Morgunblaðið - 24.01.2013, Blaðsíða 43

MENNING 43
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. JANÚAR 2013
Eitt hugþekkasta kvæðið ádiskinum Stafnbúa,„Þegar vetrar þokangrá“ eftir Þorstein Erl-
ingsson, á einstaklega vel við stutta
og gráa dagana á þessum árstíma:
„Þegar vetrar þokan grá / þig vill
fjötra inni: / svífðu burt og sestu hjá
/ sumargleði þinni.“ Hrífandi flutn-
ingur Steindórs Andersen á stemm-
unni, við seiðmagnaða tónlist Hilm-
ars Arnar Hilmarssonar, fær
þokuna til að hörfa og flýgur áheyr-
andanum á fund sumargleðinnar,
eins og kveðið er um. Steindór og
Hilmar Örn hafa á undanförnum ár-
um tekið höndum saman við að
minna á rímnaarfinn og sýna fram á
að hann getur verið lifandi og hríf-
andi afl í samtímamenningunni.
Stafnbúi er sérlega eiguleg út-
gáfa, diskur með tólf stemmum og
texta á þremur tungumálum; ensku
og þýsku auk íslenskunnar. Auk
þess að birta kvæðin á íslensku og
upplýsingar um skáldin á öllum
málunum, má lesa fróðlega grein
Hilmars Arnar um rímnahefðina.
Diskurinn er gefinn út í minningu
Thors Vilhjálmssonar rithöfundar
en hann kallaði kvæðamanninn
„stafnbúa“.
Steindór flytur á diskinum kvæði
nokkurra miskunnra skálda sem
flest eru fædd á 19. öldinni; í sum-
um stemmunum eru kvæði tveggja
eða þriggja felld saman. Flutningur
Steindórs er skýr og kempulegur,
en tregafullur þegar það á við.
Fyrstu og síðustu stemmurnar flyt-
ur hann einn en hinar við tónlist
Hilmars Arnar. Einir fimmtán
hljóðfæraleikarar koma að verki,
tveir strengjakvartettar en einnig
er leikið á rafmagnshljóðfæri, Ham-
mond-orgel og langspil. Hljóð-
heimur Hilmars Arnar er yfirleitt
ómstríður og seiðandi, þungur
grunnur skreyttur með einföldum
stefjum og laglínum sem styðja við
rímnaflutninginn án þess að trana
sér fram. Sérlega
hrífandi er sam-
spil tóna og texta
í fyrrnefndri
„Þegar vetrar
þokan grá“ og
„Móðurjörð“ við
kvæði Sigurðar
Breiðfjörð, þar sem hás fiðla gefur
tóninn og Steindór flytur trega-
fullan minningabrag þar sem hugs-
að er aftur þangað sem „fögur æsk-
an bjó“. Þetta er íslenskur blús.
Tvö verkanna á diskinum skera
sig nokkuð úr, þótt áhugaverð séu. Í
„Lóa fiðurgisin“ með kvæðum Guð-
mundar Friðjónssonar og Ólínu
Jónasdóttur, er takturinn keyrður
upp með trommuslætti og þótt Guð-
mundur Pétursson fitli fagurlega
við gítarinn, þá er hamagangurinn
fullmikill fyrir stemmuna. Þá er lag-
heimur „Eiríks formanns“, kvæðis
Gríms Thomsen, kominn býsna
nærri þjóðlagatónlistinni og fjar-
lægist andann í hinum verkunum.
Annars er Stafnbúi hrífandi og
vandað verk og staðfestir að rímna-
hefðin getur lifað innan skapandi
samtímalistar, sem Íslendingar sem
erlendir tónlistarunnendur geta
notið.
Ljósmynd/Baldur Kristjáns
Stafnbúar Verk þeirra Hilmars Arnar og Steindórs Andersen „fær þokuna til að hörfa“ skrifar rýnir.
Hrífandi flug í tregafull-
um íslenskum rímnablús
Stafnbúi bbbbn
Steindór Andersen flytur tólf stemmur
við tónlist eftir Hilmar Örn Hilmarsson.
Fjöldi hljóðfæraleikara kemur að flutn-
ingnum. 12 tónar 2012. Geisladiskur og
textabók, 80 bls.
