Læknablaðið - 15.05.2002, Blaðsíða 62

UMRÆÐA & FRÉTTIR / BRJÓSTVERKJAMÓTTAKA
Nýtt vinnulag við uppvinnslu brjóstverkja
á bráðamóttöku Landspítala Hringbraut
Þröstur
Haraldsson
Þótt læknar og aðrir starfsmenn Landspítala kvarti
undan þrengslum þessar vikurnar fer það ekki fram-
hjá neinum sem þangað kemur að þar er mikil gerjun
í gangi. Það umrót sem verið hefur á skipulagi starfs-
ins, flutningur og sameining deilda, hefur hróflað við
hefðbundnu vinnulagi og ýtt undir breytingar á við-
teknum venjum. Þessa sér víða stað og margir starfs-
menn eru uppteknir af því að úthugsa nýjar aðferðir
til að bæta vinnulag og auka afköst og hagræði.
Bráðadeildir spítalans hafa ekki farið varhluta af
þessu enda hefur öllu skipulagi þar verið breytt eins og
við sögðum frá í marsblaðinu. Slysadeildin í Fossvogi
tekur nú við flestum sem koma beint inn af götunni
vegna slysa eða veikinda og þar er vakt allan sólar-
hringinn allt árið um kring. Við Hringbraut er einkum
rekin svokölluð tilvísanamóttaka en þó er tekið við
öllum sem þangað leita án tilvísunar. Það á við um veik
börn og sjúklinga í krabbameinsmeðferð, þá sem gætu
þurft að fara í bráða skurðaðgerð vegna kviðarhols-
vandamála og þá sem eiga við þvagfæravandamál að
stríða. Að auki eru kvennadeildin og geðdeildin með
móttöku fyrir þá sem þurfa bráðaþjónustu.
Þá er ótalin móttaka vegna brjóstverkja og hjarta-
sjúkdóma en hún er starfrækt við Hringbraut. Þang-
að koma þeir sjúklingar sem leita til sjúkrahússins
með hjartavandamál. Þar hafa verið í þróun nýjungar
í skipulagi sem gætu átt eftir að breiðast út til fleiri
deilda sjúkrahússins. Sá sem hefur leitt það þróunar-
starf er Davíð O. Arnar yfirlæknir á bráðamóttök-
unni við Hringbraut.
Nýtt vinnulag og bætt aðstaöa
Þessar breytingar fela meðal annars í sér gerð mark-
vissra vinnuferla fyrir ýmis hjartavandamál og hefur
slíkt fyrirkomulag þegar verið tekið upp fyrir sjúk-
linga sem þangað leita með brjóstverk.
Þegar sjúklingur leitar til bráðamóttökunnar
vegna brjóstverkja fer ákveðið ferli í gang. Viðkom-
andi sjúklingur fær vissan forgang og innan fimm til
tíu mínútna er reynt að flokka sjúklinga með líklegan
verk frá hjarta í einn af þremur flokkum eftir því
hversu aðkallandi er að heija meðferð. Sé um bráða
kransæðastíflu að ræða þarf tafarlausa meðferð þar
sem markmiðið er að draga úr stærð hjartadrepsins
með því að beita aðferðum til að opna hina stífluðu
kransæð. Oftast er þar um að ræða lyf til að leysa upp
blóðsega sem stíflar kransæðina eða þá að gerð er
bráð kransæðavíkkun. Þeir sjúklingar sem hafa lík-
lega hjartaverk og línuritsbreytingar sem gætu bent
til yfirvofandi kransæðastíflu fá meðferð með öflug-
um blóðflöguhemjandi lyfjum og leggjast fljótlega
inn á hjartadeild.
Þeir sjúklingar sem falla ekki í ofangreinda flokka
eru hafðir í sérstakri gæslu á bráðamóttökunni og
fara síðan í nánari skoðun ýmist á móttökunni sjálfri
eða öðrum deildum sjúkrahússins. Þá hefur nýlega
verið tekið í notkun nýtt og vel útbúið bráðaherbergi
á móttökunni sem þýðir að aðstaða til að fást við
sjúklinga með bráða hjartasjúkdóma og hjartastopp
er verulega betri en áður.
„Samhliða þessum breytingum hefur verið tekin
upp stöðug vakt á hjartaþræðingarstofunni sem er
geysilega mikilvæg viðbót við meðferð á bráðri
kransæðastíflu,“ segir Davíð. „Með þessu er mögu-
legt að bjóða upp á bráða kransæðavíkkun allan sól-
arhringinn.” Kristján Eyjólfsson hjartalæknir stýrir
starfsemi hjartaþræðingastofunnar. Þar er vakt frá
mánudagsmorgni til laugardagsmorguns enn sem
komið er en væntingar standa til þess að fljótlega
verði mögulegt að hafa þræðingastofuna einnig opna
um helgar.
Vinnuferli brjóstverkjamóttökunnar styðst við
leiðbeiningar sem eru sýnilegar á veggjum deildar-
innar og allir sem þar vinna geta tileinkað sér. „Þær
tryggja að allir viti hvers til er ætlast þegar sjúklingur
kemur með brjóstverk og geti brugðist skjótt við.
Þetta kerfi hefur gefist vel vegna þess að móttaka
sjúklinga, val rannsókna og uppvinnsla verður mark-
vissari. Það á að taka styttri tíma en áður að ljúka
uppvinnslu þessara sjúklinga, þetta fyrirkomulag á
að leiða til færri innlagna og þar af leiðandi vissrar
hagræðingar. í Bandaríkjunum hafa slíkar sérhæfðar
brjóstverkjamóttökur dregið talsvert úr kostnaði við
greiningu og meðferð slíkra sjúklinga," segir Davíð.
Hefur þegar sannað gildi sitt
Gyða Baldursdóttir hjúkrunarfræðingur og deildar-
stjóri á bráðamóttökunni tekur í sama streng og
Davíð og er ánægð með nýja fyrirkomulagið. „Vinnu-
brögðin verða klárlega agaðri og markvissari og allir
vita hvað þeir eiga að gera. Fyrir vikið verður vinnan
einnig þægilegri og skemmtilegri, auk þess sem það
tryggir gæði þjónustunnar og að allir fái samskonar
meðferð," segir hún.
Þau leggja áherslu á að þótt gerðar hafi verið leið-
beiningar um meðferð er alls ekki verið að taka
frumkvæðið af fólki. Mönnum er að sjálfsögðu fijálst
að víkja frá vinnuferlunum ef þeim þykir góð ástæða
til, þetta eru fremur leiðbeiningar en ófrávíkjanlegar
reglur.
438 Læknablaðið 2002/88