Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Blaðsíða 110

Læknablaðið : fylgirit - 15.12.1994, Blaðsíða 110
100 LÆKNABLAÐIÐ/FYLGIRIT 27 RISTILKRABBAMEIN A LANDSPITALA V 41 Sigríður Másdóttir. Tómas Guðbjartsson, Jónas Magnússon. Handlækningadeild Landspítalans, HI. Ristilkrabbamcin er meðal algengustu krabbameina og hefur nýgengi þess farið vaxandi. Töf vcrður oft á greiningu en áhrif hennar á horfur sjúklinga eru unrdeild. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna einkenni sjúklinga ristilkrabbamein, töf á greiningu, stigun og lífshorfur. A Landspítala greindust á tímabilinu I. janúar 1980 - 31. desember 1992 178 sjúklingar með ristilkrabbamcin (frá og með botnristli að endaþarmi). Upplýsingar l'engust úr krabbameinsskrá Krabbameinsfélags íslands og sjúkraskrám. Karlar voru 92 og konur 86, meðalaidur 70 ár (bil 19-96 ár). 166 sjúklingar gengust undir skurðaðgerð og létust 7,2% þeirra innan 30 daga frá aðgerðinni. Skráð voru einkenni, tímalengd einkenna og blóðrauði við komu. Sjúklingarnir voru stigaðir samkvæmt stigunarkerfi Dukes, lífshorfur reiknaðar með líftöflum Kaplan-Meier og með Ijölbreytugreiningu Cox voru skoðuð áhrif ýmissa breyta á líftímann. Samanburður var gerður á hægri og vinstri ristilkrabbameinum, hvað varðar einkenni, stigun og lifun. Miðaðist skipting í hægri og vinstri við miltisbugðu, sem taldist til hægri hluta ristils. Af 178 sjúklingum greindust 168 vegna einkenna. Meðal sjúklinga með krabbamein í hægri hluta ristils voru algengust blóðleysiseinkenni (59%) og kviðverkir (58%), en hjá sjúklingum með vinstri ristilkrabbmein var blóð í hægðum algengast (66%) ásamt kviðverkjum (58%). 38% sjúklinga höfðu haft einkenni lengur en 3 mánuði fyrir greiningu (svipað hjá hægri og vinstri), en 11% grcindust innan viku (hjá hægri 7% en hjá vinstri 17,5%). Meðalgildi blóðrauða við greiningu var 115 g/L (sfv. 24,5 g/L). Upplýsingar um stigun lágu fyrir hjá 174 sjúklingum, þar af voru 17 á Dukes stigi A, 60 á stigi B, 51 á stigi C. Fjarmeinvörp (stig "D") höfðu 46 sjúklingar og voru meinvörp í lifur algengust. Ekki reyndist marktækur munur á stigun sjúklinga með hægri og vinstri æxli. Fimm ára lífshorfur sjúklinganna voru 43,4%, 68% á stigi A, 64% á stigi B, 45% á stigi C og á stigi "D"voru þær 9,4%. Stigun sjúklinga með blóðrauða <110 g/L og >110 g/L við greiningu var sambærileg. Ekki var heldur marktækur munur á stigun eða fimm ára lífshorfum sjúklinga með einkenni lengur en (43,8%) eða skemur en 3 mánuði (43,2%) fyrir greiningu. Lífshorfur kvenna og karla voru sambærilegar og sömuleiðis lífshorfur sjúklinga með hægri og vinstri ristilkrabbmein. Fjölbreytugreining Cox leiddi í ljós að einungis aldur sjúklinga og Dukes flokkun hafði áhrif á lífshorfur. Einkenni og stigun sjúklinga með ristilkrabbamein á Landspítalanum á fyrrgreindu árabili er sambærileg við nágrannalönd, nema hvað sjúklingar á stigi A eru hér óvcnjufáir cn hlutfallslega margir með útbrciddan sjúkdóm (stig C og "D"). Lífshorfur eru svipaðar því sem gerist erlendis. Tímalengd einkenna fyrir greiningu er sambærileg við erlendar rannsóknir og ljóst er að oft verður veruleg töf á greiningu. Aukinni töf á greiningu virðist þó ekki fylgja hærri stigun eða verri lífshorfur. ERFÐIR ANDLITSSKARÐA: SAMANTEKT V 42 Höf. Árni Björnsson og Alfreð Árnason Frá lýta- og handlækningadeild Lsp., Barnaspítala Hringsins og Rannsóknarstofu Háskólans í meinafræði, ónæmiserfðafræðidcild. Spjald. Tilgangur rannsóknarinnar er að skoða erfðir skarða á Islandi, en hún er í beinu framhaldi af rannsókn sem höfundar hafa gert ásamt fleirum á kynbundnum gómskörðum. Send voru bréf til 328 cinstaklinga mcð andlitsskörð og þeir spurðir hvort þeir vissu um skyldmenni nær- eða fjærskyld með hliðstæða andlitsgalla. Svör bárust frá 187. Þá voru sjúkraskrár allra sjúklinga sem vistast hafa á Landspítalanum frá upphafi vegna andlitsskarða, alls 433ja, skoðaðar með tilliti til skarða í ætt. Til samanburðar var gerð könnun á vegum félagsvísindastofnunar H.I., þar sem 1500 einstaklingar út slembiúrtaki voru spurðir um skyldmcnni með andlitsskörð. í skarðahópnum reyndust 146, cða 22% af heildarþópnum eiga nær- eða fjærskylda ættingja með skörð. í slembiúrtakinu var hlutfallið 8,8%. Leitað var til erfðafræðinefndar H.í um áarakningu. Þeirri vinnu er ekki lokið en bráðabirgðarniðurstöður scgja, að margar ættanna rekjast saman og í sumum ættanna virðist vera um talsverða skyldleikaræktun að ræða. Sú kcnning að orsakir andlitsskarða séu fjölþættar, þ.e.a.s. stafi af umhverfis- og erfðaþáttun hefur lengst af verið almenn. Hins vegar hefurekki verið Ijóst hverjir þessir þættir eru. Nýjustu erfðarannsóknir benda þó til þess, að sé andlitsskarð eini meðfæddi gallinn hjá viðkomandi einstaklingi, sé um hreint arfgengi að ræða, sem bundið er við "major gene". Þær rannsóknir sem hér birtast virðast styðja þessa kenningu.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128

x

Læknablaðið : fylgirit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.