Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1994, Blaðsíða 37
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 25
33
KÖNNLÍ N Á ALGENGI IRRITABLE
BOWEL SYNDROME H.|Á SJÚKLINGUM
SEM KOMA Á STOFII TIL
SÉRER/EÐINGS f MEI.TINGAR-
SJÚKDÓMUM.
Hallgrimur Gudjónsson (I, 2, 3), Lmda Bjork
ólal'sdóllir (3).
Læknasctrió (1), Lyllækningadcild Landspítala (2),
Lyljatræði lyfsala Hí (3).
Ekki hala vcrið Iramkvæmdar rannsóknir á íslandi
scm mióa að þ\ í að kanna hvcrsu algcngt irritablc
bowcl syndromc (IBS) cr hjá sjúklingum sem leita til
læknis. Talið cr að um 20-50% allra sem koma lil
scrlræðinga í meltingarsjúkdómum á Vcsturlóndum
scu mcð IBS.
Tilgangur: Alturskyggn könnun var gcrð á
sjúkdómsgreiningu sjúklinga scm koma í tyrsta sinn
á stolu til scrlræðings í mcltingarsjúkdómum í
almcnnt viðtal og skoðun. Þannig voru cinungis nýir
sjúklingar læknisins athugaðir, cn þcim þó slcppt scm
vísað var al öðrum læknum bcinl í rannsókn
(spcglun). Algcngi IBS var kannað mcð scrstoku
lilliti til aldurs-og kyndreil'ingar. IBS
sjúkdómsgrcining var gclin samkvæmt almcnnu
klínísku mati, cn engum ákvcðnum grciningarað-
ícrðum bcitt.
E 35
Niðurstödur: Urtakið var 100 sjúklingar á
aldrinum 10-84 ára, 05 konur og 35 karlar. Ejortíu
og limm (45%) þcirra rcyndust hala ÍBS, þar al 34
konur (52.3%) og 11 karlar (31.4%) scm gclur
marktækan mun. Mcðalaldur þcirra scm grcindust
mcð IBS var marktækt lægrí (34.0 ár) cn þcirra scm
ckki grcindur mcð IBS (48.9 ár). SjO (15.0% ) IBS
sjúklingar holðu cinnig cinkcnni Irá clri hluta
mcltingarvcgar án sárasjúkdóms ( nonulccr
dyspcpsia).
Álvktanir:
1) IBS virðist mjog algcngt vandamál hjá
sjúklingum scm lcila til gastrocnlcrologa utan
spítala.
2) IBS sjúklingar cru almcnnt jngri cn þcir
scm ckki hala IBS.
3) ÍBS er hlutlallslcga algcngara meðal kvcnna cn
karla.
4) Ætla má að kostnaður við læknisþjónuslu
(hcimsóknir til lækna og rannsóknir) lyrir IBS
sjúklinga sc umtalsvcrður.
A THLIGUN Á KOSTNADI OG NOTKUN
LYFJA VIÐ IRRITABLE BOWEL
SYNDROME Á ÍSLANDI.
Linda Björk ólafsdóttir (I ),Hallgrímur
Guðjónsson (1,2)
Lyljal'ræði lyj'sala Hf (I), LyHækrungadcild Land-
spítali (1,2).
Samkvæmt okkar rannsóknum cr irritablc bovvcl
syndromc (IBS) mjóg algcngt hcrlcndis. Kostnaður
vcgna hcimasókna til lækna virðist umtalsvcrður.
Mjög takmarkað hctur vcrið fjallað um notkun og
kostnað á lyfjum scm bcitt cr við IBS hcr á landi
Tilgangur: Athuga notkun og kostnað við
IBS-lyf á fslandi og gcra samanburð við Onnur
NorðurlOnd
Aðferðir: Upplýsingar um notkun og kostnað á
IBS-lyfjum voru fengnar frá Hcilbrigðisráðuneylinu.
Fimm ára tímabil (1989-1993) var valið. IBS-lyf
(A03 lyfjaflokkur) voru talin vcra; mcbcverin,
butylscopolamín og klídín Auk þcss scm áætlað var
að í hclmingi tilvika væru rúmmálsaukandi lyf-
ispaghula notuð við IBS. Notkun var mæld í
dagskömmtum (DDD) á KKX) íbúa og vcrðmæti lyfja
miðað við útsöluvcrð úr apótcki 1 nóv. 1993.
Samanburður var gcrður á íslandi og hinum
Norðulöndunum lyrir tímabilið 1990-1992. Þar var
stuðst við upplýsingar úr Nordic Statistics on
Mcdicinc.
Niðurstöður: Notkun og kostnaður allra lyljanna
á tfmabilinu minnkar umlalsvcrl. Hcildarnotkun lyija
var talin hafa minnkað úr 7.96 DDD árið 1989 í 4.57
DDD 1993 Hcildarkostnáður ly fja lækkar úr rúmlcga
50 milljónum ÍSK f tæpar 28 millj., þ.c.a.s. 45%
spamaður. Notkun A()3-lyfja cr mest á íslandi, mun
mcira cn í Danmörku, Norcgi og Svíþjóð. Aðcins
Finnar nálgast okkur í notkun. Kostnaður cr
langhæstur á íslandi, 2-3svar sinnum hærri hcr cn á
hinum Norðurlöndunum
Ályktanir:
1) Notkun og kostnaður ÍBS-Iyfja á íslandi cr
umtalsvcrður
2) Notkun og kostnaður hcfur þó minnkað hcr mikið
sfðustu árin.
3) ÍBS-Iyfjameðfcrð hcr á landi cr mciri og mun
dýrari cn á hinum Norðurlöndunum.
4) Aðgcrðir stjórnvalda í ly lsölumálun skýra best 2.
ályktun.