Morgunblaðið - 16.03.2012, Síða 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. MARS 2012
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
Niðurstöður vinnumarkaðsrann-
sóknar Hagstofu Íslands fyrir febr-
úarmánuð, sem birtar voru á mið-
vikudag, koma ekki á óvart, segja
viðmælendur Morgunblaðsins. Sam-
kvæmt tölunum er starfandi fólki
ekki að fjölga, sem þykir gefa vís-
bendingu um að störfum hafi heldur
ekki fjölgað. Á sama tíma og atvinnu-
lausum fækkar detta því fleiri út af
vinnumarkaði.
Samkvæmt rannsókninni fækkaði
atvinnulausum um 1.100 milli ára en
atvinnuþátttaka dróst saman um
1,2%. Lítil sem engin breyting varð á
fjölda starfandi fólks en hlutfall
starfandi lækkaði um 0,6 prósentu-
stig.
„Þetta kemur okkur ekki beinlínis
á óvart,“ segir Ingunn S. Þorsteins-
dóttir, hagfræðingur hjá ASÍ. Hún
segir að líklega megi að einhverju
leyti rekja þróunina til vinnumark-
aðsaðgerða; t.d. hafi hátt í þúsund
þátttakendur átaksins Nám er vinn-
andi vegur farið út af atvinnuleys-
isskrá og á námslán um áramótin.
Ingunn segir það mat ASÍ að at-
vinnurekendur muni áfram leitast
við að nýta starfsfólk sitt betur áður
en þeir ráðast í nýráðningar.
„Það hefur vissulega valdið von-
brigðum hvað störfum er lítið að
fjölga. En hins vegar er vinnutíminn
að lengjast og það eru færri í hluta-
störfum, sem þýðir að þó að árs-
verkum fjölgi þá er það fyrst og
fremst vegna lengri vinnutíma,“ seg-
ir hún.
Ástandið muni ekki batna að ráði
fyrr en fjárfestingar aukist og fram-
leiðslugeta þjóðarbúsins sömuleiðis.
Eðlileg þróun?
„Þó svo að þeim fækki sem eru at-
vinnulausir þá fjölgar starfandi fólki
ekki, heldur þeim sem eru utan
vinnumarkaðar,“ segir Lárus Blön-
dal, deildarstjóri atvinnu- og félags-
máladeildar Hagstofunnar.
Hann bendir á samkvæmt síðustu
tölum, fyrir 2010-2011, hafi námsfólki
utan vinnumarkaðar fækkað og því
megi ætla að fólk sé í auknum mæli
að hverfa til annarra hluta en náms.
Lárus segir þó einnig vert að hafa í
huga að atvinnuþátttaka á Íslandi
hafi hingað til verið mun meiri en
víða annars staðar. „Kannski er þetta
ákveðin þróun; að með auknu at-
vinnuleysi dragi úr atvinnuþátttöku,
fólk fari að sinna öðru, s.s. heimilinu
eða námi, og svo framvegis,“ segir
hann.
Karl Sigurðsson, sviðstjóri upplýs-
ingatækni- og rannsóknasviðs
Vinnumálastofnunnar, segir vinnu-
markaðsrannsókn Hagstofunnar
eina mælikvarðann á þróun starf-
afjölda í landinu og segir tölurnar
vísbendingu um að störfum hafi ekki
fjölgað svo teljandi sé.
Hann segir að hugsanlega væri
hægt að vinna upplýsingar um fjölda
starfa á vinnumarkaði upp úr stað-
greiðsluskrá ríkisskattstjóra. Úr-
vinnslan yrði þó tímafrek og frekar
til þess fallin að horfa aftur í tímann
en til að skila samtímaheimild.
Morgunblaðið/Eggert
Ferðalag Jón Gunnarsson þingmaður segir að góður gangur í ferðaþjónustu og einstök fjárfestingaverkefni dugi
ekki til að draga þann bát sem koma þurfi á flot. Uppsöfnuð fjárfestingaþörf sjávarútvegsins sé um 60 milljarðar.
