Læknablaðið - 15.07.2001, Page 10

FRÆÐIGREINAR / RITSTJÓRNARGREIN
töku, sérstaklega hvað snerlir verki og færni
sjúklinga eftir aðgerðina. A hinn bóginn er kvið-
sjáraðgerð tímafrekari og dýrari en opin aðgerð.
Hvort tveggja væri auðveldara að réttlæta ef sjúk-
lingar væru komnir fyrr til vinnu eða útskrifuðust fyrr
af sjúkrahúsi eftir kviðsjáraðgerð. Hins vegar hefur
ekki tekist að sýna fram á þetta með sannfærandi
hætti, og ef munur er fyrir hendi, er allt sem bendir til
þess að hann sé lítill.
Hægt er að spyrja sig hvort samanburður á
þessum tveimur aðgerðum hafi hingað til verið
ófullkominn. Til dæmis er ekki lilið á nákvæmni
greiningar í rannsóknunum að ofan, sem margir
skurðlæknar telja mjög mikilvægan þátt, ekki síst
þegar um er að ræða konur á frjósemiskeiði þar sem
rétt greining getur verið snúin. Hjá þessum hópi
sjúklinga er greining mun nákvæmari með kviðsjá en
við opna aðgerð, til dæmis er auðveldara að skilja
eftir óbólginn botnlanga og koma þannig í veg fyrir
fylgikvilla sem fylgja botnlangatöku (15,16). Á hinn
bóginn hefur reynst erfitt að sýna fram á með
sannfærandi hætti að bætt greining hafi marktæk
áhrif á afdrif sjúklinganna eftir aðgerð. Þó er ljóst að
hjá ákveðnum hópum sjúklinga, eins og til dæmis
offitusjúklingum, er margt sem bendir til þess að
kviðsjáraðgerð hafi aukið vægi í samanburði við
opna aðgerð (17). Rannsóknir á dýrum hafa
ennfremur bent til minni samvaxtamyndunar eftir
kviðsjáraðgerð (18). Síðasta orðið hefur því ekki
verið sagt í þessari umræðu, en eins og staðan er í dag
virðist hin aldargamla, opna botnlangataka standa
vel fyrir sínu.
Heimildir
1. McBurney C. The incision made in the abdominal wall in cases
of appendicitis with a description of a new method of
operating. Ann Surg 1984; 20: 38.
2. Pieper R, Kager L, Nasman P. Acute appendictis: a clinical
study of 1018 cases of emergency appendectomy. Acta Chir
Scand 1982; 148; 51-62.
3. Blind PJ, Dahlgren ST. The continuing challenge of the
negative appendix. Acta Chir Scand 1986; 152; 623-7.
4. Mueller BA, Daling JR, Moore DE. Appendectomy and the
risk of tubal infertility. NEJM 1986; 315:1506-9.
5. Andersson RE, Hugander A, Thulin AJG. Diagnostic
accuracy and perforation rate in appendicitis: association with
age and sex of the patient and with appendectomy rate. Eur J
Surg 1992; 158: 37-41.
6. Chang FC, Hogle HH, Welling DR. The fate of the negative
appendix. Am J Surg 1973; 126; 752-4.
7. Semm K. Endoscopic appendectomy. Endoscopy 1983; 15: 59-
64.
8. Apelgren KN, Molnar RG, Kisala JM. Laparoscopic is not
better than open appendectomy. Am Surg 1995; 61: 240-3.
9. Martin LC, Puente I, Sosa JL, Bassin A, Breslaw R,
McKenney MG. Open versus laparoscopic appendectomy. A
prospective randomized comparison. Ann Surg 1995; 222:256-
62.
10. Slim K, Pezet D, Chipponi J. Laparoscopic or open
appendectomy? Critical review of randomized, controlled
triais. Dis Colon Rectum 1998; 41: 398-403.
11. McCall JL, Sharples K, Jadallah F. Systematic review of
randomized controlled trials comparing laparoscopic with
open appendectomy. Br J Surg 1997; 84:1045-50.
12. Temple LKF, Litwin DE, McLeod RS. A meta-analysis of
laparoscopic versus open appendectomy in patients suspected
of having acute appendicitis. Can J Surg 1999; 42; 377-83.
13. Hellberg A, Rudberg C, Kullman E, Enochsson L, Fenyö G,
Graffner H, et al. Prospective randomized multicentre study of
laparoscopic versus open appendectomy. Br J Surg 1999; 86;
48-53.
14. Pedersen AG, Petersen OB, Wara P, Ronning H, Qvist N,
Laurberg S. Randomized clinical trial of laparoscopic versus
open appendectomy. Br J Surg 2001; 88: 200-5.
15. Moberg AC, Montgomery A. Appendicitis: laparoscopic
versus conventional operation: a study and review of the
literature. Surg Laparosc Endosc 1997; 7: 459-63.
16. Moberg AC, Ahlberg G, Leijonmarck CE, Montgomery A,
Reiertsen O, Rosseland AR, et al. Diagnostic laparoscopy in
1043 patients with suspected acute appendicitis. Eur J Surg
1998; 164: 833-40; discussion 841.
17. Enochsson L, Hellberg A, Rudberg C, Fenyö G, Gudbjartsson
T, Kullman E, et al. Laparoscopic vs open appendectomy in
overweight patients. Surg Endosc 2001; 15: 387-92.
18. Tittel A, Treutner KH, Titkova S, Öttinger A Schumpelick V.
New adhesion formation after laparoscopic and conventional
adhesiolysis: a comparative study in the rabbit. Surg Endosc
2001; 15: 44-6.
606
Læknablaðið 2001/87