Sveitarstjórnarmál - 01.03.1996, Blaðsíða 54

SAMGÖNGUMÁL
Fjallabaksleiö nyröri (F208) er landsvegur.
Skipulagsmál o.fl.
Samkvæmt skipulagslögum frá
1978 eru öll sveitarfélög skipulags-
skyld. Öll mannvirki önnur en
byggingar á lögbýlum skulu byggð í
samræmi við áður gerðan skipulags-
uppdrátt. Ný ákvæði eru tekin inn í
vegalögin til að árétta þetta fyrir
vegi. Vegir skulu lagðir í samræmi
við skipulag, en skylt er að hafa
samráð við Vegagerðina þegar lega
þeirra er ákveðin í skipulagi.
Sveitarfélög fara með skipulags-
mál samkvæmt skipulagslögum
undir yfirstjórn umhverfisráðuneyt-
is, en það hefur skipulagsstjórn og
skipulagsstjóra sér til ráðuneytis.
Sveitarstjórnir hafa þar vald á legu
þjóðvega án þess að því fylgi fjár-
hagsleg ábyrgð. Eðlilegt þykir að
hér fari saman vald og ábyrgð og
því skulu sveitarstjómir samkvæmt
29. gr. vegalaganna greiða mismun
kostnaðar, ef dýrari lausnir eru sér-
staklega valdar að þeirra ósk, náist
ekki samkomulag milli Vegagerðar-
innar og viðkomandi sveitarfélags.
I 56. grein laganna eru ný ákvæði
sem kveða á um að lausaganga bú-
fjár á vegsvæðum stofnvega og
einkavega, þar sem girt er báðum
megin, sé bönnuð. Jafnframt hefur
ákvæðum um viðhald girðinga verið
breytt. Landeigandi skal annast við-
haldið en viðkomandi sveitarstjórn
hefur eftirlit með viðhaldi girðinga í
sveitarfélaginu. Þá skiptist nú við-
haldskostnaðurinn að jöfnu milli
landeigenda og Vegagerðarinnar.
Um framkvæmd laganna
Nýju vegalögin öðluðust gildi
vorið 1994. Þau ákvæði laganna
sem fjalla um vegáætlun, flokkun
þjóðvega og styrkvega öðluðust
ekki gildi fyrr en við gerð vegáætl-
unar fyrir árin 1995-1998. Upphaf-
legum ákvæðum varðandi girðingar
var síðar breytt og öðluðust núgild-
andi ákvæði gildi í mars 1995.
Eins og áður var getið, eru í lög-
unum leiðbeinandi ákvæði um
ákvörðun á því hvaða vegir skuli
teljast þjóðvegir og um flokkun
þeirra. Þrátt fyrir þau ákvæði eru að
sjálfsögðu ýmis álitamál sem upp
geta komið varðandi það hvort ein-
hver vegur eða gata skuli vera þjóð-
vegur eða ekki.
Upptalning 20. gr. laganna um
það hvað skuli teljast vegagerðar-
kostnaður og hvað viðkomandi
sveitarfélag skuli greiða er ekki
tæmandi og þar geta einnig komið
upp álitamál.
Heimild í 5. gr. laganna um að
semja megi við aðila utan Vega-
gerðarinnar unt veghald að nokkru
eða öllu leyti hefur verið nýtt til
þess að semja við þéttbýlissveitarfé-
lög um veghald þjóðvega innan
þéttbýlismarka. Hafa verið gerðir
samningar við mjög marga þéttbýl-
isstaði um að annast veghaldið að
meira eða minna leyti. I samningum
þessum hefur verið reynt að taka til-
lit til aðstæðna á hverjum stað auk
þess sem gætt hefur verið innbyrðis
samræmis. Samningamir hafa mið-
ast við fasta ákveðna greiðslu fyrir
veitta þjónustu. I því sambandi
verður að hafa í huga að heildarfjár-
magn til þessara hluta breyttist ekki
með nýju lögunum. Vonandi er þó
að með þeim samningum sem gerð-
ir hafa verið hafi tekist að færa
greiðslur fyrir þá þjónustu sem veitt
er nær raunkostnaði en áður var.
BÆKUR OG RIT
/
Arbók sveitarfélaga 1995
Arbók sveitarfélaga var gefin út í
nóvember sl. í ellefta sinn. I bókinni
er margvíslegur fróðleikur um fjár-
hag og afkomu sveitarfélaganna
ásamt margs konar samanburði á
milli þeirra. Leitast hefur verið við
að vera með sem nýjastar upplýs-
ingar í árbókinni og þannig eru nú
birtar upplýsingar úr ársreikningum
sveitarfélaganna 1994. í árbókinni
er sérstakur kafli um rekstur leik-
skóla, gjaldskrá gatnagerðargjalda,
úthlutanir Jöfnunarsjóðs sveitarfé-
laga árið 1994 og margt fleira sem
nýtist öllum þeim sem fjalla um
málefni sveitarfélaganna.
Árbók sveitarfélaga er mikið not-
uð af sveitarstjórnarmönnuin og
öðrum aðilum sem þurfa að glöggva
sig á fjármálum sveitarfélaganna.
Árbókin fæst á skrifstofu sam-
bandsins og kostar 1.800 kr. eintak-
ið með virðisaukaskatti.
48