Batnar ekki nema
fjárfestingar aukist
Tölur Hagstofunnar besta vísbendingin um fjölda starfa
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Íslensk skip hafa fiskað vel í Bar-
entshafinu síðustu vikur þrátt fyrir
ótíð þar eins og á Íslandsmiðum.
Alls hafa íslenskar útgerðir heimild
til að veiða 6.835 tonn af þorski í
norskri lögsögu og 4.272 tonn í rúss-
neskri lögsögu. Að auki má meðafli
nema 30% og hefur hann mest verið
ýsa.
Þorskurinn í Barentshafi hefur
braggast hressilega undanfarin ár
og heildarkvótinn þar fyrir þetta ár
er 751 þúsund tonn. Er það aukning
um 60 þúsund tonn eða 8% frá því í
fyrra. Hlutdeild Íslendinga í þessum
afla byggist á svokölluðum Smugu-
samningi frá árinu 1999 og hefur Ís-
lendingum ekki áður verið heimilt að
veiða eins mikið og í ár.
Það eru einkum frystiskip sem
sækja þennan afla og ná 1-2 túrum.
Venus, Gnúpur, Þór, Sigurbjörg,
Kleifaberg, Málmey og Kaldbakur
hafa m.a. verið í Barentshafinu. Hjá
HB Granda fengust þær upplýsing-
ar að Venus hefði komið úr Barents-
hafinu á sunnudag eftir 36 daga
veiðiferð höfn í höfn. Aflabrögð
hefðu verið mjög góð og aflinn verið
um 1.100 tonn upp úr sjó. Venus var
aðeins í norskri lögsögu, en t.d. hef-
ur Gnúpur einnig verið í rússneskri
lögsögu og aflabrögð þar sömuleiðis
verið mjög góð.
Eftir nokkurra ára deilur í lok síð-
ustu aldar hættu Íslendingar veiðum
í Smugunni og á Svalbarðasvæðinu.
Samið var við Norðmenn og Rússa
um að Íslendingar fengju ákveðna
hlutdeild í þorskveiðum í Barents-
hafi. Á móti fengu Norðmenn að
veiða loðnu í íslenskri lögsögu og
vegna Smugusamninga máttu þeir
veiða 24.411 tonn af loðnu hér við
land í vetur. Einnig hafa þeir heim-
ildir til veiða á takmörkuðu magni af
löngu, keilu og blálöngu hér við land.
Góður afli ís-
lenskra togara
í Barentshafi
Þorskstofninn þar að styrkjast
Meiri veiðiheimildir en áður
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Venus Afrakstur 36 daga veiði-
ferðar var um 1.100 tonn.
Erlendur laumu-
farþegi fannst í
gærmorgun um
borð í súrálsskipi
við Grund-
artangahöfn en
þangað komst
hann með því að
lesa sig upp eftir
landfestum
skipsins. Lög-
regla handtók
manninn. Sam-
kvæmt upplýsingum frá lögregl-
unni í Borgarnesi var að yf-
irheyrslum loknum farið með hann
til Keflavíkur þar sem hann dvelur
á vegum Rauða krossins.
Laumufarþegi um
borð í súrálsskipi
við Grundartanga
Laumufarþegi
Skip í höfninni á
Grundartanga.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Siglingastofnun vinnur að útfærslu
búnaðar til flýta dælingu sands úr
höfninni. Hugmyndin er að sandælu-
skipið geti tengt sig við lagnir og
dælt efni yfir garðana til skiptis, eftir
því hvernig hvernig straumur og
öldustefna er hverju sinni.
Þórhildur Elín Elínardóttir, upp-
lýsingafulltrúi Siglingastofnunar,
tekur fram að þessi tækni sé þekkt
og hafi verið notuð annars staðar.
Hugmyndin er að leggja rör yfir
báða hafnargarðana sem tengd verði
við flotlagnir í höfninni. Skandia
gæti þannig tengt sig við hvora lögn
sem er. Þórhildur segir að með þess-
ari aðferð sé hægt að flýta dælingu
efnis því skipið þurfi ekki að sigla
með efnið út fyrir höfnina. Hún tek-
ur fram að hætta sé á að eitthvað af
efninu berist til baka. Þá sé galli
hvað lagnirnar eru viðkvæmar. Því
sé ekki hægt að nota þær nema í lít-
illi öldu. Rörin eru 40 sentímetra í
þvermál og þarf um 200 metra lögn.
