Læknablaðið - 15.12.2001, Blaðsíða 47
UMRÆÐA & FRÉTTIR / FRAMTÍÐ LANDSPÍTALA / KLÍNÍSKAR LEIÐBEININGAR
hægt að ljúka bráðabirgðaástandinu mun fyrr en
dönsku ráðgjafarnir áætluðu. Pað fer þó allt eftir því
hvernig fjármögnun verður háttað.
Fjármögnun þessara bygginga er vonlaus eftir
hefðbundnum leiðum, það er árlegum framlögum á
fjárlögum. Það verður bæði að fá fjárfesta til að
byggja og eiga húsnæðið með langtímaleigu til spít-
alans og fá til dæmis lífeyrissjóði landsins til að lána
spítalanum það fjármagn sem þarf til framkvæmd-
anna. Til þess að dæmið gangi upp rekstrarlega þarf
nauðsynlega að breyta fjármögnun rekstrarins og
taka upp afkastatengt fjármögnunarkerfi.
Núverandi álmur eru A,B,E
og G. Mögulegar viðbœtur
eru H, K og J. Milli E og H
bygginga kœmi glergangur
til að auðvelda tengsl innan
spítalans.
Greining og meðferð háþrýstings hjá öldruðum
í ÁRSBYRJUN 2001 GAF SCOTTISH INTERCOLLEGIATE
Guideline Network (SIGN) út klínískar leiðbeiningar
um greiningu og meðferð háþrýstings hjá öldruðum.
Hér er um að ræða landsleiðbeiningar sem unnar
voru á mjög vandaðan hátt og grundvallast á gagn-
reyndri (evidence based) læknisfræði. Eftir ítarlegan
undirbúning, þar sem margir hafa komið að yfirlestri
og faglegri rýni, hefur stýrihópur um klínískar leið-
beiningar ákveðið í samráði við formenn félaga
hjarta-, heimilis- og öldrunarlækna að mæla með
þeim leiðbeiningum sem fylgja á næstu síðum. Lítils-
háttar breytingar hafa verið gerðar í samantekt á ís-
lensku, auk þess sem gefnir eru upp fleiri kostir við
val á aðferð þegar vísað er í áhættumat.
Markmið þessara leiðbeininga er að stuðla að
bættri greiningu og meðferð háþrýstings hjá öldruð-
um og draga þannig úr óæskilegum áhrifum háþrýst-
ings á heilsufar og færni einstaklingsins. Það er vel
sannað að meðferð háþrýstings minnkar umtalsvert
líkur á fylgikvillum hjarta- og æðasjúkdóma (til
dæmis heilablóðföllum, hjarta- og nýrnabilun) og
lækkar dánartíðni. Á hinn bóginn hefur einnig verið
sýnt fram á að bæði greiningu og meðferð háþrýstings
er ábótavant hjá eldra fólki.
Það er erfitt að alhæfa um árangur meðferðar
háþrýstings hjá háöldruðum einstaklingum (eldri en
80 ára). Þó rannsóknir sýni að eldri einstaklingar (65-
80 ára) hafa meira gagn af lyfjameðferð háþrýstings
en þeir sem yngri eru, þá er ljóst að árangur með-
ferðar hjá háöldruðum er umdeildari enda studdur
færri og smærri rannsóknum auk þess sem ákveðið
forval á heilbrigðari einstaklingum hefur oft átt sér
stað. Því er mikilvægt að taka tillit til sérstöðu þeirra
sem eru háaldraðir, með fjölsjúkdóma og færniskerð-
ingu og gæta sérstakrar varúðar bæði við val og
endurskoðun á lyfjameðferð háþrýstings.
Aðalsteinn Guðmundsson
Læknablaðið 2001/87 1007