Morgunblaðið - 24.01.2013, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. JANÚAR 2013
SVIÐSLJÓS
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Stjórn Samtaka sveitarfélaga á
Norðurlandi vestra, SSNV, sendi ný-
verið bréf til allra ráðuneyta þar sem
athygli þeirra er að gefnu tilefni vak-
in á ákvæði í nýjum sveitarstjórn-
arlögum. Þar segir að ráðuneytum og
stofnunum beri ávallt að leita um-
sagnar landshlutasamtaka um
stefnumótun eða ákvarðanir sem
varða viðkomandi landsvæði sér-
staklega.
Bjarni Jónsson,
formaður stjórn-
ar SSNV og for-
seti sveitar-
stjórnar
Skagafjarðar,
segir stjórn sam-
takanna hafa sent
ráðuneytunum
bréfið að gefnu
tilefni. Það sé
hvorki þeirra
veruleiki né ann-
arra landshluta-
samtaka að fram
hafi farið mikið
samráð stjórn-
valda við sveit-
arfélögin vegna
stefnumarkandi
og mikilvægra
ákvarðana á borð
við þær að leggja
niður opinber
störf eða flytja þau á milli landshluta.
Af einhverjum ástæðum hafi sam-
ráðsskyldan verið sett inn í ný sveit-
arstjórnarlög.
Störfum fækkar áfram
„Þetta er líka spurning um að sýna
almenna virðingu á milli stjórnsýslu-
stiga,“ segir Bjarni. „Það er verið að
leggja niður starfsstöðvar og stöður
yfirmanna, flytja verkefni annað og
taka vald við ákvarðanatöku í burtu,“
segir Bjarni og tekur nýleg dæmi í
Skagafirði um stöðu sýslumanns,
starfsmaður Vinnumálastofnunar sé
ekki lengur þar staðsettur, störfum
fækkað á Heilbrigðisstofnuninni, hjá
Vegagerðinni, Vinnueftirlitinu og
þannig megi halda lengi áfram.
Fram kom nýlega í Morgun-
blaðinu að opinberum störfum í
Skagafirði hefur frá árinu 2008 fækk-
að um 14,5%, eða um nærri 50 stöðu-
gildi. Það miðaðist við yfirlit sem
SSNV tekur saman um opinber
stöðugildi á svæðinu í mars á hverju
ári. Bjarni bendir á að síðan í mars
2012 hafi þróunin haldið áfram og
störfum fækki enn. Í mars 2012 voru
þau komin í 282 en Bjarni segir að
minnst sex stöðugildi til viðbótar hafi
farið burtu. Alls sé fækkunin því ná-
lægt 60 stöðugildum.
„Oft heyrum við um þessar breyt-
ingar eftir á. Málin eru ekki kynnt,
okkur ekki gefinn kostur á að koma
okkar sjónarmiðum á framfæri eða
bjóða samstarf um aðrar lausnir.“
Bjarni segir tilflutning á opinber-
um störfum og þjónustu geta haft í
för með sér aukinn kostnað fyrir
sveitarfélögin og íbúa þeirra. Þannig
sé búið að færa verkefni frá heil-
brigðisfulltrúum til Umhverfisstofn-
unar. Nýverið fékk sveitarfélagið
reikning frá Umhverfisstofnun upp á
230 þúsund krónur vegna sýnatöku í
ruslahaugum í Skagafirði, sem heil-
brigðisfulltrúi sinnti áður. „Það er
hægt að tína til mörg svona dæmi,“
segir Bjarni.
Harkalegur niðurskurður
Halldór Halldórsson, formaður
Sambands íslenskra sveitarfélaga,
tekur heilshugar undir með SSNV.
Niðurskurður hjá ríkinu hafi komið
harkalega niður á ákveðnum stöðum
og samráðið ekki verið fullnægjandi
þegar ákveðið hefur verið að fækka
störfum eða flytja þau til.
„Fullyrðingar heimamanna eru
einfaldlega studdar með tölum.
Landshlutasamtökin hafa verið dug-
leg að benda á þessa staðreynd. Stór
hluti af niðurskurðinum snýr að
sjúkrastofnunum og þar hefur nið-
urskurður verið harkalegur, eins og í
Skagafirði og Þingeyjarsýslum. Það
er eins og sé búið að marka þá stefnu
að hafa bara tvö sjúkrahús í landinu; í
Reykjavík og á Akureyri.“
Halldór segir misjafnar skoðanir
vera á þeim átaksverkefnum og
landshlutaverkefnum sem stjórnvöld
hafa sett á laggirnar. Framlög upp á
rúmar 400 milljónir kr. í sóknaráætl-
anir landshlutanna á þessu ári séu
ekki stórar tölur í samanburði við
það að t.d. frá Bolungarvík eigi að
koma 415 milljónir króna til ríkisins í
formi auðlindagjalds.
Hann segir nauðsynlegt að lands-
hlutasamtök og sveitarfélögin hafi
meira að segja um sín málefni og
ákvarðanatöku um grunnþjónustu.
Samráð við stjórnvöld sé oft uppi á
borði en ekki í orði, samanber stór
mál eins og fiskveiðistjórnunar-
kerfið, rammaáætlun og stjórnar-
skráin.
Kallað eftir auknu samráði
 Sveitarfélögin á Norðurlandi vestra telja stjórnvöld ekki hafa haft nægt samráð við heimamenn í
stefnumarkandi ákvarðanatöku  Mikil fækkun opinberra starfa gagnrýnd  Ráðherra svarar
Morgunblaðið/Björn Jóhann
Norðurland vestra Stjórn samtaka sveitarfélaga á Norðurlandi vestra, SSNV, sendi nýverið bréf til allra ráðu-
neyta þar sem minnt var á ákvæði sveitarstjórnarlaga um samráð stjórnvalda við landshlutasamtök sveitarfélaga.
