Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.01.1929, Page 44

42
Hér höfðu auðsjáanlega ekki
verið gefin grið. Alt landið var
brent og bælt. „Ef ekki væri fjöll-
in,“ sagði Villars háðslega, ,J>á
gæti þetta verið Flandern. Svo
gereytt er landið og illa leikið.“
Þeir, sem stjórnin hafði sent
hingað, höfðu notað alt, sem eytt
getur, kæft og kvalið. Þorpin voru
brunnin, kirkjurnar hrundar, akr-
arnir eyddir. En handa fólk-
inu höfðu verið reistir gálg-
ar, hjól, og gapastokkar og heil
hús, nokkurskonar vinnustofur
með tækjum til þess að kvelja
menn og „sannfæra“ þá þannig
um villu síns vegar. Allur fjöldi
þeirra, sem eftir lifði, var nú orð-
inn galeiðuþrælar, tugthúsfangar
eða þeir voru í útlegð. Eftir var
ekki nema dálítill flokkur undir
forustu manns, sem kallaður var
Cavalier höfuðsmaður. Hann var
djarfur og snarráður foringi og
hafði fullkomið traust sinna
manna. Það var sagt, að þeir væri
um 6000 að tölu, og það voru
menn, sem ekki báðu um grið
og ekki gáfu grið. Þeir höfðu
horft á allar ógnir undanfarinna
tíma, meðal annars grimdarverk
þau, sem Du Chaila, æðsti prestur
.í Cevennafjöllum hafði látið
fremja. Þeir höfðu síðar skotizt
út úr hellum sínum og skógar-
[Stefnir
fylgsnum, gripið Du Chaila, diæg-
ið hann út úr húsinu og látið hann
fara sömu leið, sem hann hafði
sent svo marga. Hefnd höfðu þeir
svarið. Þeir kunnu ekki að hræð-
ast. Trúarofstækið bar þá uppi,
og þeir höfðu unnið þess dýran
eið, að láta aldrei kúgast frá trú
sinni. Og nú var marskálkur
franska hersins kominn til þess
að ganga á milli bols og höfuðs
á þeim.
„Hver er hann, þessi Cavalier?“
spurði de Villars kæruleysislega.
Enginn vissi neitt um það. Sum-
ir sögðu, að hann væri bakara-
drengur, aðrir að hann væri af
bændum kominn. Enginn vissi
neitt, alt var tvístrað, eyðilegt og
tómt.
De Villars hafði fengið skýrar
skipanir í Versölum. „Takið höf-
uðsmanninn, og þá er uppreisn-
inni lokið.“ Og hertoginn hafði
veðjað þúsund gullpeningum um
það, að eftir þrjá mánuði skyldi
hann verða búinn að ná Cavalier
á vald sitt, bæla niður uppreisn-
ina og kominn heim aftur. ,,Og
það veit hamingjan," bætti hann
við, „að þrír mánuðir eru ærinn
útlegðartími."
De Villars var nú seztur að í
Lodéve. Hann lét engan mann
vita, hvað hann ætlaði fyrir sér,
Cavalier höfuðsmaður.