgerðir.
Aðgerðir við sjónskekkju (astigmatis-
mus) hafa komið fram í sviðsljósið með
tilkomu smásjáraðgerða. Nýjar leiðir hafa
þróast í aðgerðartækni til að minnka sjón-
skekkju eftir aðgerðir, og gerir það kröfur
til nákvæmra vinnubragða. Það þarf góða
stækkun til að sauma aðgerðarsár og slysa-
sár nákvæmlega rétt saman og er þannig
hægt að forðast margan fylgikvillann og
bæta sjónhæfni augans. Einnig hafa komið
fram ný tæki, svo sem skurðmælisjá, sem
enn hafa bætt árangur við sjónlagsbætandi
skurðlækningar.
NÝ GLÁKUAÐGERÐ: TRABECULEC-
TOMIA.
Árið 1966 lýsti Harms nýrri glákuaðgerð,
sem nefndist trabeculotomia. Með aðgerðar-
smásjá var hægt að takmarka aðgerðina
við „Schlemm’s canal“, þrætt var inn í
hann sérstöku áhaldi og síuvefurinn (tra-
beculum) rofinn.
5. MYND. AÐGERÐARSNIÐ VIÐ TRABECULECTOMIU,
PAR SEM GERÐUR ER FLIPI í YTRI
HELMING HVÍTU.
6. MYND. TEKIÐ VEFJASTYKKI MEÐ SCHLEMM'S
CANAL OG SÍUVEF ÚR INNRI HLUTA
HVÍTU.