Tímarit Máls og menningar - 01.08.1940, Blaðsíða 13

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
99
vill gæti einhvern tima skapazt það ástand hér á landi,
t. d. við það að fasistaríki undirokaði okkur, að íslenzk
alþýða eða jafnvel borgaraleg rikisstjórn óskaði í ein-
hverri mynd eftir stjórnmálalegri aðstoð Sovétríkjanna,
og ég myndi telja það mjög viturlegt af íslenzku ríkis-
stjórninni að leita fvrr en seinna eftir stjórnmálalegu
sambandi við Sovétríkin, engu síður en við Bandaríkin,
eins og fjöldi smáþjóða hefur gert og stórþjóðum, t. d.
Englendingum, hefur uudanfarið verið mesta kappsmál.
Þetta er allt annað mál heldur en að þrá Rússa liingað.
Islendingum ber, livar í flokki sem þeir standa og með
livaða þjóð sem þeir eiga mesta samúð, að láta sér það
skiljast, að þeir verða að taka örlög Islands í sínar eigin
hendur, hætta að mæna í aðdáun upp til annarra þjóða,
eignast sjálfsvirðingu og samheldni. Allt vantraust á
sjálfum okkur er sérstaklega liættulegt á þessum tíma.
Hvort sem Englendingar eða Þjóðverjar vinna þessa
styrjöld, eigum við á hættu, að við fáum ekki sjálf-
stæði okkar aftur, meðan auðvaldsskipulagið, undirrót
styrjalda, er uppi standandi í þessum löndum. Við verð-
um því að búast til varnar fyrir sjálfstæði okkar, eftir
því sem við eigum innri mátt til. Öruggir um rétt okk-
ar og frelsi getum við trauðlega orðið héðan í frá, fyrr
en auðvaldsskipulaginu hefur verið hrundið í löndun-
um í kring.
Um óákveðinn tíma, lengri eða skemmri, verður is-
lenzka þjóðin að húa við ástand, sem hún hefur aldrei
fyrr neyðzt til að þola. Það er hvorki um að ræða fram-
liald þeirrar samhúðar, sem við liöfurn átt við nágranna-
þjóðirnar þessa öld, né liina gömlu, friðsælu einveru.
Við erum slitin úr samhandi við meginhluta heims, en
samt flæðir heilt heimsveldi vfir okkur. Við eigum
lengra að sækja til aðfanga og hættulegri siglingaleið
en margar aldir áður. Við erum að nafninu til sjálf-
slætt ríki, en þó í hers höndum, eigum allt undir högg