Tímarit Máls og menningar - 01.08.1940, Blaðsíða 69

Pa Chin:
Hundur.
Saga sú, er hér birtist, er eftir kínverskt skáld. Hún er tekin
úr safni kinverskra smásagna, sem enski rithöfundurinn Edgar
Snow hefur annazt útgáfu á, og að mestu leyti þýtt sjálfur.
Safn þetta er sýnishorn af kínverskum nútímabókmenntum, sem
eru furðanlega lítt þekktar í Veslurálfu.
Það gæti verið fróðlegt að rita grein um þessar bókmenntir
og höfunda þeirra, en rúmið leyfir það ekki. Þó má geta þess,
að það er ekki fyrr en 1917, að endurfæðingartimabil kínverskra
bókmennta hefst. Þangað til höfðu fornbókmenntirnar, á hinu
dauða ritmáli, verið alls ráðandi. Auk þess voru til hetjusög-
ur skráðar á talmáli alþýðunnar, en i litlum metum hafðar
af lærðum mönnum, svo og hinar óskráðu sagnir, sem lifðu
í minni manna, sagðar á mállýzku sveitanna.
Endurfæðingartímabilið byrjar á áhrifum frá vestrænum þýð-
ingum og hugmyndum stúdenta, sem menntazt höfðu við er-
lenda háskóla og snúið heim aflur. Kínverjar telja það hafa
staðið til 1927 og einkenna það með orðunum: Frá bókmennta-
legri byltingu til byltingarsinnaðra bókmennta. Á tímabil þetta
setur hin nýja borgarastétt Kina svip sinn í baráttu sinni gegn
hinu gamla þjóðskipulagi og draumum sínum um „frelsi, jafn-
rétti og bræðralag“, kjörorð frönsku byltingarinnar. Það fær
þó skjótan enda, þegar Kuo-min-tang stjórnin hrifsar völdin, og
markar uppgjöf hinnar hálfnuðu borgaralegu byltingar.
Bókmenntastefnan hneigist eftir þetta mjög til vinstri, von-
svikin á veiklyndi og afturlialdi millistéttanna. Siðan 1928 og
alll fram á þennan dag hefur þessi vinstri stefna í kínversk-
hryggði sig, að fá ekki að lifa það, að sjá hvað úr öllu þessu
umróti myndaðist.
Svo mikil var lífstrú hinnar nær hálfniræðu konu, að hún
dró ekki í efa, hvert stefnt yrði, þegar storminum slotaði, þá
yrði þó allt af haldið fram á veginn.
11*