Hermes - 01.12.1988, Blaðsíða 22

20
Þessi mynd er úr kennslustund 1936. Fremri röð f. v.: Kári Sigurjónsson,
Bjarni Gíslason, Helga Karlsdóttir, Ásta Finnsdóttir og Ingibjörg Heið-
dal. Aftari röð f.v.: Steingrímur Þorleifsson, Þórður Jónsson, Gunn-
laugur Pálsson, Hjörtur Guðmundsson og Georg Fanndal.
Söngkór Samvinnuskólans veturinn 1936-37. íhonum voru nemendur
úr báðum bekkjum og er útskriftarár i sviga. Fremri röð f.v.: Ólafur
Bjarnason (1938), Jón Tómasson (1938), Garðar Viborg (1938), Jón ís-
leifsson, söngstjóri, Kjartan Sigurjónsson (1938), Jón Björnsson (1937)
og Valtýr Kristjánsson (1938). Aftari röð f.v.: Þorgils Steinþórsson
(1937), Sigurður Jónasson (1938), SvavarÁrnason (1937), Guðmundur
Ágústsson (1938), Haukur Jósepsson (1938), Kristján Hallsson (1937)
og Egill Bjarnason (1937).
Jónas sjá, að mikilvægast væri að stilla
saman strengi vinnustéttanna í sveit og
við sjó eins og auðið væri, áður en til
meginátaka kæmi um gerð íslensks þjóð-
telags. Samtök sveitamanna voru reiðu-
búnari. Þess vegna lagði hann fyrst fram
lið sitt til þess að fylkja vinnustéttunum
við sjávarsíðuna saman til átaka um kjör
sín og lífskosti. Síðan ætlaðist hann til að
þessar fylkingar stæðu saman í þeirri bar-
áttu um þjóðfélagsgerðina sem að fór.
Þetta var framsýn hans og hernaðaráætl-
un á burðarárum fullrar sjálfstæðis-
heimtar.
Jónas Jónsson stofnaði aðalskóla sam-
vinnuhreyfingarinnar á Islandi á sama
ári og fullveldið féll þjóðinni í skaut -
1918 - og helgaði honum og þjóðmála-
baráttunni í landinu krafta sína að mestu
upp frá því. Hann réð nær öllu um fyrstu
mótun og stefnu skólans. Enginn þarf að
fara í grafgötur um það - eins og í
stjórnmálapottinn var búið af hans hálfu
og annarra á þessum árum að hann ætl-
aði skóla sínum og nemendum hans
áhrifahlutverk í því sköpunarverki sam-
félagsins, sem þjóðin var að búast til, og
hann ætlaði í því efni að fara sömu leið og
hann hafði markað í Skinfaxagreinunum
- að reyna að efla einstaklingana að hug-
sjónurn og samfélagsþroska, hugrekki og
víðsýni, sem gerði þeim fært að leggja sitt
af mörkum í þjóðfélagsátökum, og hafa
áhrif á framvindu mála.
Samvinnuskólinn átti að sjálfsögðu
öðru fremur að vera félagsleg þjálfunar-
stöð sjálfstæðra þroskaleitarmanna sem
veldu og höfnuðu af því sem á borð væri
boðið. Þjónusta við samvinnuhugsjónir
og þjálfun í samvinnustarfi var æðsta
boðorð. Allt kennslustarf hans var í því
fólgið að segja nemendum sínum áttir og
Friðjón Stefánsson. Útskr. 1933. Var kaupfé-
lagsstjóri á nokkrum stöðum og skrifstofumað-
ur í Reykjavík. Tók þátt í félagsstarfi rithöf-
unda. Var kunnur fyrir smásögur sínar og gaf út
nokkrar bækur. Stundaði einnig þýðingar og
fjöldi Ijóða og greina birtust eftir hann í blöðum
og timaritum. Hinn versnandi heimur varprent-
að í 4. tbl. Samvinnunnar 1970.
Friöjórt Stefánssort
Hinn
versnandi heimur
Að heimurfari versnandi er heldur vinsœll óður
og Itafa margir kyrjað og telja spekiorð.
En kannski væri skynsamlegra að kenna að hann sé góður,
ef komumst við ei hjd því að dœma úi annað borð.
Pvíhverjir nema við skyldu dbyrgð d því bera,
hvort artar Itann sig þolanlega heimurinn ídag?
Og sé hann ekki eins og menn vilja Idta hann vera,
er vissulega okkar mdl að koma því í lag.