Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2007, Síða 167
TVIHEIMAR
aukið hlutdeild kvenna í vinnuaflinu, margar þeirra eru nýlegir innflytj-
endur til iðnaðarsvæða.28 Sú þróun hefnr getið af sér æ kunnuglegra
„hreyfanleikastundaglas“ - þar sem fjölmennur hópur arðrænds vinnuafls
situr á botninum og mjög þröng leið er yfir í fjölmennar efri stéttir og
miðstéttir sem eru tiltölulega vel stæðar.29 Nýir innflytjendur, sem horfast
í augu við þessa stöðu, eins og Aguilillan-fólkið í Redwood-borg, geta
mótað sjálfsmynd sína út ffá fleiri en einu svæði, varðveitt hana með
ferðalögum og símasamskiptum, og þurfa ekki að leggja allt að veði fyrir æ
ótryggari framtíð hjá aðeins einni þjóð. Því má vel bæta við að neikvæð
reynsla af efhahagslegri jaðarstöðu og jaðarstöðu vegna kynþáttar getur
einnig leitt til nýrra bandalaga: manni verður hugsað til tvíheimavitundar
fólksins ffá Maghrebi-svæðinu sem sameinar Alsírbúa, Marokkómenn og
Túnismenn sem búa í Frakklandi, þar sem sameiginleg saga arðráns ný-
lenduvelda og efdrlendustefnu stuðlar að nýrri samstöðu. Annað dæmi
um neikvæða birtingarmynd tvíheimatengslaneta er sá tímapunktur átt-
unda áratugarins í Bretlandi þegar útilokunarhugtakið „svartur“ var tekið
til gagns og því beitt til að mynda bandalag suður-affískra, afrísk-karab-
ískra og affískra innflytjenda gegn kynþáttamismunun.
Tvíheimavitund verður til á jákvæðan hátt með samsvörun við heims-
söguleg menningarleg og póhtísk öfl eins og „Afríku“ eða „Kína“. Það
ferh snýst ef til vill ekki svo mjög um það að vera affískur eða kínverskur
heldur að vera amerískur, eða breskur eða hvar svo sem hlutaðeigandi
hefur tekið sér búsetu, á öðruvísi hátt. Það snýst einnig um að finnast
maður vera alþjóðlegur. Islam, eins og gyðingdómur innan menningar þar
sem kristni er ráðandi, getur skapað tilfinningu um tengsl við aunan stað,
við ólíkt tímalag og sýn, um ósamhljóma nútíma sem ég mun ræða betur í
tengslum við jákvæða tvíheimahyggju, jafhvel útópíska, sem ríkir nú á
stund þverþjóðleikans. Látum nægja að segja að tvíheimavitund „geri hið
besta úr vondri stöðu“. Skipulegt arðrán og hindranir í því að ná fram
betri kjörum gera oft reynsluna af missi, jaðarstöðu og útlegð (sem stétt-
28 Robin Cohen, The New Helots: Migrants in the Intemational Divisim of Labonr,
Aldershot: Gower, 1987; David Harvey, The Cmditim ofPostmodemity: An Inquiry
into the Origins ofCultural Change, Oxford: Blackwell, 1989; Swasti Mitter, C/rm-
mm Fate, Commm Bmd: Women in the Global Ecmomy, London: Pluto Press, 1986;
Lydia Potts, The World Labour Market: A History of Migratim, London: Zed
Books, 1990; Saslda Sassen-Koob, „Recomposition and Peripheriahzation at the
Core“, Cmtemporary Marxism 5/1982, bls. 88-100.
-q Roger Rouse, Mevican Migration and the Social Space of Postmodemism“, bls. 13.
165