Ríkið og sveitarfélögin
» Í landinu eru starfandi átta
landshlutasamtök sveitarfé-
laga; á höfuðborgarsvæðinu,
Vesturlandi, Vestfjörðum,
Norðurlandi vestra, Norður-
landi eystra, Austurlandi, Suð-
urlandi og Suðurnesjum.
» Í 97. gr. nýrra sveitarstjórn-
arlaga (nr 138/2011) er vikið
að landshlutasamtökunum og
segir þar m.a.: „Ráðuneyti og
opinberar stofnanir skulu
ávallt leita umsagnar hlut-
aðeigandi landshlutasamtaka
um stefnumótun eða ákvarð-
anir sem varða viðkomandi
landsvæði sérstaklega.“
» Stjórn SSNV sendi öllum
ráðuneytum nýverið bréf, þar
sem minnt er á þetta ákvæði.
Til stendur að senda slíkt bréf
einnig á stofnanir ríkisins sem
starfandi eru á svæðinu.
» Bréf SSNV varð tilefni fyrir-
spurnar til innanríkisráðherra
á Alþingi sl. þriðjudag. Einar K.
Guðfinnsson tók málið upp og
krafði ráðherra svara.
Bjarni
Jónsson
Halldór
Halldórsson
„Ég get tekið undir áhyggjur sveitarstjórnarmanna í
byggðarlögunum, sem hafa þurft að sæta mannfækkun
hjá hinu opinbera. Ég er fullmeðvitaður um hve slæmt
það er,“ segir Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra
um gagnrýni sveitarstjórnarmanna á Norðurlandi
vestra á stjórnvöld vegna fækkunar opinberra starfa
og skorts á samráði.
Ögmundur segir bréf SSNV til skoðunar í sínu ráðu-
neyti en hann vísar því hins vegar á bug að þar hafi
skort á samráð við heimamenn. Þetta mál kom einnig
til umræðu á Alþingi sl. þriðjudag, í óundirbúnum fyr-
ispurnartíma. Þar spurði Einar K. Guðfinnsson, Sjálf-
stæðisflokki, Ögmund að því sem ráðherra sveitar-
stjórnarmála hvernig hann ætlaði að bregðast við
erindi og sjónarmiðum SSNV. Kvöldið áður hafði
Bjarni Jónsson, formaður SSNV, gefið í skyn í fréttum
RÚV að ráðuneyti væru að brjóta lög vegna skorts á
samráði við landshlutasamtökin.
Hef lagt upp úr samráði
„Ég tel mikilvægt að þetta samráð sé ekki aðeins í
samræmi við lög, heldur legg ég mikið upp úr samráði
við landshlutafélög og Samband íslenskra sveitarfé-
laga. Ég hef tekið upp mál við einstakar sveitarstjórnir
og á þingum sambandsins sem ég hef reynt að sækja,“
segir Ögmundur og nefnir sem dæmi samráð um sam-
göngumál á Norðurlandi vestra varðandi lagningu
vega og flugmál. Einnig hafi hann tekið tillit til sjón-
armiða um framtíðarskipulag í löggæslumálum á svæð-
inu. „Ég get eingöngu talað fyrir mitt ráðuneyti en
minni á að ríkisstjórnin hefur sett á laggirnar sókn-
aráætlun landshlutanna, þar sem haft er samráð við
sveitarfélögin um uppbyggingu í at-
vinnulífinu. Þar er vettvangur til að
rýna í þessa þætti. Við erum að end-
urskoða margt sem við teljum vera
til hagsbóta. Skipulagsbreytingar í
löggæslunni og fækkun sýslumanns-
embætta er hugsuð inn í framtíðina
til að efla þessi byggðarlög og
styrkja, ekki til að draga úr þjónust-
unni,“ segir Ögmundur og nefnir
stöðu sýslumanns í Skagafirði, sem
hann hefur verið gagnrýndur fyrir
að auglýsa ekki lausa þegar Ríkarður Másson hættir
vegna aldurs um næstu mánaðamót. Ögmundur segir
að um tímabundna ráðstöfun sé að ræða og snúist að-
eins um eina yfirmannsstöðu, áfram verði sýslu-
skrifstofur starfandi á bæði Blönduósi og Sauðárkróki
með sömu þjónustu og áður. Hann sér hins vegar fyrir
sér að í framtíðinni verði sýslumannsembætti stýrt frá
Blönduósi og lögreglustjóraembætti frá Sauðárkróki.
Það sé þó eingöngu sín skoðun.
Gríðarlegur niðurskurður í kjölfar tekjuhruns
„Ég hef eftir fremsta megni hlustað á öll sjónarmið
sem fram koma og stundum er ekki hægt að finna sam-
eiginlega niðurstöðu. Við höfum reynt að gæta hags-
muna Norðurlands vestra líkt og annarra landshluta.
Það er ekki verið að draga úr vægi eins svæðis á kostn-
að annars, aldeilis ekki. Við höfum verið að glíma við
gríðarlegan niðurskurð í kjölfar tekjuhruns hjá ríkinu
og okkar ákvarðanir hafa mótast af því,“ segir Ög-
mundur að endingu. bjb@mbl.is
Fullmeðvitaður um hve
fækkun starfa er slæm
Ögmundur
Jónasson
 Vísar því á bug að skort hafi á samráð við heimamenn