Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.04.1931, Blaðsíða 82

176
Feimnismálin.
[Stefnir
Aðalumboðsmaður
CARL PROPPÉ
Reykjavik
Slmi 385. Pósthólf 207.
Eg vil nú að lokum draga sam-
,an svar mitt við spurningunni í
fyrirsögn þessarar greinar, lesend-
um til glöggvunar:
1. Tiginbornir rithöfundar
norrænir og góðskáld vor hafa
sneitt hjá feimnismálefnum, svo
að þeir hafa ekki nefnt þau á
nafn, nema nauðsyn frásagnar
væri til að dreifa. Ólafía Jóhanns-
dóttir er til dæmis um þenna rit-
hátt. Hún dregur fram í dags-
ljósið „holdsveiki nútímans" þess
vegna, að nauðsyn krefur, að haf-
ist sé handa til að vinna bug á
henni. Líferni þessara sjúklinga
verður að afhjúpa, til viðvörunar.
Hjartsláttur Ólafíu bak við tjald
frásagnar og forms, vitnar um
tilganginn. Hún smjattar ekki á
kaununum. Áhuginn, sem er heil-
agur, skapar frásögusnilld, sem
jafnast á við listfengi höfuðskálda.
Guðsást hennar breiðir hvíta voð
ofan á þessa vesalinga, sem aldar-
hátturinn hefir gert að „glerbrot-
um á mannfélagsins haug“.
2. Feimnismálin eiga erindi
inn í bókmenntirnir, þegar ástum,
þ. e. a. s. hugástuvi þarf að hjálpa
til uppreisnar. Dæmi um þess
háttar aðstoð er í sögu eftir
Björnson: Mary. Tveir karlmenn
eru á hnotskógi eftir Mary, annar
vill ná líkama hennar, hinum leik-
ur hugur á sál hennar. Maður-
inn, sem vill klófesta líkama
Mary, kemur öngli sínum fyrir
borð með því móti, að hann fær
Mary til að heimsækja sig á nátt-
arþeli. Þá verður hún þunguð.
Svo lætur hann hana einangrast.
Hún ætlar í örvílnun að drekkja
sér. En elskhuginn, sem var á
varðbergi, gat bjargað henni,
með því að kasta sér til sunds.
Þá snýst stúlkunni hugur, svo að
hún fær ást á bjargráðamann
inum. Sumar piparsálir hneyksl-
uðust á þessari sögu norska skálds-
ins, því atriði, að Mary fer um
nótt til mannsins. En sú við-