Læknablaðið - 15.07.2001, Blaðsíða 77

UMRÆÐA & FRÉTTIR / ÚRSKURÐUR SIÐANEFNDAR
annars vegar tilgáta um staðreynd, það er að segja að
reynsla af aðgerðunum sé ekki til staðar á bæklunar-
deild Landspítala, og hins vegar ábending til
sjúklinga um að kanna réttmæti tilgátunnar. Þessum
orðum hafi verið beint til sjúklinga sem þegar hefðu
leitað til læknanna. Ekki sé vafi á að reynsla læknis af
tiltekinni tegund læknisaðgerðar skipti sjúkling máli,
þegar hann ákveður, hvort hann vilji gangast undir
hana. Fyrir liggi, að tilgáta læknanna hafi verið rétt;
umrædd reynsla hafi ekki verið til staðar. Fráleitt sé
að halda því fram að læknarnir hafi brotið gegn 29.
gr. siðareglna lækna um að lækni sé „skylt að sýna
öðrum læknum drengskap og háttvísi jafnt í viðtali
sem umtali, ráðum sem gerðum og hann skal forðast
að kasta rýrð á þekkingu eða störf annarra lækna.“.
Þeir hafi ekki gert annað en að benda sínum eigin
sjúklingum á staðreynd um hagi á bæklunardeild
Landspítala, sem reynist vera sönn og sannarlega
skipti máli fyrir sjúklingana. Það sé eins og telja megi
siðaregluna geta bannað læknum að segja satt. Það sé
eins og telja megi siðaregluna vernda lækna, sem
bjóðast til að taka að sér tilteknar læknisaðgerðir,
fyrir því að sjúklingarnir fái fyrirfram vitneskju um
reynslu þeirra af slíkum aðgerðum. Að minnsta kosti
megi aðrir læknar ekki láta þeim slíka vitneskju í té. I
henni felist einhvers konar „stéttvísi" læknis gagn-
vart öðrum læknum, sem sé brýnni skyldum hans við
sjúklingana, og geti meðal annars bannað honum að
upplýsa þá um staðreyndir varðandi sjúkdóma þeirra
og heppilegustu læknisaðgerðir við þeim. Læknir
virðist samkvæmt þessu alls ekki mega skýra
sjúklingi sínum frá því, að óheppilegt kunni að vera
fyrir hann að leita með sjúkdóm sinn til læknis sem
ekki hafi sérþekkingu eða reynslu af því að fást við
hann. Við slíka túlkun á siðareglunum virðist litið
framhjá þeim meginviðhorfum sem reglurnar hvíli á
og varði skyldu lækna við sjúklinga þeirra. Um það
efni megi til dæmis vísa til 1. gr. siðareglnanna, 22. gr.
og upphafsákvæðis 23. gr. Raunar komi megin-
skyldur læknis við sjúklinga sína fram í heitorðum
þeim sem hann undirriti við útskrift úr læknadeild
Háskóla íslands. Verði ekki betur séð en fullyrðing
um brot gegn 29. gr. siðareglnanna feli hreinlega í sér
túlkun á siðareglunum yfir í andhverfu sína. Framar
meginskyldum lækna við sjúklinga sína virðast
standa skyldur við stéttarbræðurna, sem meðal
annars feli þá í sér skyldu til að skýra sjúklingum
sínum ekki frá atriðum sem máli skipta við meðferð á
sjúkdómi þeirra þó að sönn séu, ef þau atriði snerti
þekkingu annarra lækna og reynslu.
NIÐURSTAÐA
Bréf læknanna þriggja verður ekki skilið öðruvísi en
svo að ástæða sé til þess að efast um hæfni og reynslu
þeirra lækna sem fyrirhugað er að framkvæmi
umræddar aðgerðir. Slík ummæli um starfsbræður
geta verið brot á 29. gr. siðareglna lækna. Til þess ber
þó að líta að því eru takmörk sett hverjar skorður
læknum eru settar í þessu efni. Of þröng túlkun gæti
leitt til þess að menn teldu sér ekki fært að veita
„second opinion" svo alþekkt dæmi sé tekið. Verður
því að líta til þess í hvaða samhengi ummæli eru sett
fram og af hvaða ástæðum.
Læknarnir þrír segjast í bréfi sínu hafa frétt að
taka ætti upp krossbandaaðgerðir á bæklunardeild
Landspítala Hringbraut en í gögnum þeim sem
Siðanefnd hefur borist kemur fram að deila var á
milli þeirra og heilbrigðisyfirvalda um hver þátttaka
ríkisins skyldi vera í kostnaði vegna aðgerða sem þeir
framkvæmdu. Ekki kemur fram að haft hafi verið
samband við sjúklinga þeirra og þeim boðnir aðrir
valkostir, einungis að það hafi verið í bígerð.
Af síðustu málsgrein bréfsins má ráða að bréf-
ritarar vilji upplýsa sjúklinga sína um að aðrir kostir
séu í boði, vilji menn fá gert að krossböndum með
liðspeglunartækni, væntanlega þeir kostir að leita til
lækna á Landspítala háskólasjúkrahúsi. Hins vegar
tekst ekki betur til en svo að fyrr í bréfinu láta þeir að
því liggja að reynsla sé ekki til staðar þar og benda á
það í lokin að þeir sjálfir hafi framkvæmt um 300
krossbandaaðgerðir á síðastliðnum fimm árum. Á
Landspítala háskólajúkrahúsi eru starfandi sérfræð-
ingar í bæklunarskurðlækningum sem eru fullfærir
um að framkvæma krossbandaaðgerðir þar á meðal
Brynjólfur Jónsson og er því reynsla til staðar þar.
Telur siðanefnd að með bréfi sínu brjóti læknarnir
Ásgeir Kárason, Brynjólfur Jónsson og Stefán
Carlsson gegn 29. gr. siðareglna lækna.
ÚRSKURÐARORÐ
Læknarnir Ásgeir Kárason, Brynjólfur Jónsson og
Stefán Carlsson brutu gegn siðareglum lækna með
bréfi sínu frá 23. ágúst síðastliðnum.
Allan V. Magnússon
ÁsGEIR B. ELLERTSSON
Haukur Magnússon
(Rétt er að taka fram að beinar tilvitnanir í úrskurði
Siðanefndar eru birtar óbreyttar.)
Læknablaðið 2001/87 673