Hermes - 01.12.1988, Síða 35

33
á hverju mánudagskvöldi hittust allir
nemendurnir og einhverjir kennaranna,
ásamt einhverjum samherja Jónasar úr
pólitíkinni, uppi á efri hæðinni í Góð-
templarahúsinu. Þar var drukkið kaffi og
setið undir ræðuhöldum lengi kvölds.
Þetta var upplífgandi fyrir okkur strák-
ana. Ég minnist þess sérstaklega að ein-
hverju sinni var Ólafur Friðriksson þar.
Þeir voru kunningjar, Jónas og Ólafur.
Ólafur heldur þarna ræðu, ég man nú
ekkert um hvað hún var. En þá rís upp
Hannes Jónsson, síðar kaupfélagsstjóri á
Hvammstanga, og hellir sér yfir Ólaf,
mótmælti öllu sem hann sagði, og svo
framvegis. Þetta var hörku ræða hjá
Hannesi, en þetta var í eina skiptið sem
ég man eftir ágreiningi á þessum fundi.
Já, þessi mánudagskvöld, svokölluð
„kaffikvöld samvinnumanna", þau voru
skemmtileg.
En Jónas hafði líka annan sið. Hann
kallaði nemendurna heim til sín, einn og
einn í einu. Þá bjó hann á Skólavörðustíg
35, í stóru timburhúsi sem Guðjón
Samúelsson, húsameistari ríkisins, átti.
Þetta hús er á horninu á Kárastíg, móti
Hvítabandinu, og stendur enn. I þessum
einkaheimboðum var hann að útbreiða
samvinnustefnuna, og raunar framsókn-
arstefnuna um leið. Þarna bar á góma
það sem stóð á bak við Framsóknar-
flokkinn upprunalega, en það voru
þrenns konar þættir: landbúnaðurinn,
ungmennafélagshreyfingin, og sam-
vinnustefnan. Já, Jónas var einstakur
maður, og freistandi fyrir unga menn að
fylgja honum, sem einu sinni höfðu
kynnst honum.
Raunar hygg ég að ég hafi heillast af
samvinnustefnunni fyrr. Þegar ég var
barn var stofnað pöntunarfélag í minni
heimabyggð, Rauðasandi. Forstöðu-
maður þess var Ólafur Thorlacius, í Bæ á
Rauðasandi, og þegar hann fór um allan
hreppinn til að tala fyrir þeirri breytingu
að gera kaupfélag úr pöntunarfélaginu,
fékk hann mig fyrir fylgdarmann, líklega
þrettán, fjórtán ára.
1958 varst þú svo kjörinn fyrsti formaður
Nemendasambands Samvinnuskólans.
Ef ég man rétt var leitað til þín með að
taka þetta að þér til þess að leggja áherslu
á að félagsskapurinn væri hugsaður sem
samband allra nemenda Samvinnuskól-
ans, ekki aðeins nemenda frá Samvinnu-
skólanum að Bifröst.
Það gæti ég haldið að væri rétt. En ég
man ekki mikið um þetta nemendasam-
band. Ég hef þó alltaf keypt rit þess.
Samt gæti ég hafa farið á mis við eitt-
hvað, eftir að við fluttum hingað upp
eftir.
Nú þekktir þú Jónas vel. Hvernig heldur
þú að hann hefði tekið því sem nú er
orðið, að Samvinnuskólinn er kominn á
háskólastig? Hann lét sér einhvern tíma
um munn fara, að fólk hefði ekki gott af
nema „hæfilega mikilli'4 menntun.
Ég held að hann hefði orðið hrifinn af
því. Það held ég endilega. Honum líkaði
vel þegar séra Guðmundur Sveinsson
tók við skólanum og hann var fluttur upp
að Bifröst. Hann var ánægður með það.
Ég var aftur á móti hálf hræddur um að
skólinn yrði síður sóttur þangað. En það
virðist hafa verið næg aðsókn að honum.
Jú, rétt er það, að Jónas talaði stundum
um langskólafólkið svona heldur með lít-
ilsvirðingu. En hefði hann grunað þá að
Samvinnuskólinn yrði á háskólastigi,
hefði hann ekki talað þannig. Við verð-
um að muna eftir því að margir hans
harðvítugustu andstæðingar voru ein-
mitt þeir langskólagengnu, svo sem
læknarnir. Því hygg ég að það hafi verið,
sem hann notaði þetta slagorð stundum
um andstæðinga sína.“
Einkareikningur Landsbankans
er tékkareikningur með háum
vöxtum sem gefur kost á heimild
til yfirdráttar og láni, auk margvís-
legrar greiðsluþjónustu.
Einkareikningur er
framtíðarreikningur.
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna