Morgunblaðið - 28.03.2013, Blaðsíða 27

UMRÆÐAN 27
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. MARS 2013
Þessari spurningu,
sem er yfirskrift þess-
arar greinar, svaraði
ég á kynningarfundi
Flokks heimilanna í
Háskólabíói 20. mars.
Heimili unga fólks-
ins eru eignalaus. Þeir
eldri, sem ekki lentu í
hruninu, eru skattp-
índir og í fram-
færsluvanda. Aldraðir
og öryrkjar hafa kynnst tekjuteng-
ingum stjórnarinnar og að aldrei er
staðið við loforð þeim til handa. Þeir
eru í enn meiri vanda. Þriðjungur
þjóðarinnar á ekkert, þriðjungur er
í miklum vanda að sjá fyrir sér og
sínum og þriðjungur hefur nóg. Ég
svaraði spurningum fundarins með
því að segja að von heimilanna væri
fólkið sjálft, sem yrði að rísa upp.
Breyta yrði störfum Alþingis og
reisa Ísland við.
Heiðarlegt uppgjör
Flokkur heimilanna vill heið-
arlegt uppgjör. Samhygð, réttlæti,
jafnræði og frelsi. Hann vill standa
vörð um hag allra heimila og
tryggja flýtimeðferð dómsmála um
lánin. Vegna forsendubrests hruns-
ins verði höfuðstóll verðtryggðra
lána færður niður. Annars vegar
m.v. verðmæti þeirra eigna sem þau
hvíla á og hins vegar verði litið til
þess hvenær lán voru tekin. Þessar
aðgerðir skulu vera almennar, ekki
sértækar.
Uppboð: Stöðva ber uppboð
heimila, bújarða og fyrirtækja, uns
dómar liggja fyrir. Ólögmæt eigna-
upptaka skal bætt..
Verðtryggð lán: Taka ber strax
upp fast gengi og frysta vísitölu
lána, svo þau beri aðeins samnings-
vexti uns dómar liggja fyrir. Bjóða
skal upp á ný óverðtryggð íbúðalán
til greiðslu eldri lána. Íbúðalánasjóð
á að gera upp svo vandi hans lendi
ekki á lánþegum. Hliðstæð lán til
bænda og minni fyrirtækja skulu
veitt. Í stað vaxtabóta á að nýta það
fé til tryggingabóta handa þeim sem
verst standa. Bæta ber hag aldr-
aðra og öryrkja með óskertum elli-
lífeyri, auk eftirlauna.
Stöðugt efnahagslíf: Taka ber
fast á þrotabúum banka, vogunar-
sjóðum og krónueignum erlendra
aðila. Beita á útgönguskatti (wit-
hholding tax) á greiðslur þrotabúa,
og fella niður heimild til greiðslu
vaxta, arðs og hagnaðar, í gjaldeyri.
Breyta skal vísitölu verðtryggingar
þannig að hún rýri krónuna ekki.
Hún verði samsett og taki að hluta
til verðbólgu og gengi gjaldmiðla
viðskiptalanda. Um leið þarf að
ákveða að gengi krónunnar myndist
eingöngu í viðskiptum með inn- og
útflutning, án fjármagnsliða, ann-
arra en afborgana og vaxta af er-
lendum lánum. Gjaldeyrishöft á að
vera hægt að afnema innan árs,
verði þessu fylgt.
Starfsemi lánastofna: Hindra skal
óhóflega lánaþenslu og festa for-
gang innistæðutrygginga í sessi.
Greina ber fjárfestingabanka frá
annarri bankastarfsemi og útiloka
að bankar stundi óskyldan rekstur.
Þrengja á heimildir Seðlabanka sem
lánveitanda til þrautavara. Auka
ber ábyrgð og valdheimildir bank-
ans til að tryggja efnahagslegan
stöðugleika.
Gjaldmiðillinn: Halda skal þannig
á hagstjórn að Ísland geti fest gengi
gjaldmiðils síns varanlega við al-
þjóðlega mynt eða tekið upp mynt
annars lands. Á meðan traust skap-
ast á stöðugleika skal kanna ít-
arlega kosti og galla þess að við-
halda svo litlum gjaldmiðli sem
krónan er.
Skattar lækkaðir: Skattkerfið
skal einfaldað og skattar lækkaðir
næstu ár, í takt við aukna veltu.
Óbeina skatta sem gengið hafa inn í
verðlagið og vísitöluna skal lækka
og afnema suma. Stuðla skal að
lækkun tolla með fríverslun. Inn-
leiða ber nýtt hagstjórnartæki til að
stýra útgjöldum hins opinbera.
Lífeyrismál:
Greiðslur í lífeyrissjóð
eru ígildi skatts og
mega ekki hækka.
Endurskoða þarf
lífeyriskerfið og af-
marka skuldbindingar
ríkissjóðs vegna þess.
Arðsemiskröfu sjóða á
að endurmeta. Fjár-
festingu lífeyrissjóða
ætti aðeins að beina í
örugg markaðsbréf, s.s.
ríkisbréf og skráð er-
lend verðbréf. Endurskoða ber
bótakerfið sem samfélagshjálp, en
ekki dulbúa í því mismunun.
Orkubúskapur: Nýta á orku fall-
vatna af varfærni og ábyrgð. Lands-
virkjun má ekki selja. Virkja ber
jökulvötn fremur en bergvatnsár og
forðast ofþenslu. Selja ber orku á
stóriðjukjörum til ylræktarklasa.
Önnur stóriðja en álbræðsla gangi
fyrir. Korn-, repju- og nepjurækt
opnar nýjar leiðir, þ.m.t. framleiðslu
eldsneytis. Byggja verður birgða-
og vinnslustöðvar í þessu skyni.
Neytendur njóti samkeppni: Ís-
lendingar búa við samkeppni er-
lendis en fákeppni heima.
Samkeppniseftirlitið ber sök á
þessu með samþykkt samruna í of
miklum mæli. Skoða ber sérstök
gjöld á fákeppni eða að skipta í
smærri einingar, sem verði seldar
ótengdum aðilum.
Eru peningar til? Já, það eru
nógir peningar til. Erlendir eig-
endur „jöklabréfa“ greiða nú 35-
40% álag á gengi krónu í uppboðum
Seðlabankans. Verði t.d. aðeins
lagður slíkur skattur á erlenda eign
þrotabúa og erlendar krónueignir,
gæti það fært ríkissjóði yfir 1.000
milljarða króna, þar af 650 í gjald-
eyri. Hagnaður banka um 60 millj-
arða á ári gerir þeim kleift að af-
skrifa meira skuldir heimila, sem
þegar er töpuð til innheimtu. Flokk-
ur heimilanna mun krefja fjár-
málastofnanir uppgjörs í framhaldi
af niðurstöðu dóma, ekki aðeins
peningalega heldur einnig vegna af-
leiðinga. Opinberar reglur verði
settar um bætur til þeirra, sem
misst hafa eignir sínar ólöglega,
gefi niðurstaða dómsmála tilefni til
þess.
Eiga heimilin von?
Eftir Halldór
Gunnarsson
Halldór Gunnarsson
» Það eru nógir pen-
ingar til. Verði t.d.
lagður skattur á erlenda
eign þrotabúa og krónu-
eignir, gæti það fært
ríkissjóði yfir 1.000
milljarða króna.
Höfundur er bóndi í Holti og
talsmaður Flokks heimilanna.
TWIN LIGHT
GARDÍNUR
Betri birtustjórnun
MEIRA ÚRVAL
MEIRI GÆÐI
ÍSLENSK
FRAMLEIÐSLA
EFTIR MÁLI
Álnabær
Allt fyrir gluggann… úrval, gæði og þjónusta.
Síðumúla 32, Reykjavík ▪ Tjarnargötu 17, Keflavík ▪ Glerárgötu 32, Akureyri
alnabaer.is ▪ Opnunartími: mán -fös 11-18
Sendum frítt hvert á land sem er gegn staðgreiðslu
Hringdu og bókaðu tíma í máltöku
Bréf til blaðsins
Nú fyrir nokkrum dögum var bent á
það hér í blaðinu að til væri orðin
stétt atvinnustjórnmálamanna, sem
væru aðallega í því að tryggja eigin
afkomu. Bent var
á að beinn karl-
leggur sömu fjöl-
skyldu væri búinn
að sitja á Alþingi í
tæp áttatíu ár.
Fyrir mörgum
árum fundu
Frakkar upp sk.
lýðræði. Ungum
er okkur innrætt
að lýðræði sé eitt-
hvað gott, en
minna var fjallað um hvernig lýð-
ræðið virkar. Franskir hugsuðir
sömdu stjórnarskrá, með þrískiptu
ríkisvaldi, þ.e. löggjafarvaldi, fram-
kvæmdavaldi, og dómsvaldi. Valda-
pólar þessir skyldu vera í jafnvægi,
sjálfstæðir og hafa eftirlit hver með
öðrum. Núgildandi stjórnarskrá
(1944) virðist hafa verið smíðuð með
þá frönsku að leiðarljósi. Formaður
framkvæmdavaldsins er forsetinn í
þeirri frönsku, og í þeirri íslensku
snýst tæplega helmingur textans um
völd forsetans og skyldur. Nú hafa
einhverjir haldið því fram, að efna-
hagslegar ófarir okkar stafi af lélegri
stjórnarskrá og vilja nýja, lengri og
flóknari. Sú gamla er bara prýðileg,
ef það væri farið eftir henni. Hugsun
frönsku meistaranna virðist eitthvað
hafa skolast til hér hjá okkur, því
löggjafarvaldið skipar fram-
kvæmdavaldið og dómsmálaráðherr-
ann skipar dómarana. Þetta er kall-
að þingræði og er ekki lýðræði.
Ef forsetinn okkar hefur vogað
sér að fara eftir stjórnarskránni er
sagt: „Þessi grein er úrelt því hún
hefur aldrei verið notuð.“ Af-
skiptasemi forsetans sparaði Íslend-
ingum nokkur hundruð milljarða.
Búið var til stjórnlagaráð, full-
trúarnir virtust flestir fólk sem hefir
verið duglegt að koma sér áfram
gegnum ljósvakamiðla. Dr. John K.
Galbraith kallaði svona fólk ista, en
istar eru fólk sem vill búa til allsherj-
arkerfi sem leysa öll mál og enginn
þurfi að hugsa neitt. Að semja
stjórnarskrá er sérstök fræðigrein
sem tekur ca. tíu ár að nema í há-
skóla. Ef klósettið bilar er hringt í
pípara, hann lagar klósettið. Hvern-
ig væri að hringja í dr. juris Gunnar
Jónsson og fá tilboð í eitt stykki
stjórnarskrá?
GESTUR GUNNARSSON,
tæknifræðingur.
Lýðræði
Frá Gesti Gunnarssyni
Gestur
Gunnarsson
mbl.is
alltaf - allstaðar