Læknablaðið - 15.05.2002, Blaðsíða 25

FRÆÐIGREINAR / GÁTTATIF
Brennsla í lungnabláæðum
sem meðferð við gáttatifí
Davíð O. Arnar
Gizur
Gottskálksson
Lyflækningadeild, Landspítala
Hringbraut, 101 Reykjavík.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Davíð O. Arnar,
lyflækningadeild. Sími: 560
1000, fax: 560 1287,
davidar@landspitali.is
Lykilorð: gátíatif, brennslu-
aðgerð, lungnabláœðar.
Ágrip
Gáttatif er algeng takttruflun og oft á tíðum erfið í
meðhöndlun. Þrátt fyrir að bæði lyfjameðferð og raf-
vendingu sé beitt dugar það ekki í mörgum tilfellum.
A allra síðustu árum hafa orðið talsverðar framfarir í
brennsluaðgerðum gáttatifs, sér í lagi í brennslu á
gáttavef sem teygir sig upp í lungnabláæðar og er oft
uppspretta aukaslaga sem koma af stað gáttatifi.
Þessari tækni var nýlega beitt í fyrsta sinn hjá íslensk-
um sjúklingum. Tveimur sjúkratilfellum er lýst og
einnig brennsluaðgerðinni sem framkvæmd var hjá
þeim.
Inngangur
Meðferð gáttatifs getur á köflum verið vandasöm og
ýmsum meðferðarúrræðum er gjarnan beitt, eins og
lyfjameðferð, rafvendingu eða brennslu á gátta- og
sleglahnút samhliða gangráðsísetningu. í sumum til-
fellum duga þessi úrræði ekki til að draga úr tíðni
takttruflunarinnar eða einkennum og þess vegna
hafa ný meðferðarúrræði verið til skoðunar á síðustu
árum. Meðferðarkostum við gáttatifi hafa nýlega
verið gerð ítarleg skil hér í blaðinu (1).
Athyglisverð nýjung í meðferð gáttatifs er
brennsluaðgerð á lungnabláæðum (2). Lungnabláæð-
arnar fjórar koma inn í vinstri gátt aftan til. Nokkuð
algengt er að gáttavefur teygi sig frá vinstri gátt inn
eftir lungnabláæð og sá vefur getur verið uppspretta
aukaslaga. Þessi vefur er í formi nokkurs konar fláka
sem ná nokkra sentímetra inn í lungnabláæðina en
sjaldgæft er að gáttavefurinn dreifi sér allan hringinn.
Nýlega hefur verið sýnt fram á að hjá þeim sem hafa
gáttatif í köstum (paroxysmal atrial fibrillation) er
mjög algengt að aukaslög eða hrinur af aukaslögum
frá lungnabláæðum, sér í lagi efri æðunum tveimur,
komi þessum köstum af stað (3). Markmið þessarar
nýtilkomnu brennsluaðgerðar er að einangra þennan
gáttavef í bláæðunum þannig að aukaslög frá honum
nái ekki að komast niður í vinstri gátt. Mun sjaldgæf-
ara er að aukaslög sem koma af stað gáttatifi eigi
upptök sín á öðrum svæðum, en þó hefur slíku verið
lýst frá efri holæð, Marshallsbandi, kransstokk (sinus
coronarius) og gáttum, sérstaklega aftan til í vinstri
gátt (4-6).
Oft eru þetta stuttar runur af aukaslögum eða
mörg aukaslög á stuttu tímabili sem koma gáttatifi af
stað, en stundum þarf aðeins stakt aukaslag. Gátta-
tifið heldur síðan áfram óháð framlagi aukaslaganna
og er talið að fjölmörg smá hringsól í báðum gáttum
EIHLISH SUMMARY
Arnar DO, Gottskálksson G
Pulmonary vein ablation as a therapy for atrial
fibrillation
Læknablaðið 2002; 88: 401-4
Atrial fibrillation is a common arrhythmia and frequently
difficult to treat. Despite therapeutic options, such as
antiarrhythmic drugs and electrical cardioversion, many
patients with this arrhythmia have recurrences.
Radiofrequency catheter ablation has been a developing
therapeutic option for patients with atrial fibrillation.
Pulmonary vein ablation, where atrial tissue in the
pulmonary veins is targeted, has been the most promising
ablation strategy. This atrial tissue is a frequent source of
ectopic beats which can induce atrial fibrillation. Recently,
this was utilised for the first time on lcelandic patients.
These two case reports and a description of the procedure
are the focus of this paper.
Key words: atrial fibrillation, radiofrequency ablation,
pulmonary veins.
Correspondance: Davíð O. Arnar, davidar@landspitali.is
(multiple reentrant wavelets) viðhaldi takttruflun-
inni (7).
Brennslu í lungnabláæðum var nýlega beitt í fyrsta
sinn til meðferðar á íslenskum sjúklingum með gátta-
tif. Sjúklingarnir tveir áttu það sameiginlegt að vera
með gáttatif í köstum sem hafði svarað lyfjameðferð
illa. Þessar aðgerðir voru framkvæmdar á Haut-
Lévéque sjúkrahúsinu í Bordeaux í Frakklandi.
Greinarhöfundar áttu þess kost að taka þátt í aðgerð-
unum með frönskum kollegum, en vagga þessarar
nýju meðferðar er einmitt á því sjúkrahúsi. í þessari
grein er sjúkratilfellunum tveimur lýst og aðgerðinni
sem á þeim var gerð.
Sjúkratilfelli 1
Fyrri sjúklingurinn er 53 ára gamall karlmaður með
langa sögu um erfiðan háþrýsting. Vegna þessa höfðu
fjölmörg lyf við háþrýstingi verið prófuð, en með mis-
jöfnum árangri og uppvinnsla á mögulegum orsökum
háþrýstings var eðlileg. Hann hefur ekki kransæða-
sjúkdóm og við ómskoðun af hjarta var vinstri gátt
ekki stækkuð og starfsemi vinstri slegils eðlileg.
Til viðbótar við háþrýsting hefur hann í fjölmörg
Læknablaðid 2002/88 401