Læknablaðið - 15.09.2010, Qupperneq 44

ftétt ákvöröur.
o
Reynsla sem treysta má 2
CELEBRAT
(CELECOXI B)
Ábendingar Til meðhöndlunar á einkennum slitgigtar, iktsýki og hryggikt. Ákvörðun um
að ávísa sérhæföum COX-2 hemli skal grundvallast á mati á heildaráhættu hvers
sjúklings. Skammtar og lyfjagjöf. Vegna þess að hætta á hjarta- og æðasjúkdómum af
völdum celecoxibs getur hugsanlega aukist með auknum skömmtum og aukinni
meðferðarlengd, á meðferöartími aö vera eins stuttur og mögulegt er og nota á minnsta
virkan sólarhringsskammt. Endurmeta á reglulega þörf sjúklings fyrir verkjastillingu og
svörun við meðferð, einkum hjá sjúklingum með slitgigt. Slitgigt: Ráðlagður
sólarhringsskammtur er yfirleitt 200 mg einu sinni á sólarhring eða skipt í tvo skammta.
Hjá sumum sjúklingum með ófullnægjandi linun einkenna getur verið ávinningur í því að
nota 200 mg tvisvar sinnum á sólarhring. Ef lækningalegur ávinningur hefur ekki náðst
eftir 2 vikur ætti að íhuga önnur meðferðarúrræði. Iktsýki: Ráðlagður upphafs-
sólarhringsskammtur er 200 mg skipt í tvo skammta. Síðar meir má, ef þörf krefur, auka
skammtinn í 200 mg tvisvar á sólarhring. Ef lækningalegur ávinningur hefur ekki náðst
eftir 2 vikur ætti að íhuga önnur meðferðarúrræöi. Hryggikt: Ráðlagöur sólarhrings-
skammtur er 200 mg einu sinni á sólarhring eða skipt í tvo skammta. Hjá fáeinum
sjúklingum meö ófullnægjandi linun einkenna getur verið ávinningur í því að nota 400
mg einu sinni á sólarhring eða skipt í tvo skammta. Ef lækningalegur ávinningur hefur
ekki náðst eftir 2 vikur ætti að íhuga önnur meðferðarúrræði. Ráölagöur hámarks-
skammtur á sólarhring, fyrir allar ábendingamar, er 400 mg. Nota má Celebra meö eða
án matar. Aldraöir: Eins og hjá fullorönum er ráðlagður upphafsskammtur 200 mg á
sólarhring. Síðar meir má, ef þörf krefur, auka skammtinn í 200 mg tvisvar á sólarhring.
Gæta skal sérstakrar varúðar hjá öldruðum sem eru innan við 50 kg að líkamsþyngd.
Skert lifrarstarfsemi: Hefja skal meöferö með helmingi ráölagðs skammts hjá sjúklingum
með staðfesta í meðallagi skerta lifrarstarfsemi sem hafa 25-35 g/1 af albúmíni í sermi.
Hvaö þennan sjúklingahóp varöar liggur einungis fyrir reynsla frá sjúklingum með
skorpulifur. Skert nýmastarfsemi: Reynsla af notkun celecoxibs handa sjúklingum með
vægt til í meðallagi skerta nýmastarfsemi er takmörkuö og skal því meðhöndla slíka
sjúklinga með varúð. Börn: Celecoxib er ekki ætlað bömum. Sjúklingar með skert
CYP2C9 umbrot: Gæta skal varúöar við gjöf celecoxibs handa sjúklingum, sem vitað er
um eða þar sem grunur leikur á að um skert CYP2C9 umbrot sé að ræða, byggt arfgerð
eða fyrri sögu/reynslu með öðrum CYP2C9 hvarfefnum, þar sem hættan á
skammtaháöum aukaverkunum eykst. (huga skal að minnka minnsta ráölagðan
skammt um helming. Frábendingar Saga um ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju
hjálparefnanna. Þekkt ofnæmi fyrir sulphonamidum. Virkt ætisár eöa blæöingar í
meltingarvegi. Sjúklingar sem hafa fengið astma, bráða nefslímubólgu, nefsepa (nasal
polyps), ofsabjúg, ofsakláða eða annars konar ofnæmi eftir notkun asetýlsalisýlsýru eöa
bólgueyðandi gigtarlyfja (NSAID) þar með taldir cyclooxygenasa-2 (COX-2) hemlar.