EINAR FALUR
INGÓLFSSON
TÓNLIST
Mývatn, til að vernda náttúruna.
Þeir höfðu fram að því mótmælt
kröftuglega virkjanaáformum á
svæðinu en þeim var samt sem áður
haldið til streitu. Þeir gripu til
sinna ráða og sprengdu stífluna.
„Með sprengingunni tókst bænd-
unum að koma í veg fyrir eyðilegg-
ingu Laxár og Mývatns. 113 lýstu
verkinu á hendur sér, 65 voru
ákærðir. Samstaðan brást aldrei og
aldrei kom fram hver sprengdi.
Þessi uppreisn markaði upphaf
náttúruverndarbaráttu á Íslandi,“
segir um myndina á vef kvikmynda-
hússins.
Í myndinni kemur fram að þrír
menn hafi sprengt stífluna og er
einn þeirra lifandi, Arngrímur
Geirsson. Í myndinni er upplýst í
fyrsta sinn hverjir stóðu að spreng-
ingunni, eins og kom fram í ít-
arlegri umfjöllun Morgunblaðsins í
fyrradag, en fjöldi fólks vissi hverj-
ir það voru en þögðu yfir því í yf-
irheyrslum lögreglu. Arngrímur
var viðstaddur forsýningu á heim-
ildarmyndinni í Skjólbrekku í Mý-
vatnssveit 20. janúar sl.
Um kvikmyndatöku sá Bergsteinn
Björgúlfsson og um klippingu
Steinþór Birgisson og Eva Lind
Höskuldsdóttir. Hljóðhönnun var í
höndum Björns Viktorssonar og
framleiðendur myndarinnar eru
Sigurður Gísli Pálmason og Hanna
Björk Valsdóttir. Framleiðslufyr-
irtæki er Ground Control Produc-
tions.
Bíófrumsýning
Heimild Grímur Hákonarson gerir merkisatburði skil í Hvelli.
Einstakur
atburður
Hverfisgötu 19 551 1200 leikhusid.is midasala@leikhusid.is
Dýrin í Hálsaskógi (Stóra sviðið)
Lau 26/1 kl. 13:00 Aukas. Sun 3/2 kl. 13:00 41.sýn Sun 17/2 kl. 13:00 45.sýn
Lau 26/1 kl. 16:00 Aukas. Sun 3/2 kl. 16:00 42.sýn Sun 17/2 kl. 16:00 46.sýn
Sun 27/1 kl. 13:00 39.sýn Sun 10/2 kl. 13:00 43.sýn Sun 24/2 kl. 13:00 47.sýn
Sun 27/1 kl. 16:00 40.sýn Sun 10/2 kl. 16:00 44.sýn Sun 24/2 kl. 16:00 48.sýn
25.000 hafa komið á Dýrin í Hálsaskógi! Febrúarsýningar komnar í sölu!
Macbeth (Stóra sviðið)
Fim 24/1 kl. 19:30 10.sýn Fös 1/2 kl. 19:30 12.sýn
Fös 25/1 kl. 19:30 11.sýn Lau 2/2 kl. 19:30 Síð.s.
Aðeins sýnt út janúar! Athugið - strobe lýsing notuð. Ekki við hæfi barna.
Jónsmessunótt (Kassinn)
Lau 26/1 kl. 19:30 29.sýn Fim 31/1 kl. 19:30 31.sýn
Sun 27/1 kl. 19:30 30.sýn Sun 3/2 kl. 19:30 Lokasýn.
Meinfyndið nýtt íslenskt verk! Síðustu sýningar!
Karíus og Baktus (Kúlan)
Lau 26/1 kl. 13:30 17.sýn Sun 3/2 kl. 13:30 23.sýn Sun 10/2 kl. 15:00 28.sýn
Lau 26/1 kl. 15:00 18.sýn Sun 3/2 kl. 15:00 24.sýn Sun 10/2 kl. 16:30 Aukas.
Lau 26/1 kl. 16:30 Aukas. Sun 3/2 kl. 16:30 Aukas. Lau 16/2 kl. 13:30 29.sýn
Sun 27/1 kl. 13:30 19.sýn Lau 9/2 kl. 13:30 25.sýn Lau 16/2 kl. 15:00 30.sýn
Sun 27/1 kl. 15:00 20.sýn Lau 9/2 kl. 15:00 26.sýn Lau 16/2 kl. 16:30 31.sýn
Lau 2/2 kl. 13:30 21.sýn Lau 9/2 kl. 16:30 Aukas. Sun 17/2 kl. 13:30 32.sýn
Lau 2/2 kl. 15:00 22.sýn Sun 10/2 kl. 13:30 27.sýn
Frábært leikrit sem á erindi við alla krakka!
Með fulla vasa af grjóti (Stóra sviðið )
Fim 31/1 kl. 20:30 19.sýn Fös 8/2 kl. 20:30 21.sýn Fös 15/2 kl. 20:30 24.sýn
Sun 3/2 kl. 20:30 20.sýn Lau 9/2 kl. 20:30 23.sýn Lau 16/2 kl. 20:30 25.sýn
Nýtt sýningatímabil! Miðasala í fullum gangi!
Uppistand - Mið-Ísland (Þjóðleikhúskjallarinn)
Lau 26/1 kl. 20:00 Fös 1/2 kl. 23:00 Lau 9/2 kl. 20:00
Lau 26/1 kl. 23:00 Lau 2/2 kl. 20:00 Lau 9/2 kl. 23:00
Fim 31/1 kl. 20:00 Lau 2/2 kl. 23:00
Fös 1/2 kl. 20:00 Fös 8/2 kl. 23:00
Ef hláturinn lengir lífið stefnir Mið-Ísland á ódauðleika!
Með fulla vasa af grjóti (Samkomuhúsið Akureyri)
Lau 26/1 kl. 20:00 Sun 27/1 kl. 16:00
Sýningar á Akureyri
Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is
Mary Poppins (Stóra sviðið)
Fös 22/2 kl. 19:00 frums Fim 14/3 kl. 19:00 aukas Sun 21/4 kl. 19:00 12.k
Lau 23/2 kl. 19:00 2.k Lau 16/3 kl. 19:00 8.k Mið 24/4 kl. 19:00
Lau 2/3 kl. 19:00 aukas Sun 17/3 kl. 13:00 aukas Lau 27/4 kl. 19:00
Sun 3/3 kl. 19:00 3.k Fös 22/3 kl. 19:00 9.k Sun 28/4 kl. 13:00
Þri 5/3 kl. 19:00 4.k Lau 23/3 kl. 19:00 aukas Fös 3/5 kl. 19:00
Mið 6/3 kl. 19:00 5.k Sun 24/3 kl. 19:00 aukas Lau 4/5 kl. 19:00
Fim 7/3 kl. 19:00 aukas Fim 11/4 kl. 19:00 10.k Sun 5/5 kl. 13:00
Lau 9/3 kl. 19:00 6.k Lau 13/4 kl. 19:00 aukas Fös 10/5 kl. 19:00
Sun 10/3 kl. 13:00 aukas Sun 14/4 kl. 19:00 11.k Lau 11/5 kl. 18:00
Mið 13/3 kl. 19:00 7.k Lau 20/4 kl. 19:00 aukas
Einn vinsælasti söngleikur heims, nú loks á Íslandi. Forsala hefst á miðvikudag.
Mýs og menn (Stóra svið)
Fim 24/1 kl. 20:00 11.k Lau 9/2 kl. 20:00 Fim 28/2 kl. 20:00
Fös 25/1 kl. 20:00 aukas Fös 15/2 kl. 20:00 aukas Fös 1/3 kl. 20:00
Lau 26/1 kl. 20:00 aukas Lau 16/2 kl. 20:00 Fös 26/4 kl. 20:00
Sun 27/1 kl. 20:00 12.k Sun 17/2 kl. 20:00 Þri 30/4 kl. 20:00
Fim 31/1 kl. 20:00 13.k. Sun 24/2 kl. 20:00 aukas Fim 2/5 kl. 20:00
Fös 1/2 kl. 20:00 14.k Þri 26/2 kl. 20:00 aukas Mið 8/5 kl. 20:00
Fös 8/2 kl. 20:00 Mið 27/2 kl. 20:00
Meistaraverkið eftir John Steinbeck. Nýjar aukasýningar komnar í sölu.