Siglingastofnun undirbýr aðgerðir
til að bæta höfnina, sérstaklega að
draga úr sandburði. Fram hefur
komið að til athugunar er að hækka
rifið sem skýlir höfninni og koma
upp föstum dælubúnaði. Stefnt er að
því að áætlun um raunhæfar lausnir
til framtíðar og kostnaðaráætlun
liggi fyrir innan árs. Ljóst er að
miklar frátafir verða í siglingum um
höfnina þangað til grunnristara skip
kemst í gagnið. Unnið er að undir-
búningi þess á vegum Vegagerðar,
ráðuneytis og heimamanna.
Dælt út fyrir garðana
Reynt að flýta dælingu úr Landeyjahöfn á meðan unnið er að varanlegri lausn
Tengja rör við sanddæluskipið til að dæla efninu yfir báða hafnargarðana
Landeyjahöfn
» Skandia hóf dælingu úr
höfninni í gær, eftir langt hlé.
» Herjólfur hefur lítið notað
höfnina í vetur og siglt til Þor-
lákshafnar.
» Frestur til að bjóða í rekstur
Herjólfs rennur út í næstu viku.
Fulltrúar þriggja félaga hafa
kynnt sér aðstæður í Eyjum.
„Hann blasir þarna við blákaldur raunveruleikinn; að
þrátt fyrir lækkandi atvinnuleysisprósentu þá er
ekki verið að skapa nein ný störf og það kemur í
sjálfu sér engum á óvart,“ segir Jón Gunnarsson,
þingmaður Sjálfstæðisflokks og nefndarmaður í at-
vinnuveganefnd, um tölur Hagstofunnar.
Jón segir ekki fyrirsjáanlegt að atvinnuástandið
fari batnandi fyrr en ráðist verði í verkefni í orku-
frekum iðnaði og fjárfestingar í sjávarútvegi komist
í gang.
„Að sjálfsögðu þurfum við að horfa eins víða í
þessum efnum og mögulegt er en þarna liggja okkar
stóru tækifæri og aukin umsvif á þessum vettvangi
kalla á aukin umsvif í öðrum greinum,“ segir Jón.
Brýnt að ráðast í fjárfestingar
SKÖPUN STARFA
Jón Gunnarsson
Um tugur skipa var í gær á loðnuveið-
um vestan við Reykjanes. Logn og
blíða var á þessum slóðum, sennilega
besta veðrið á vertíðinni, sagði einn
skipstjórinn upp úr hádegi í gær. Þá
brá svo við að lítið fannst af loðnu og
þeir sem voru búnir að kasta höfðu lít-
ið fengið. Ekki eru margir dagar eftir
af vertíðinni, en samt sem áður eru
menn bjartsýnir á að kvótinn náist.
Samkvæmt bráðabirgðatölum
Fiskistofu er búið að landa um 530
þúsund tonnum af loðnu á vertíðinni.
Hins vegar má reikna með að búið sé
að veiða hátt í 550 þúsund tonn þar
sem tíma tekur að sigla með aflann og
vigta og frysta loðnuhrogn. Þá eru um
40 þúsund tonn óveidd af rúmlega 590
þúsund tonna heildarkvóta íslenskra
skipa.
Í Vestmannaeyjum hefur verið
landað um 107 þúsund tonnum og
rúmlega 92 þúsund tonnum í Nes-
kaupstað.
Aflahæstu skipin eru Vilhelm Þor-
steinsson EA með tæplega 40 þúsund
tonn, Jón Kjartansson SU með tæp
35 þúsund tonn og Norðfjarðarskipin
Birtingur og Beitir hafa komið að
landi með tæp 33 þúsund og rúmlega
30 þúsund tonn miðað við tölur Fiski-
stofu. aij@mbl.is
Loksins veður-
blíða á miðunum
Bjartsýni á að loðnukvótinn náist
Hrogn Lífið snýst um loðnuhrogn
víða í sjávarplássum þessa dagana.