Meöganga og konur sem geta orðið þungaðar, nema notuð sé örugg getnaðan/öm. Hjá
þeim tveimur dýrategundum sem hafa verið rannsakaðar hefur komið í Ijós að celecoxib
getur valdið vansköpunum. Hugsanleg áhætta fyrir þungaðar konur er ekki þekkt en ekki
er unnt að útiloka hana. Brjóstagjöf. Alvarlega skert lifrarstarfsemi (albúmín í sermi < 25
g/l eða Child-Pugh 10). Sjúklingar með áætlaða kreatínínúthreinsun < 30 ml/mín.
Bólgusjúkdómur í þörmum. Hjartabilun (congestive heart failure (NYHA ll-IV)).
Staðfestur hjartasjúkdómur vegna blóöþurröar, sjúkdómar í útlægum slagæðum og/eða
heilaæða-sjúkdómur. Sérstök varnaðarorð og varúöarreglur við notkun Fylgikvillar í
efri hluta meltingan/egar (gatmyndun, sár eða blæöingar) hafa komið fram hjá
sjúklingum sem fengið hafa meðferö með celecoxibi, og hafa stundum verið banvænir.
Gæta skal varúðar hjá sjúklingum sem eru í mestri hættu á að fá aukaverkanir frá
meltingarvegi í tengslum við notkun bólgueyðandi gigtariyfja (NSAID); aldraðir,
sjúklingar sem samhliða nota önnur bólgueyðandi gigtariyf eða asetýlsalisýlsýru og
sjúklingar með sögu um sjúkdóm í meltingarvegi t. d sár eða blæðingu. Enn frekari
hætta er á aukaverkunum frá meltingarvegi (sár í meltingarvegi eða aörir fylgikvillar í
meltingan/egil þegar celecoxib er notað samhliða asetýlsalisýlsýru (jafnvel í litlum
skömmtum). I langtíma klínískum rannsóknum hefur ekki verið sýnt fram á marktækan
mun hvað varðar aukaverkanir á meltingarveg við notkun sérhæfðra COX-2 hemla og
asetýlsalisýlsýnj annars vegar og bólgueyðandi gigtartyfja og asetýlsalisýlsýru hins
vegar. Forðast skal samtímis notkun celecoxibs og bólgueyöandi gigtariyfja (NSAID),
sem ekki innihalda asetýlsalisýlsýru. Aukinn fjöldi alvarlegra hjarta- og æöasjúkdóma,
aðallega hjartadrep, kom í Ijós í langtíma samanburðarrannsókn við lyfleysu hjá
sjúklingum meö kirtilsepa (sporadic adenomatous polyps) sem fengu 200 mg tvisvar á
sólarhring eða 400 mg tvisvar á sólarhring af celecoxibi, samanborið við lyfleysu. Vegna
þess að hætta á hjarta- og æðasjúkdómum af völdum celecoxibs getur hugsanlega
aukist með auknum skömmtum og aukinni meðferðarlengd, á meðferðartími að vera
eins stuttur og mögulegt er og nota á minnsta virkan sólarhringsskammt. Endurmeta á
reglulega þörf sjúklings fyrir linun einkenna og svömn við meðferð, einkum hjá
sjúklingum með slitgigt. Sjúklingar með marktæka áhættuþætti fyrir hjarta- og
æðasjúkdómum (t. d. háþrýsting, blóðfituhækkun, sykursýki, reykingar) á ekki að
meöhöndla með celecoxibi nema að vel athuguðu máli. Sértækir COX-2 hemlar koma
ekki í stað fyrirbyggjandi notkun acetýlsalicýlsýru gegn hjarta- og æöasjúkdómum af
völdum segareks, því þeir hamla ekki samloðun blóðflagna. Því skal ekki hætta meðferð
með lyfjum sem hamla samloðun blóðflagna. Svo sem við á um önnur lyf sem hemja
nýmyndun prostaglandina hefur sést vökvasöfnun og bjúgur hjá sjúklingum sem nota
celecoxib. Því skal nota celecoxib með varúð handa sjúklingum með sögu um
hjartabilun, vanstarfsemi vinstri slegils eða háþrýsting og hjá sjúklingum sem eru með
bjúg af einhverri annarri ástæðu, vegna þess að hömlun prostaglandina getur haft för
með sér versnandi nýmastarfsemi og vökvasöfnun. Einnig skal gæta varúðar hjá
sjúklingum sem nota þvagræsilyf eða geta af öðrum orsökum verið í hættu á að verða
fyrir blóðþurrö. Svo sem við á um öll bólgueyðandi gigtartyf (NSAID), getur celecoxib leitt
til nýgengis háþrýstings eða versnunar á háþrýstingi sem þegar er til staðar, sem hvort
um sig getur leitt til aukinnar tíðni hjarta- og æðasjúkóma. Þvi skal fylgjast náið með
blóðþrýstingi við upphaf meðferðar og á meðan meðferð stendur. Hjá öldmðum eru
meiri líkur á skertri nýma- eöa lifrarstarfsemi og sér í lagi skertri hjartastarfsemi, og því
skulu læknar hafa viöeigandi eftirlit með sjúklingunum. Bólgueyðandi gigtariyf (NSAID),
þar með talið celecoxib, geta valdiö eiturverkun á nýru. f klínískum rannsóknum var sýnt
fram á að celecoxib hefur svipuð áhrif á ným og það bólgueyöandi gigtarlyf (NSAID) sem
miöað var við. Þeir sjúklingar sem em í mestri hættu á eiturverkun á nýru em sjúklingar
sem hafa skerta nýmastarfsemi, em með hjartabilun, eru meö lifrarbilun og aldraðir.