Gulleyjan (Stóra sviðið)
Sun 3/2 kl. 14:00 Lau 9/2 kl. 14:00 Lokas
Ævintýralegasta fjársjóðsleit allra tíma. Síðustu sýningar
Gullregn (Nýja sviðið í janúar. Stóra sviðið í febrúar)
Fim 24/1 kl. 20:00 Lau 2/2 kl. 20:00 Sun 10/3 kl. 20:00
Fös 25/1 kl. 20:00 Sun 3/2 kl. 20:00 Fös 15/3 kl. 20:00
Lau 26/1 kl. 20:00 Sun 10/2 kl. 20:00 Sun 17/3 kl. 20:00
Sun 27/1 kl. 20:00 aukas Fös 8/3 kl. 20:00
Mannlegt verk um íslenskt fólk og útlenskt tré. Flyst a Stóra sviðið í febrúar
Tengdó (Litla sviðið og Hof, Akureyri)
Fim 7/2 kl. 20:00 1.k Mið 6/3 kl. 20:00 8.k Fös 5/4 kl. 20:00 16.k
Sun 10/2 kl. 20:00 2.k Lau 9/3 kl. 20:00 9.k Lau 6/4 kl. 20:00 17.k
Mið 13/2 kl. 20:00 * Fim 14/3 kl. 20:00 10.k Sun 7/4 kl. 20:00 aukas
Fim 14/2 kl. 20:00 * Fös 15/3 kl. 20:00 aukas Lau 13/4 kl. 20:00 18.k
Þri 19/2 kl. 20:00 3.k Lau 16/3 kl. 20:00 11.k Sun 14/4 kl. 20:00 19.k
Mið 20/2 kl. 20:00 4.k Sun 17/3 kl. 20:00 12.k Fim 18/4 kl. 20:00 aukas
Fim 21/2 kl. 20:00 5.k Fim 21/3 kl. 20:00 13.k Lau 20/4 kl. 20:00 20.k
Mið 27/2 kl. 20:00 6.k Fös 22/3 kl. 20:00 14.k Sun 21/4 kl. 20:00 21.k
Fim 28/2 kl. 20:00 aukas Lau 23/3 kl. 20:00 aukas Mið 24/4 kl. 20:00 22.k
Fös 1/3 kl. 20:00 7.k Sun 24/3 kl. 20:00 15.k Fim 25/4 kl. 20:00 aukas
Grímusýning síðasta leikárs. *Sýningar í Hofi, Akureyri, 13/2 og 14/2.
Saga þjóðar (Litla sviðið)
Lau 26/1 kl. 20:00 Sun 27/1 kl. 20:00 Fim 14/2 kl. 20:00
Íslandssagan á hundavaði í tónsjónleik með Hundi í óskilum. Aukasýningar.
Ormstunga (Nýja sviðið)
Fös 8/2 kl. 20:00 1.k Lau 16/2 kl. 20:00 5.k Fös 22/2 kl. 20:00 9.k
Lau 9/2 kl. 20:00 2.k Sun 17/2 kl. 20:00 6.k Lau 23/2 kl. 20:00 10.k
Fim 14/2 kl. 20:00 3.k Mið 20/2 kl. 20:00 7.k Sun 24/2 kl. 20:00 11.k
Fös 15/2 kl. 20:00 4.k Fim 21/2 kl. 20:00 8.k
Tungan rekin framan í þjóðararfinn á ný
Nóttin nærist á deginum (Litla sviðið)
Fös 1/2 kl. 20:00 Frums Lau 9/2 kl. 20:00 4.k Sun 17/2 kl. 20:00
Lau 2/2 kl. 20:00 2.k Fös 15/2 kl. 20:00 5.k Fös 22/2 kl. 20:00
Fös 8/2 kl. 20:00 3.k Lau 16/2 kl. 20:00 6.k Lau 2/3 kl. 20:00
Skoppa og Skrítla í leikhúsinu (Litla sviðið)
Gullregn – allt að seljast upp!
rítl í l i i (Litla sviðið)
Lau 26/1 kl. 11:00 Sun 27/1 kl. 11:00 Sun 3/2 kl. 11:00
Lau 26/1 kl. 13:00 Sun 27/1 kl. 13:00 Sun 3/2 kl. 13:00
Leikhús með söng og dansi fyrir börn frá níu mánaða aldri