Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Side 22

20
LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27
URAÐ HJARTAAÐGERÐ I KJOLFAR
E 11 KRANSÆÐAÚTVÍKKUNAR
Sigríöur l>. Valtýsdóttir, Kristinn Jóhannsson, Kristján
Lyjólfsson. Einar Jónmundsson, Jónas Magnússon.
Landspítalanum. Læknadeild Háskóla Islands.
Innf’unf’ur: Rúmlega 100 kransæðaútvíkkanir
(PTCA) eru gerðar árlega á Landspítalanum. Alvarlegasti
fylgikvilli þeirra er kransæðalokun. Bráð hjartaaðgerð
(CABG) er þá nauðsynleg. Tilgangur rannsóknarinnar
var að athuga fjölda bráðra CABG eftir PTCA og afdrif
þeirra sjúklinga.
Efnividur: 670 PTCA voru gerðar á tímabilinu
maí 1987 til ársloka 1993. Kransæð lokaðist hjá 23
sjúklingi (3.4%) og þurftu þeir bráðrar hjartaaðgerðar
við.
Ai)/ér<): Úr sjúkraskýrslum fékkst aldur, kyn,
NYHA stig fyrir og eftir aðgerð. Skráð var: Sjúk æð og
fjöldi þrengsla, tími frá lokun æðar til aðgerðar, legutími,
fjöldi græðlinga og notkun mamm.int., aðgerðar-,
svæfingar- og vélartími, hvatagildi og hvort sjúklingar
höfðu fengið kransæðastiflu fyrir aðgerð eða eftir,
fylgikvilli aðgerðar og skurðdauði. Haft var samband við
sjúklinga sem útskrifuðust, líðan þeirra og vinnufæmi
skráð.
Nióurstöóur: Karlar voru 20 og konur 3,
meðalaldur 59 ár. Allir höfðu einn eða fleiri áhættuþætti
fyrir kransæðasjúkdóm. Fyrir PTCA höfðu 8/23 sjúkl.
hvikula hjartaöng. Fyrri sögu um MI höfðu 7/23, og 7
sjúkl. einnar æðar sjúkdóm. LAD var oftast þrengd
(15/23). Meðalblóðþurrðartími var 74 mín. (std 29 mín).
"Reperfusions catheter" var notaður hjá 8 sjúkl. Notaðir
voru 52 græðlingar (2.5 per einstakling). Hjá 8 sjúki. var
mamm.int. notuð. Skurðdauði var 2/23. Fjórir sjúklingar
fengu hjartalost við þræðingu og voru hnoðaðir fyrir
aðgerð og Iétust 2 af þeim. 8 sjúkl. höfðu merki um nýjan
MI (Q bylgja). Haft var samband við sjúklinga (náðist i
18) sem útskrifuðust og reyndist einn (1/18) hafa
hjartaöng. Af vinnufærum fyrir aðgerð fóru 14 af 17 til
vinnu aftur. 11 sjúklingar höfðu aukin lífsgæði, 6
sjúklingar svipuð og 1 sjúklingur verrri.
Umrœða: Tíðni bráðra CABG eftir PTCA (3.4%)
er sambærilegt við erlend uppgjör. Enginn sjúklinganna
sem fengu "reperfusions catheter" lést. 4 sjúklinganna
fóru í hjartalost og af þeim dóu 2. Heildartánartala var
2/23 og er það lágt miðað við birtar niðurstöður. Annar
sjúklingurinn var með alla áhættuþætti fyrir
kransæðasjúkdóm og hinn hafði NYHA stig 4. Þrátt fyrir
það að 8 sjúklingar höfðu NYHA stig 4 fyrir aðgerð þá
deyr aðeins einn.
Alyktun: lu'til áhætta er á bráðri CABG i kjölfar
PTCA. Ef aðgerð er þvinguð þá eru horfur góðar og
flestir vinnufærir sjúklingar hverfa til fyrra lífs.
E 12
MEÐFERD HÁÞRÝSTINGS HJÁ ROSKNUM
KÖRLUM.
Vilborg Þ. Sigurðardóttir(l),
Björn Einarsson(2), Nikulás Sigfússon(2),
Þórður Harðarson(l,3). (1) Háskóii íslands,
(2) Hjartavernd, (3) Lyflækningadeild Lsp.
Ekki er vitað hve mikið er notað af
háþrýstingslyfjum á íslandi eða hvernig sú
notkun skiptist milli lyfjaflokka. Tilgangur
rannsóknarinnar var að kanna notkun
háþrýstingslyfja og árangur háþrýstings-
lyfjameðferðar í hópi roskinna karla á
íslandi. i sjötta áfanga hóprannsóknar
Hjartaverndar reyndust 1145 karlar á
aldrinum 70-84 ára vera á lífi árið 1991. Af
þeim mættu 834 til rannsóknar árin 1991-
1994. Af þeim reyndust 429 annað hvort
hafa sögu um háþrýsting eða höfðu háan
blóðþrýsing við mælingu á rannsóknarstöð
Hjartavemdar. Háþrýstingur var skilgreindur
samkvæmt skilmerkjum WHO þ.e. slagbil
>eða=160mmHgog/eða lagbil >eða=95mmHg í
báðum mælingum, eða voru með eðlilegan
blóðþrýsting í mælingu og á blóðþrýstings-
meðferð. Upplýsingar um lyfjategundir voru
skráðar sérstaklega hjá þeim sem töldu sig
taka inn lvf við háþrvstingi.
Á háþrýstingslyfjum voru 242 karlar.
Þar af voru 106 með blóðþrýsting yfir
viðmiðunarmörkum WHO. í ljós kom að 157
karlar tóku lyf eingöngu vegna háþrýstings.
Níutíu og fimm voru meðhöndlaðir með einu
lyfi, þar af 42 með þvagræsilyfjum og 34
með B-blokkum. Fjörutíuogníu með tveimur,
fimm með þremur lyfjum, en sundurliðun
vantaði hjá átta körlum. Meðferð með
þvagræsilyfi virtist áhrifaríkari en með B-
blokkum. Langalgengasta samsetningin
reyndist vera B-blokkar og þvagræsilyf,
síðan angíótensín ummyndunarblokkar og
þvagræsilyf, þá B-blokkar og
kalsíumblokkar.
Niðurstöður rannsóknar okkar sýna að
um 50% karla á aldrinum 70-84 ára fá
viðunandi meðferð við háþrýstingi.
Áberandi var hið háa hlutfall B-blokka þar
sem ýmsir telja að þeir beri sístan árangur í
meðhöndlun háþrýstings hjá rosknu fólki.
Viðunandi blóðþrýstingsgildi reyndust vera
hjá stærri hópi sjúklinga sem tóku
þvagræsilyf en B-blokka. Við teljum að
þvagræsilyf séu kjörlyf í fyrstu meðferð við
háþrýstingi hjá rosknu fólki.