Fylgjast skal náið með þessum sjúklingum meöan á celecoxib meöferð stendur.í
tengslum við notkun celecoxibs hefur verið greint frá nokkmm tilvikum um alvarieg áhrif
á lifur, þar á meöal svæsinni lifrarbólgu (í sumum banvæn), drepi í lifur og lifrarbilun (í
sumum tilvikum banvæn eða kraföist lifrarígræðslu). I þeim tilvikum þar sem greint var
frá því hvenær áhrifin komu fram, komu flestar alvarlegustu aukaverkanimar á lifur fram
innan eins mánaöar frá því aö meðferð með celecoxibi hófst. Ef starfsemi einhverra
ofannefndra líffæra versnar hjá sjúklingum á meðan á meöferö stendur, á að gera
viöeigandi ráðstafanir og íhuga hvort hætta eigi meðferð með celecoxibi. Celecoxib
hamlar CYP2D6. Enda þótt þaö sé ekki öflugur hemill þessa ensíms kann aö vera
nauösynlegt að minnka skammta þeirra lyfja sem skömmtuð eru einstaklingsbundið og
umbrotna fyrir tilstilli CYP2D6. Gæta skal varúöar við meðferð sjúklinga sem vitað er aö
hafa lélega CYP2C9 ensímvirkni. Eftir markaössetningu hefur verið greint frá
alvarlegum áhrifum á húð, sumum banvænum, þar með talið skinnflagnings-bólgu,
Stevens-Johnson heilkenni og eitrunardrepi í húð í tengslum við notkun celecoxibs, en
þetta kemur örsjaldan fyrir. Svo viröist sem sjúklingar séu í mestri hættu fyrir þessum
aukaverkunum í byrjun meðferðar: í flestum tilvikum hafa þessi einkenni byrjað að koma
fram á fyrstu mánuöum meðferðar. Greint hefur veriö frá alvariegu ofnæmi
(bráðaofnæmi og ofnæmisbjúg) hjá sjúklingum sem fengu celecoxib. Sjúklingar með
sögu um ofnæmi fyrir sulphonamidum eða ofnæmi fyrir einhverju lyfi eru hugsanlega í
meiri hættu að fá ofnæmi. Hætta skal notkun celecoxibs strax og fram koma húðútbrot,
sár í slímhúð eða einhverjar aðrar vísbendingar um ofnæmi. Celecoxib getur dulið hita
og önnur merki um bólgu. Alvariegar blæðingar hafa komið fyrir hjá sjúklingum sem
jafnframt nota warfarin. Gæta skal varúðar þegar celecoxib er notað samtímis warfarini
og öðrum blóðþynningarlyfjum til inntöku. Celebra 100 mg og 200 mg hylki innihalda
mjólkursykur (149,7 mg og 49,8 mg, talið í sömu röð). Sjúklingar með sjaldgæfan
arfgengan kvilla galaktósaóþol, Lapp laktasa skort eða glúkósa-galaktósavanfrásog
ættu ekki aö taka þetta lyf. Milliverkanir við önnur lyf og aðrar milliverkanir
Lyfhrifamilliverkanir Fylgjast skal með blóðstorkuvirkni, einkum fyrstu dagana eftir að
celecoxib meðferð hefst eða henni er breytt hjá sjúklingum sem nota warfarin eða önnur
blóðþynningarlyf, vegna þess að þessir sjúklingar eru í aukinni hættu á að fá
blæöingafylgikvilla. Þess vegna er mikilvægt að fylgjast vel með prótrombíntíma INR hjá
sjúklingum sem nota blóðþynningarfyf til inntöku, sérstaklega fyrst eftir að meðferð með
celecoxibi hefst og þegar henni er breytt. Greint hefur verið f rá blæðingum í tengslum við
lengingu prótrombíntíma, einkum og sér í lagi hjá öldmöum sjúklingum, sem nota
samtímis warfarin og celecoxib og hefur þetta í sumum tilvikum verið banvænt.
