Þjóðlíf - 01.05.1988, Qupperneq 61

HEILBRIGÐISMÁL
Við verjum hálfum milljarði í tannviðgerðir. Hverfandi lítið fer hins vegar í forvarnarstarf.
í hópi verst tenntu þjóða heims
Karíus og Baktus lifa góðu lífi í íslenskum tönnum — enda að
mestu lausir við ríkisafskipti
Islendingar eiga heimsmet á mörgum sviðum
mannlífsins eins og alþjóð veit. Eitt af metun-
um okkar er á sviði tannskemmda. Þar erum
við sannarlega í hópi verst tenntu þjóða
heims. Það er margt sem veldur því: lítið og
oft á tíðum handahófskennt fyrirbyggjandi
starf, gegndarlaust át sælgætis og sjoppufæð-
is og veigalítil þátttaka ríkisins í kostnaði
vegna tannlækninga.
Og þó er dágóðum upphæðum varið í bar-
áttuna gegn Karíusi og Baktusi; bráða-
birgðatölur fyrir síðasta ár herma að ríkið
hafi varið 525 milljónum í tannlæknaþjón-
ustu. Það er um það bil 50% hækkun frá
árinu áður. Samanborið við Norðurlöndin
er hlutur ríkisins þó ekki mikill. Og það sem
skiptir talsvert meira máli er að hérlendis fór
hálfi milljarðurinn nánast allur í viðgerðir á
skemmdum og þjáðum skoltum, en lítið í
fræðslustarf. Danir verja t.d. 60% af sínum
útgjöldum í þessum málaflokki í fyrirbyggj-
andi aðgerðir en aðeins 40% fara viðgerðir.
Svo áfram sé haldið að taka dæmi af Norð-
urlandaþjóðunum þá veita Danir ókeypis
tannlæknaþjónustu til 18 ára aldurs, Norð-
menn til 19 ára aldurs, Svíar til tvítugs og
Finnar til 17 ára aldurs. íslendingar eru aftast
á merinni, greiða kostnað að fullu til 16 ára
aldurs. Með þeirri undarlegu undantekningu
að vísu að fram að fimm ára aldri barna sinna
59