Frjáls verslun - 01.03.2015, Blaðsíða 85

FRJÁLS VERSLUN 3 tbl. 2015 85
Þannig rekur April megin-
þætt ina í þessu nýja gamla
samskipta formi:
Ný tækni með neti, snjall-
sínum og félagsmiðlum er
drifkrafurinn. Fólk í milljóna­
samfélögum nær saman með
nýju tækninni. Áður var það of
flókið og seinvirkt.
áhugi á sjálfbærum
lifnaðarháttum. Æ fleiri óttast
að neysluhyggjan sé að eyði­
leggja jörðina. Með samnýt ingu
er hægt að draga úr sóun
og ofneyslu. Bílar standa
ónotaðir 22 tíma á sólarhing,
skápar eru fullir af ónotuðum
fötum, íbúðir standa auðar.
Deilihagkerfið snýst um bætta
nýtingu.
Rofin einangrun. Í milljóna ­
samfélögum þekkir fólk oft ekki
manninn í næstu íbúð. Það er
einangrað. Með því að skiptast
á hlutum rofnar einangrunin.
Fólk nær sambandi við
samfélagið með því að deila
eigum sínum með öðum.
aftur til fortíðar
„Ég hef kynnst fleira fólki í gegn ­
um deilisíður á netinu en ég gerði
árum saman í skóla og vinnu,“
segir April.
Hún talar jafnframt um að
iðnbylting og borgarmyndun hafi
eyðilagt þetta gamla samskipta­
form sem var eðlilegur hluti af
öll um samfélögum; fólk hjálp­
aðist að og deildi með öðrum því
sem það hafði aflögu.
„Þetta hét ekki neitt af því að
það að skiptast á hlutum var svo
sjálfsagt að enginn nefndi það,“
segir April.
Tæknin skiptir að hennar mati
miklu. Það er vegna tækninnar
sem fólk á okkar tímum nær
saman. Tæknin gerir það að
verkum að það er hægt að afla
upplýsinga um ókunnugt fólk.
Þeir sem eru á samskiptasíðum
deilihagkerfisins verða að gera
grein fyrir sér og það verður að
vera staðfesting á að þeir séu
þeir sem þeir segjast vera. Það
er mikilvægt öryggisatriði. „Ég vil
miklu heldur hafa ókunn ugt fólk
í íbúðinni minni þegar ég er ekki
heima en að láta hana standa
auða,“ segir April. Örygg ið er
engu að síður mikilvægt atriði
og mikilvægt að þeir sem eru
á skiptisíðunum villi ekki á sér
heimildir. Þetta byggist á trausti.
„Mér finnst best að fá Norður­
landabúa í íbúðina. Þeir skila
henni alltaf hreinni en þeir fengu
hana!“
rEynir á rEgluvErkið
Annað atriði eru reglur í
viðskipta lífinu. Sumt í deilihag­
kerfinu rekst á viðurkenndar
reglur. Þetta hefur verið mest
áberandi vegna akstursþjónust­
unnar Uber. Má hver sem er
sinna verk um sem annars eru
háð leyf um samkvæmt reglu­
gerðum?
„Alltaf þegar ný tækni ryður
sér til rúms kemur upp óvissa
um hvað má og hvað ekki.
Reglugerðirnar taka ekki tillit til
nýrra möguleika. Þær úreldast.
Þetta er ekkert nýtt. Það tekur
tíma að aðlaga regluverk sam­
félagsins nýjum samskiptamáta
og nýrri tækni,“ segir April.
Hún segir að flestar reglur um
viðskipti í Bandaríkjunum séu
eldri en netið. Sala á vöru og
þjónustu á netinu vex nú með
ógnarhraða og þá reynir á þetta
gamla regluverk.
„Þetta leiðir til þess að margt
þarf að endurskoða en það er
ekki hægt að banna hina nýju
tækni,“ segir April. Hún segir að
endurskoðun á lögum og reglum
taki að jafnaði fimm ár en spáir
því að regluverk fyrir deilihag­
kerfið verði tilbúið í Bandaríkjun­
um innan tveggja til þriggja ára.
vinna á fullu
„Áður en ég talaði við þig ræddi
ég við fulltrúa kanadískrar þing­
nefndar. Þeir vildu fá ráð og hug­
myndir. Allir eru að endurskoða
regluverkið hjá sér og laga það
að nýjum aðstæðum,“ segir April.
Á Íslandi hefur fólk einkum tengt
deilihagkerfið ferðaþjón ustunni;
það er leigu á íbúðum og bílum.
April segir að ferðaþjón ustan sé
vissulega stór hluti en deilihag­
kerfið getur náð til allra þátta í
mannlegum samskiptum.
„Ég á ekki von á að deilihag­
kerfið yfirtaki allt hagkerfi heims­
ins en það verður svolítill hluti af
kökunni,“ segir April. Hún segir
að á síðasta ári hafi veltan verið
um 10 milljarðar Bandaríkjadala
og hafði þá þrefaldast frá árinu
áður.
„Enginn veit hvar þetta endar,“
segir April Rinne.
„Alltaf þegar ný tækni
ryður sér til rúms kemur
upp óvissa um hvað má
og hvað ekki.“
Deilihagkerfið er bara nýtt orð yfir afgamlan samskiptamáta fólks.