Bólgueyðandi gigtarlyf geta dregið úr virkni þvagræsilyfja og háþrýstingslyfja. Eins og
við á um bólgueyðandi gigtarlyf (NSAID), getur hætta á bráðri nýmabilun, sem venjulega
gengur til baka, aukist hjá sumum sjúklingum sem eru í hættu á skertri nýmastarfsemi
(t.d. sjúklingar með vessaþurrð eða aldraðir sjúklingar) við samtímis notkun ACE hemla
eða angíotensín II viðtakablokka og bólgueyöandi gigtariyfja (NSAID), þar með talið
celecoxib. Þess vegna á að gæta varúðar við samtímis gjöf þessara lyfja, sérstaklega
hjá öldruðum. Gefa á sjúklingum nægan vökva og íhuga eftirlit með nýmastarfsemi eftir
að samhliða gjöf er hafin og reglulega þar á eftir. Á það hefur verið bent að samtímis
notkun bólgueyðandi gigtariyfja og ciclosporins eða tacrolimus geti aukið eiturverkanir
ciclosporins og tacrolimus á nýru. Því skal fylgjast náið með nýmastarfsemi þegar
celecoxib er notað samtímis öðru hvom þessara lyfja. Nota má celecoxib samtímis litlum
skömmtum af asetýlsal i sýlsýru en það kemur þó ekki í stað asetýlsal isýlsý ru sem notuð
er til fyrirbyggjandi meðferðar við hjarta- og æðasjúkdómum. Eins og við á um önnur
bólgueyöandi gigtariyf, benda rannsóknir til að samtímis notkun celecoxibs og lítilla
skammta asetýlsalisýlsýru leiði til aukinnar hættu á sáramyndun í meltingarvegi og
öðrum fylgikvillum í efri hluta meltingarvegar, samanborið við celecoxib eitt og sér. Áhrif
á hæfni til aksturs og notkunar véla Sjúklingar sem finna fyrir sundli, svima eða syfju
þegar þeir nota celecoxib eiga ekki að aka bifreiö eða nota vélar. Aukaverkanir
(algengar) Sýkingar af völdum baktería og sníkjudýra: Skútabólga, sýkingar í efri hluta
öndunarvegar, þvagfærasýking. Ónæmiskerfi: Versnandi ofnæmi. Geðræn vandamál:
Svefnleysi. Taugakerfi: Svimi, ofstæling. Hjarta: Hjartadrep. Æðar: Háþrýstingur.
öndunarfæri, brjósthol og miömæti: Kokbólga, nefslímubólga, hósti, andnauö.
Meltingarfæri: Kviðverkir, niðurgangur, meltingartruflun, vindgangur, uppköst,
kyngingartregða. Húð og undirhúð: Útbrot, kláði. Almennar aukaverkanir og ástand
tengt íkomuleið: Flensulík einkenni, Bjúgur á útlimum/vökvasöfnun. Pakkningar og
verð: 1. janúar 2010: Hylki, hart 100 mg: 100 stk. (þynnupakkað) 12.003 kr. Hylki, hart
200 mg: 10 stk. (þynnupakkað) 3.550 kr. Hylki, hart 200 mg: 20 stk. (þynnupakkaö)
5.271. kr. Hylki, hart200mg: 100 stk. (þynnupakkað) 21.950 kr. Afgreiðslutilhögun: Lyfið
er lyfseðilsskylt. Greiðslufyrirkomulag: E.
Handhafi markaðsleyfis: Pfizer ApS, Lautrupvang 8, 2750 Ballemp, Danmörk.
Umboösaöili á (slandi: Vistor hf., Hörgatúni 2,210 Garðabæ.
Samantekt um eiginleika lyfs er stytt í samræmi við reglugerö um lyfjaauglýsingar.
Heimild: Celebra: Samantekt á eiginleikum lyfs, 12. júní 2009. www.lyfjastofnun.is
Heimildir: 1. Moore RA, Derry S, McQuay HJ. Cyclo-oxygenase-2 selective inhibitors
and nonsteroidal 1. anti-infl ammatory drugs: balancing gastrointestinal and
cardiovascular risk. BMC Musculoskeletal Disord 2007;8:73. 2. White WB, West CR,
Borer JS, Gorelick PB, Lavange L, Pan SX et al. Risk of cardiovascular 2. events in
patients receiving celecoxib: a meta-analysis of randomized clinical trials. Am J Cardiol
2007;99:91-8.